طیفهای مختلف اصولگرا تلاش میکنند که لاریجانی و همفکرانش بازی سیاسی خود را در دورن جریان اصولگرا انجام دهند. یک کارشناس مسایل سیاسی با بیان این مطلب «ریاست مجلس» را اهرمی برای ایجاد وحدت دانست.
رسیدن به وحدت دغدغه اصلی اصولگریان در فرصت باقی مانده تا انتخابات مجلس دهم است. طیفهای مختلف این جریان به نوبه خود برای تحقق این هدف تلاش میکنند و در صدد ایجاد ائتلافهایی به همین منظور هستند اما شکافهای قابل توجهی وجود دارد که در ماههای آتی باید فکری به حال آن شود. اصلیترین اختلاف میان اصولگرایان همان شکاف میان طیف نزدیک به لاریجانی و تندروهایی که این روزها به محمد رضا باهنر نزدیک شدهاند، است. همین اختلاف سبب شده است که برخی از کارشناسان مسایل سیاسی احتمال ائتلاف میانه روهای اصولگرا با اصلاح طلبان میانه رو یا نیروهای نزدیک به دولت اعتدال گرا را مطرح کنند.
به نظر میرسد که علاوه بر سهم هر طیف از کرسیهای مجلس، به دست آوردن کرسی ریاست نیز یکی از موارد اختلافی در میان جریانهای سیاسی است و حداقل اهرمی برای ایجاد ائتلافهای احتمالی خواهد بود.
این اختلافات در جریان اصولگرا با آغاز مجلس نهم بیشتر شد. جریانی که هفتاد درصد کرسیهای مجلس را به دست آورده بود در موضوع انتخاب رییس دو دسته شد. گروهی از غلامعلی حداد عادل حمایت میکرد و گروهی به ریاست علی لاریجانی اصرار داشت. گروه دوم پیروز این میدان بود و سبب شد که فراکسیون رهروان ولایت – فراکسیونی که اکثریت نمایندگان در آن عضو هستند – اعلام موجودیت کند.
حامیان حدادعادل نیز – متشکل از جمعیت ایثارگران، جمعیت رهپویان و البته اعضای جبهه پایداری – با ایجاد فراکسیون اصولگرایان – حدود ۱۰۰ نماینده عضو این فراکسیون هستند – به راه خود ادامه دادند.
اکنون در سال پایانی مجلس نهم این اخلافات بیشتر شده است و خود فراکسیون رهروان نیز در حال تقسیم شدن است. برخی از اعضای این فراکسیون خواستار تشکیل دادن فراکسیون دیگری با نام اعتدال هستند و محمد رضا باهنر و نزدیکانش نیز به اصولگرایان تندروتر همچون جبهه پایداریها نزدیک شده است. او که قبلا – زمانی که سید رضا تقوی به دنبال ایجاد یک راهبرد وحدت میان اصولگرایان سنتی و آیتالله مصباح بود- میگفت: «قطعا آیتالله مصباح نمیتواند محور وحدت اصولگرایان باشد. محور این وحدت جامعتین است» مدتی است که ائتلاف با تندروها را به ائتلاف با اصلاح طلبان میانه رو ترجیج داده و میگوید که «اصولگرایان هیچ وقت نمیتوانند با اصلاحطلبان ولو معتدلین آنها ائتلاف کنند بلکه فقط باید با خودشان وحدت داشته باشند.»
چرخش ناگهانی باهنر این سناریو را طرح کرد که احتمالا توافقی میان او و جبهه پایداریها صورت گرفت است. برخی از کارشناسان و فعالان سیاسی احتمال دادند که دورخیز برای صندلی ریاست که طیف تندرو لاریجانی را برای آن مناسب نمیداند، سبب شده است آقای نایب رییس اینگونه تغییر موضع بدهد.
