فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران سی‌امین جشنواره فیلم فجر به‌گونه‌ای آراسته شده‌اند که در آن برای تمام ذائقه‌ها می‌توان فیلم به نمایش گذاشت.
به گزارش خبرنگار سینمایی فارس، جشنواره امسال فجر از حیث برنامه‌ریزی و اعلام به هنگام اسامی هیئت انتخاب و زمان‌بندی مناسب برای ارایه فیلم‌ها به دفتر جشنواره، دیدن فیلم‌ها توسط این هیئت و اعلام اسامی فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران و … یکی از بهترین دوره‌های جشنواره فیلم فجر به شمار می‌آید. این در حالی است که سال گذشته متاسفانه تا اوایل بهمن‌ماه فیلم‌های بخش مسابقه اعلام نشد و بسیاری از ماهنامه‌ها برای اطلاع‌رسانی درست به مخاطبان خود دچار مشکل بودند.
مجموعه شرایط پیش آمده برای سینمای ایران و دستور انحلال خانه سینما از یک سو و صدور بیانیه‌ها و بداخلاقی‌ها از سوی دیگر، احساس می‌شد بر جشنواره فیلم فجر تاثیر بگذارد و باعث نوعی سردرگمی در زمان‌بندی اجرایی جشنواره شود اما خوشبختانه این رخدادها تاثیری بر روند اجرایی جشنواره نگذاشته و برخلاف سال‌های گذشته همانگونه که محمد خزاعی (دبیر جشنواره) بارها بر آن تاکید داشت، همه چیز طبق برنامه پیش می‌رود.
هفته‌ها قبل از برگزاری جشنواره، اسامی فیلم‌های بخش‌های مختلف از جمله بین‌الملل، آسیا و مهم‌تر از آن مسابقه سینمای ایران اعلام شد و این امر نویدبخش حاکمیت نظم و ترتیب در اجرای جشنواره در سی‌امین دوره خود خواهد بود.
در تمام دوره‌ها با اعلام فیلم‌های بخش مسابقه، حرف‌های زیادی در‌خصوص فیلم‌هایی که در این بخش حضور نداشته و ناکام ماندند، وجود دارد؛ از آن جمله فیلم «پریناز» (سبب من) به کارگردانی بهرام بهرامیان است که سال گذشته به دلیل طولانی شدن مراحل فنی از حضور در دوره گذشته جاماند و امسال نیز در بخش مسابقه سینمای ایران نیست.
فیلم‌های دیگری چون «پنهان» (مهدی رحمانی)، «میگرن» (مانلی شجاعی‌فرد)، «بغض» (رضا درمیشیان)، «خودزنی» (احمد کاوری)، «توقف کوتاه» (ابوالفضل جلیلی)، «شیرتو شیر» (ابراهیم فروزش)، «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» (روح‌الله حجازی)، «بی‌خود و بی‌جهت» (عبدالرضا کاهانی) و «آزادراه» (عباس رافعی) هم که همگی فیلم‌های اجتماعی بوده و شاید در برخی از آن‌ها شرایط جامعه امروز به نقد کشیده شده باشد، در بخش مسابقه حضور ندارند و دوستان همه را به سلیقه و نظر هیئت انتخاب ارجاع می‌دهند، درحالی که تعدادی از فیلم‌ها با مشکلات ممیزی مواجه شده‌اند و تعدادی نیز قرار است در بخش فیلم‌های اول به نمایش گذاشته شوند.
این در حالی است که فیلم سینمایی «اینجا شهر دیگری است» (احمدرضا گرشاسبی) با موضوع صدر اسلام نیز در میان آثار معرفی شده به چشم نمی‌خورد!
امسال 26 فیلم در بخش مسابقه سینمای ایران اعلام شده است که البته شنیده‌ها حاکی از آن است که رایزنی‌های در خصوص اضافه شدن فیلم‌ها به بخش مسابقه در حال انجام است و چهار فیلم «من و زیبا»، «بی خداحافظی»، «یک سطر واقعیت» و «گیرنده» به عنوان رزرو انتخاب شده‌اند تا در صورت نرسیدن فیلم‌ها در تاریخ مشخص شده (7 بهمن‌ماه) این آثار به نمایش درآید.
