“بهروز کمالوندی” به گزارش جدید آژانس در رابطه با اجرای تعهدات جمهوری اسلامی ایران در برجام، برخی عناوین خبری مبنی بر “آب رفتن سانتریفیوژها” و همچنین جزئیات مراحل برچیده شدن سانتریفیوژها واکنش نشان داد.
وی افزود: در حال حاضر ما در فرآیند برچیده شدن سانتریفیوژها قرار نداریم و در فرآیند اجرای برجام هستیم.
کمالوندی با اشاره به تعهدات ایران در توافقنامه برجام، افزود: ایران براساس تعهدات خود اقدامات لازم را انجام می‌دهد که البته بخشی از امور که در گذشته هم به آن اشاره شد و در رابطه با پرونده گذشته ایران بود، بعد از ارائه گزارش آژانس در پانزدهم دسامبر، عملیاتی خواهد شد.
*کاهش تعداد سانتریفیوژها زمان گیر است/ نباید از یک روز هم بگذریم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به برخی از امور زمانگیر در اجرای برجام متذکر شد: کاهش تعداد سانتریفیوژها از جمله اقدامات زمانگیر است و ما این موضوع را بلافاصله پس از تصویب برجام که به عنوان قانون در شورای نگهبان تائید شد، تحت عنوان “مقدمات اجرای برجام”، عملیاتی کردیم.
کمالوندی تاکید کرد: کاهش تعداد سانتریفیوژها با توجه به زمانگیر بودن و همچنین در عین حال ماهیت برگشت‌پذیری آن که می‌توان به سرعت اقدامات را به عقب برگرداند، در دستور کار قرار گرفت که بنده معتقدم این اقدامات عاقلانه و به درستی انجام شده و می‌بایست انجام شود و نباید از یک روز هم بگذریم.
*جلسه جمع بندی ایران درباره ارائه گزارش آژانس هفته آینده در وین برگزار می شود
وی همچنین با اشاره به تصمیمات لازم بر سر سانتریفیوژهای فعال در روند مذکور، گفت: در این حوزه منتظریم تا ببینیم روند کار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به کدام سمت حرکت خواهد کرد، خوشبختانه باید بگویم هفته آینده سه‌شنبه جلسه جمع‌بندی مبنی بر این موضوع در وین خواهیم داشت.
کمالوندی ادامه داد: البته این جلسه قبل از ارائه گزارش نهایی آژانس انجام خواهد شد که از این طریق ما تا اندازه مشخصی از روند اقدامات مطلع باشیم.
*اجرای برجام مستلزم بستن پرونده گذشته ایران است
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ادامه با اشاره به بند 14 توافقنامه برجام، تصریح کرد: در بند مذکور آمده است: موضوعات مربوط به گذشته باید با رویکرد بسته شدن پرونده فعالیت‌های گذشته ایران در آژانس پیگیری شود که دقیقا این کلمه، یعنی “رویکرد بسته شدن” در این بند قید شده است که به عبارت دیگر اگر قرار باشد پرونده فعالیت گذشته ایران در روند اجرای برجام بسته نشود، عملا برجام اجرایی نشده است.
کمالوندی با اشاره به سایر برنامه ایران در اجرای برجام تاکید کرد: بخش اول اقدامات که زمانگیر است، به بخش کاهش سانتریفیوژها معطوف می‌شود، چرا که به هرحال این موارد زمانگیر بوده و مخصوصا اگر بخواهیم به سانتریفیوژهای آلوده برسیم، پاکسازی آنها قبل از جمع‌آوری زمانگیر خواهد بود.
وی افزود: در حال حاضر تعدادی سانتریفیوژ داریم که این سانتریفیوژها سالیان سال است که به دلایل مختلف، گاز به آنها تزریق نشده است، این سانتریفیوژها حتی مربوط به دو سال اخیر هم نمی‌شود.
