جوانان با توجه به تحرک و شور و نشاط درونیشان که یکی از ویژگی‌های ذاتی این دوره سنی است، دارای یک سری نیازهای روانی هستند.اگر به نیازهای جوانان در خانواده پاسخ داده نشود آن‌ها برای دست یافتن به خواسته‌های خود دنبال دوستی با گروه‌های همسان می‌روند که ممکن است برایشان مخرب باشد یا در گروه‌های ناسالم شبکه‌های اجتماعی عضو می‌شوند تا کمبود محبت خود را جبران کنند و مورد توجه قرار گیرند.
** فضای مجازی عاملی برای گوشه‌گیری جوانان
جوانان برای پرکردن اوقات فراغت خود از شبکه‌های گوناگون اجتماعی استفاده میکنند. زمانی که والدین وقت کمی را برای محبت به فرزندان خود اختصاص می‌دهند، آن‌ها برای پرکردن خلاء عاطفی شان سراغ دنیای مجازی می‌روند. دنیای مجازی به اندازه‌ای جذابیت دارد که فرد را مجذوب خود کند و همین امر باعث می‌شود که اشخاص به تدریج از دنیای واقعی فاصله بگیرند.
فاطمه، 22 ساله، دانشجو می‌گوید: علاقمندم در یک مکان خلوت مثل اتاق خودم ساعت‌ها بشینم و وقتم را در فضای‌های مجازی بگذارنم چون می‌توانم در زمان واحد با دوستان زیادی گفت‌وگو کنم و اطلاعاتم را با آن‌ها به اشتراک بگذارم. البته همیشه از سوی دوستانم مورد تایید قرار می‌گیرم و این حس برای من ارزشمند است. در فضای مجازی که هستم به هیچ عنوان احساس تنهایی نمی‌کنم، اما همین که از این فضا فاصله می‌گیرم احساس تنها بودن به سراغم می‌آید.
** خطر در کمین جوانان است
نوجوانان ممکن است در صدها گروه اجتماعی مضر عضو شوند و به اطلاعات غیراخلاقی به سادگی دسترسی پیدا کنند و یا احتمال دارد اطلاعات خود و خانوادهایشان را در این شبکه‌ها به اشتراک بگذراند تا مورد تایید بیشتری از گروه‌های دوستانشان قرار بگیرند. ولی افرادی در فضای مجازی وجود دارند که از اطلاعات شخصی افراد سوء استفاده میکنند و از این طریق کسب درآمد میکنند.
ملیکا بهروش، کارشناس ارشد مشاوره می‌گوید: افرادی که به صورت اعتیادگونه با فضای مجازی در ارتباط هستند به نوعی معتاد محسوب می‌شوند و بهتر است که عادت غلط خود را ترک کنند.
گروه‌های همسان در این دوره نقش اساسی ایفا میکنند.دوستان یک جوان ممکن است در این دوره گرایشات منفی داشته و او را به سمت این موضوعات غیر اخلاقی سوق دهند. زمانی که خانواده نقش یک دوست را برای فرزندش ایفا می‌کند، می‌تواند جلوی بسیاری از انحرافات او را بگیرد.
والدین می‌توانند به واسطه شرکت در میهمانی‌ها و ارتباط با دوستان فامیلی نوجوانان را از دنیای مجازی به زندگی واقعی وارد کنند.
جوانان علاقه زیادی به تایید شدن از سوی دوستان خود دارند. خانواده می‌تواند با احترام گذاشتن به فرزندش جایگاه او را در خانواده به عنوان یک عضو مهم و تاثیرگذار تثبیت کند.
** زمان خود را بیهوده تلف نکنید
جوانان زمان زیادی را به فضای مجازی و شبکه‌های گوناگون اجتماعی اختصاص می‌دهند و همین امر عامل اصلی در افسردگی و اضطراب این افراد است.
زمان ، علت مهمی برای پیشرفت فرد است و جوانی مهم‌ترین فرصت برای کسب دانش و مهارت‌های مختلف است. زمانی که خانواده‌ها فرزندان خود را به کلاس‌های مختلف آموزشی و تفریحی می‌برند، آنان می‌توانند از زمانشان در جهت مثبت و بهینه استفاده کنند.
فاطمه، 18 ساله، دانش‌آموز می‌گوید: علاقه زیادی به شبکه‌های اجتماعی دارم و در اکثر این شبکه‌ها عضو هستم. هر روز باید ساعات طولانی را با موبایل خود سپری کنم. چون می‌توانم به کلیه اطلاعات مورد علاقه‌ام دسترسی پیدا کنم و همچنین نسبت به موضوعات غیر اخلاقی حس کنجکاوی دارم و می‌خواهم درباره این مسائل بیشتر بدانم.
** هدفتان از استفاده فضای مجازی چیست؟
فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی مرتبط با آن می‌تواند جنبه مثبت برای فرد داشته باشد، اما بخش مخرب و منفی آن نیز باید مورد توجه قرارگیرد. وقتی شخص اطلاعات درست و کاملی از مزایا و معایب این فضاها داشته باشد، به درستی می‌تواند انتخاب کند که چگونه و به چه میزان از این تکنولوژی های روز استفاده کند و ارگان‌های ذی ربط فرهنگی و اجتماعی می‌توانند با آگاهی دهی نسبت به موارد مثبت و منفی این شبکه‌ها فرد را از خطرات آن آگاه کنند. اما تصمیم گیرنده نهایی خود جوان هستند که انتخاب میکنند چطور و چه مقدار وقت خود را به این فضاها اختصاص دهند.
گزارش مریم شهسواریان