با نگاهی به دوره‌های پیشین جشنواره خواهیم دید، تنها در دوره نوزدهم دو فیلم «آبی» و «زیر نور ماه» به صورت رزرو معرفی شدند که فیلم «زیر نور ماه» تحسین همگان را در آن سال برانگیخت و جایزه ویژه هیئت داوران را همراه با جوایز دیگری به دست آورد. همچنین جایزه اول هفته منتقدان جشنواره کن را هم نصیب خود کرد.
* فیلم‌های کمدی و طنز
در میان فیلم‌های معرفی شده امسال مانند سال گذشته شاهد یک فیلم کمدی ساخته «رضا عطاران» هستیم، بازیگر و کارگردان خوش‌قریحه‌ای که سال گذشته با بازی در فیلم «ورود آقایان ممنوع» در بخش مسابقه سینمای ایران راه یافت و امسال با ساخت اثری با نام «رضا هرگز نمی‌خوابد» نظر هیئت انتخاب را به خود جلب کرده است. امسال دومین سال متوالی است که فیلم کمدی در بخش مسابقه سینمای ایران راه پیدا می‌کند، البته در دوره‌های گذشته جشنواره نیز شاهد حضور فیلم‌های کمدی چون «اجاره‌نشین‌ها»، «مرد آفتابی»، «نان، عشق، موتور 1000» و «جیب‌برها به بهشت نمی‌روند» بوده‌ایم.
فیلم «تلفن همراه رئیس جمهور» (علی عطشانی) نیز در ژانر کمدی به شمار می‌آید اما این فیلم به نوعی کمدی سیاه محسوب می‌شود و نمی‌توان آن را در زمره کمدی‌های معمول قرارداد. همچنین فیلم «ضد گلوله» (بزن بریم بهشت) به کارگردانی مصطفی کیایی که فیلمی طنز با پس‌زمینه دفاع مقدس است و فیلم «گشت ارشاد» (سعید سهیلی) که طنز اجتماعی به شمار می‌آید.
* فیلم اجتماعی با پس‌زمینه انقلاب
در سی‌امین دوره جشنواره فیلم فجر تنها یک فیلم اجتماعی با پس‌زمینه انقلاب اسلامی با نام «بیداری» (فرزاد موتمن) حضور دارد که تولید سال 87 به شمار می‌آید و به دلیل طولانی شدن مراحل فنی فیلم امسال در جشنواره حاضر خواهد شد.
* فیلم‌های کودک و جای خالی فروزش و شاه‌حاتمی
در میان فیلم‌های معرفی شده، دو فیلم با موضوع کودک و نوجوان «روئیدن در باد» (رهبر قنبری) و «پرواز بادباک‌ها» (علی قوی‌تن) به چشم می‌خورد اما متاسفانه جای خالی «شیر تو شیر» به کارگردانی ابراهیم فروزش و «رویای سینما» (علی شاه‌حاتمی) در میان آثار معرفی شده، خودنمایی می‌کند.
* فیلم‌های دفاع مقدس
امسال سه فیلم سینمایی، هشت سال دفاع مقدس و دلاوری‌های آن دوران را سوژه اصلی خود قرارداده‌اند؛ «ملکه» ساخته محمدعلی باشه‌آهنگر که تولیدش از سال گذشته آغاز شد و تولید سنگینی دارد و به ماجرای پالایشگاه نفت آبادان هنگام جنگ تحمیلی می‌پردازد، فیلم «روزهای زندگی» به کارگردانی پرویز شیخ‌طادی که به روزهای جنگ و حضور پزشکان برای امداد‌رسانی به مجروحان در پناهگاه زیرزمینی اشاره دارد و «شور شیرین» به کارگردانی جواد اردکانی که زندگی شهید کاوه را در دوران دفاع مقدس به تصویر کشیده است، البته در این میان همایون اسعدیان قصه دو مادر که فرزندا‌ن‌شان مفقودالاثر هستند را چارچوب اصلی داستان فیلم خود (بوسیدن روی ماه) قرار داده و خسرو معصومی نیز با ساخت فیلم «خرس» ملودرامی با پس‌زمینه دفاع مقدس را روایت می‌کند.