*باید مشکلات تجاری کردن صنعت هسته ای را رفع کنیم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه هدف از توافق برجام رفع بخشی از مسائل اقتصادی ناشی از تحریم‌ها بود، بیان داشت: البته ما می‌دانیم که برجام قرار نیست تمام مشکلات ایران با غرب و آمریکا را حل و فصل کند، اما معتقدیم برجام می‌تواند برخی از مشکلات ما در زمینه صنعت هسته‌ای را حل و فصل کند، چرا که صنعت هسته‌ای ما نیاز به روابط بیرونی، ورود مواد، صدور مواد و تکنولوژی‌های جدید دارد، بنابراین بنده معتقدم تکنولوژی اگر می‌خواهد مورد پیشرفت قرار بگیرد باید با سطوح بالاتر از خودش مرتبط باشد.
وی همچنین تاکید کرد: اگر قرار است صنعت هسته‌ای ما یک صنعت تجاری باشد، قطعا نیاز است موانع پیش‌روی این صنعت برطرف شود.
کمالوندی با بیان اینکه ایران در حال حاضر قادر به تولید مواد غنی شده و تولید سوخت است، افزود: اگر به خوبی به این مسئله نگاه کنیم، می‌بینیم که ما به لحاظ اقتصادی این فرآیند را به مراتب خیلی گرانتر از موادی که می‌شود تهیه کرد، تولید می‌کنیم، بنابراین این روند تا جایی که منجر به تسخیر تکنولوژی شود ایرادی به آن وارد نیست، ولی به مجرد اینکه تکنولوژی تائید شود و نگرانی‌ها هم برطرف، باید پس از آن وارد پلن کاهش قیمت تکنولوژی شد، لذا مبانی خودکفایی این نیست که ما با هزینه زیاد و بالا دست به تولید محصولی بزنیم.
*مسیر تجاری کردن صنعت هسته ای را طی می کنیم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه وقتی صنعت هسته‌ای به یک صنعت استراتژیک تبدیل می‌شود، صرف هزینه‌های تولید آن صنعت تا مقطعی معقول است، بیان داشت: معتقدم اگر می‌خواهیم صنعت هسته‌ای‌مان رشد وسیع داشته باشد، حتما باید این صنعت را تجاری کنیم وگرنه این مسیر به نوعی به هدررفت منابع تبدیل خواهد شد.
وی افزود: ما در حال حاضر در مسیرتجاری کردن صنعت هسته‌ای مان هستیم تا بتوانیم در بلندمدت تولید صنعتی داشته و همچنین در برنامه 15 ساله‌ای که قرار است ارائه دهیم با این رویکرد به کف 190 هزار سو ،مورد تاکید رهبری معظم انقلاب دست پیدا کنیم.
کمالوندی با بیان اینکه در حال حاضر ما مشغول اجرای برجام هستیم و نه جمع آوری سانتریفیوژها تاکید کرد: در توافق برجام قرار است سانتریفیوژهایمان را به 6 هزار دستگاه برسانیم که این برابر است با حدود 14 هزار سانتریفیوژ که عمده این سانتریفیوژها غیرفعال هستند و باید به موقع باز شوند و مورد بسته‌بندی قرار گیرند، بنابراین ممکن است عده‌ای از این روند برداشت‌های سیاسی داشته باشند که ما زیاد به این برداشت‌ها کاری نداریم و قضاوت را برعهده مردم می‌گذاریم.
وی در ادامه همچنین به موضوعات مربوط به رآکتور و خروج مواد هم اشاره کرد و گفت: موضوعات مربوط به رآکتور و خروج مواد هم موکول به تعیین تکلیف پرونده گذشته و حال ایران در آژانس خواهد شد.
کمالوندی در ادامه با اشاره به امضای وزرای خارجه 1+5 مبنی بر بازطراحی سایت اراک گفت: مطلع شدیم این سند نهایی، امضای سایر وزرای 5+1 را هم در بر داشته که همچنان این موضوع تائید نشده و این خود امری بسیار مهم و بزرگ در اجرای اقدامات است.
کمالوندی در پاسخ به این سوال که شما گفته‌اید سانتریفیوژها عملا کارایی خاصی نداشتند، آیا اینها همان هایی هستند که حاوی گاز هگزوفلوراید نبودند و برچیده شدند، اظهار داشت: بنده نگفتم که کارایی ندارند، بلکه گفتم اینها در حال کار نبودند، درواقع به آنها گاز تزریق نشده است.