* فیلم‌های مذهبی
در جشنواره سی‌ام فیلم فجر، برخلاف سال گذشته فیلم‌های مذهبی نیز در میان آثار معرفی شده به چشم می‌خورد، فیلم سینمایی «در انتظار معجزه» سومین قسمت از سه‌گانه «زائر» به شمار می‌آید. پیش از این صدرعاملی دو فیلم «شب» و «هر شب تنهایی» را ساخت که مورد توجه منتقدان و جشنواره‌ها قرار گرفت. سومین قسمت از این سه‌گانه پیش‌تر با نام «شب و قسم به دلتنگی» آماده شد که نام آن به «در انتظار معجزه» تغییر یافت. فیلم سینمایی «من و زیبا» نیز دارای مضامین مذهبی است که در فضای روستایی توسط فریدون حسن‌پور روایت می‌شود. «راه بهشت» ساخته مهدی صباغ‌زاده فیلمی تاریخی مذهبی است که داستان آن در ارتباط با وقایع صدر اسلام است. این فیلم در سکوت خبری ساخته و به بخش مسابقه جشنواره راه یافته است.
* فیلم‌های سیاسی
در میان فیلم‌های اعلام شده، دو فیلم با مضامین سیاسی اجتماعی با نام‌های «گیرنده» (مهرداد غفارزاده) و «محرمانه تهران» (مهدی فیوضی) به چشم می‌خورد. هر دو فیلم ساخته اول کارگردانان به شمار می‌آید، البته فیوضی پیش از این در ساخت فیلم «نفوذی» با احمد کاوری مشارکت داشته است و در حال حاضر نیز فیلمبرداری آن در تهران ادامه دارد.
البته فیلم سیاسی «قلاده‌های طلا» به کارگردانی «ابوالقاسم طالبی» و تهیه‌کنندگی «محمد خزاعی» هم در بخش میهمان جشنواره روی پرده می‌رود.
* فیلم‌های اجتماعی
«علی مصفا» امسال با دومین ساخته خود با نام «پله آخر» در جشنواره سی‌ام حضور دارد، این فیلم در سکوت خبری ساخته شده و مانند اولین ساخته فیلمساز «سیمای زنی در دوردست» ملودرامی اجتماعی با توجه به الگوهای شخصی خود (مانند فیلم قبلی) را روایت می‌کند و تهیه کننده اثر نیز هست.
برخلاف چند سال اخیر، امسال فیلمسازان از فضای روستا و جذابیت‌های بصری آن غافل نمانده‌اند و امسال دو فیلم اجتماعی در فضایی روستایی ساخته و ارایه شده است. «یک عاشقانه ساده» (باگت) ساخته سامان مقدم ملودرامی اجتماعی است که در فضای روستایی روایت می‌شود همچنین فیلم «من و زیبا» که در روستاهای شمال کشور ساخته شده است.
در میان آثار اجتماعی که بیشترین تعداد از فیلم‌ها را به خود اختصاص می‌دهند، نام داریوش مهرجویی (نارنجی پوش)، همایون اسعدیان (بوسیدن روی ماه)، رسول صدرعاملی (در انتظار معجزه)، سامان سالور (آمین خواهیم گفت)، مهدی کرم‌پور (پل چوبی)، مانی حقیقی (پذیرایی ساده)، حسن فتحی (یک روز دیگر)، محمدعلی باشه‌آهنگر (ملکه) و خسرو معصومی (خرس) نام‌هایی هستند که نباید دیدن آثارشان را در این دوره از جشنواره از دست داد. در کنار آن نباید از آثار فیلم اولی‌‌ها و جوان‌ترها غافل شد، فیلم‌هایی که احتمال آن می‌رود دیرتر به اکران عمومی درآید و یا اصلاً رنگ پرده را به خود نبیند.
اگر به ترکیب فیلم‌های معرفی شده در بخش مسابقه دقت کنیم، حضور پررنگ بنیاد سینمایی فارابی در تولید فیلم‌های سینمایی را شاهد خواهیم بود. بنیاد سینمایی فارابی، حوزه هنری، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و سیما فیلم ارگان‌های دولتی هستند که از تولید فیلم‌های سینمایی حمایت می‌کنند. امسال حوزه هنری تنها در بخشی از یک فیلم سهیم است، سیما فیلم با تولید «روزهای زندگی» در جشنواره حضور دارد و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی که حامی فیلمسازان اول در امر تولید است با فیلم «گیرنده» در فیلم‌های رزرو بخش مسابقه حضور دارد.
حال باید دید برآیند آثاری که در بخش مسابقه سینمای ایران به نمایش گذاشته می‌شود چقدر می‌تواند به «اخلاق، آگاهی و امید» که شعار امسال جشنواره است، نزدیک شود و نظر مخاطبان و علاقمندان به هنر هفتم را جلب نماید.