وی افزود: این ماشین‌ها در گذشته بدون استفاده در گوشه‌ای مانده بودند و به دلایل مختلف در دولت گذشته از جمله به دلایل سیاسی چون مذاکره می‌کردند، نمی‌خواستند ظرفیت غنی‌سازی را توسعه بدهند، این ماشین ثابت مانده بود و گاز به آنها تزریق نمی‌شد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه خبرگزاری رویترز با یکی از مقامات ارشد دیپلماتیکی گفتگویی داشت و در این گفتگو گفته شده بود که ایران دستگاه‌هایی را می‌چیند که به آنها خوراک‌دهی نشده است، آیا این موارد در روند گزارش آژانس انرژی اتمی تاثیرگذار است؟ و آیا جمهوری اسلامی ایران پیرامون این مباحث اقداماتی خواهد کرد که اظهارات مقامات غربی در روند گزارش آژانس تاثیرگذار نباشد، تصریح کرد: این اظهارات مثبت است اگر گفته می‌شود ایران در جهت اجرای توافق قدم بر می‌دارد این به معنای این است که طرف مقابل هم می‌بایست اقدام خود را انجام دهد.
کمالوندی تاکید کرد: این گزارش در واقع منفی نیست، در گزارش آمانو دید مثبتی نسبت به اقدامات جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و ایران مصمم است توافقی را که دارد اجرایی کند، چرا که بسیار مهم است که طرف ایران و طرف مقابل قرارهای خود را اجرایی کنند و انتظارمان این است که طرف‌های غربی پرونده هسته‌ای ایران را در شورای حکام ببندند.
پرونده هسته‌ای ما باید براساس برنامه 15ساله به سمت صنعتی شدن برود
کمالوندی افزود: پرونده هسته‌ای ما باید براساس برنامه 15ساله خود به سمت صنعتی شدن برود، تولیدمان در حال حاضر صنعتی نیست، تولید صنعتی حداقل برای دو یا سه میلیون گاز باید سوخت تهیه کند و این دقیقا مثل این می‌ماند که تولید ماشینمان در طول همه سالها جوابگوی 3 ماه نیاز نیروگاه بوشهر نیست، آیا این تولید صنعتی است؟ بنابراین ما باید هزینه‌ها را کاهش بدهیم و ماشین‌های کاراتر را خریداری کنیم و بجای تعداد بیشتر ماشین به کیفیت آنها توجه کنیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: در حال حاضر ماشین 24 سوخت عمده کارش در طول این دو سال انجام شده و در وضعیت خوبی قرار دارد و همچنین ماشین IR8 فعالیتش را می‌کند و ما نگاهمان این است ماشین‌های قوی‌تری که هزینه‌های کمتری در تولید ایجاد می‌کنند را بکار گیریم و ما به جای عجله کردن برای تکیه زدن به این ماشین‌ها ماشین‌های پیشرفته‌ای را باید توسعه دهیم و به سمت تولید صنعت برویم و همه این موارد نیازمند یک تصمیم استراتژیک و مهم است.
وی با طرح این سوال که آیا ما می‌خواهیم تولید صنعتی داشته باشیم یا خیر، تصریح کرد: اگر به دنبال تولید صنعتی هستیم، می‌باید ظرفیتی که تولید کنیم ظرفیتش صنعتی باشد، به عنوان مثال اگر ما کارخانه اتومبیل داشته باشیم و بخواهیم سالیانه 500 دستگاه اتومبیل تولید کنیم، حتما باید ظرفیتی داشته باشیم که بتوان به آن گفت کارخانه اتومبیل!
کمالوندی خاطرنشان کرد: بنابراین اگر بخواهیم سوخت تولید کنیم، با این روش و این میزان کارایی ماشین‌های هیدرولیک کفایت نمی‌کند و تمام موادی که سالها جمع‌آوری شده کفایت 3 ماه سوخت نیروگاه بوشهر را می‌کند، ولی اگر این تولید صنعتی شود، حتما باید بر روی تحقیق و توسعه سالها کار کنیم و مطمئن هستیم در طول سالها کیفیت ماشین‌ها را افزایش داده و به سمت صنعتی شدن گام خواهیم برداشت.