به هر حال این شکاف میان جریان اصولگرا ایجاد شده و کار آنها را برای پیروزی در انتخابات آتی سخت میکند. به همین خاطر است که جمعیت ایثارگران، جبهه پایداری و حزب موتلفه نیز در جلسات سه جانبه ایی برای ایجاد وحدت تلاش میکنند. آنها برای رسیدن به این هدف کار دشواری همچون همراه کردن چهرههای میانه رو و شاخص اصولگرا مانند لاریجانی را در پیش دارند و به نظر میرسد که برای رسیدن به این مقصود، تصمیم دارند از کیسه ای به نام «صندلی ریاست» خرج کنند.
مصداق این مدعا آن است که لطف الله فروزنده قائم مقام جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی در گفتوگویی اعلام کرده است که «ما به عنوان یکی از اضلاع جریان اصولگرایی در انتخابات مجلس دهم از ائتلاف با جریان رهروان ولایت به محوریت علی لاریجانی استقبال میکنیم و ترجیح میدهیم که وی همچنین در آینده نیز ریاست مجلس را در اختیار داشته باشد.»
سوال اینجاست که آیا لاریجانی و همفکرانش این معامله را میپذیرند و همراه میشوند؟ اگر این تاکتیک برای همراه کردن طیف میانه رو موثر باشد، تکلیف باهنر و نزدیکانش چه خواهد بود؟ واگذاری کرسی ریاست در مجلس دهم اختلاف ایجاد شده میان لاریجانی و باهنر را مرتفع میکند؟ و سوالات دیگری که برای روشن شدن پاسخ آن باید صبر کرد و دید که طیفهای مختلف اصولگرا در فرصت باقی مانده تا انتخابات چطور عمل میکنند.
ناصر ایمانی کارشناس مسایل سیاسی در گفتوگو با فرارو ضمن تاکید بر اینکه مانور روی ریاست مجلس میتواند از عوامل ایجاد وحدت در دورن جریانهای سیاسی باشد، گفت: باید پذیرفت که طیف آقای لاریجانی در مجلس یک طیف تاثیرگذار است و گروههای مختلف سیاسی برای جذب این طیف همه تلاش خود را به کار میگیرند تا لاریجانی و همفکرانش بازی سیاسی خود را در دورن جریان اصولگرا انجام دهد و مستقل نباشد.
وی افزود: موضوع ریاست لاریجانی در مجلس دهم مساله ای است که حتی از طرف برخی اصلاح طلبان نیز عنوان میشود.
ایمانی این شیوه را نوعی ائتلاف غیر رسمی دانست و گفت: در خارج از کشور ائتلافات رسمی صورت میگیرد. مثلا در انتخابات ریاست جمهوری میگویند ما فلان فرد را به عنوان رییس جمهور میپذیریم تا در ترکیب کابیه از همه طیفها استفاده کنند. در کشور ما که احزاب به صورت رسمی و مشخص فعال نیستند ائتلافات غیررسمی ایجاد میشود و همان کارکرد را دارد.
این کارشناس اصولگرا در پاسخ به این پرسش که آیا طیفهای تندروتر مانند جبهه پایداری و محمدرضا باهنر که به آنان نزدیک شده است نیز لاریجانی را به عنوان رییس مجلس دهم میپذیرند، گفت: باید توجه داشته باشیم که اصولگرایان هنوز در این مرحله نیستند و برای رسیدن به وحدت باید مقدمات ابتدایی تری را ایجاد کنند.
وی افزود: اگر این جریان به مرحله ای برسد که همه طیفهای آن حاضر باشند سر یک میز نشسته و مذاکره کنند، میشود در مورد ریاست مجلس نیز صحبت و ائتلاف کرد اما هنوز فاصله زیادی تا آن مرحله باقی است و این موضوع را در حد یک اظهارنظر باید دانست.
ایمانی همچنین گفت: مساله مهم دیگر این است که باهنر نسبت به پایداریها گرایش ندارد بلکه طیف پیروان خط امام با رهبری او در جهت وحدت و همراه کردن آنها تلاش میکند. طیفهای دیگر مثل جمعیت ایثارگران نیز همین کار میکنند لذا نباید این تلاشها را به معنی گرایش به سمت پایداری تلقی کرد.
وی در پاسخ به این سوال که طیف تندروی پایداری نسبت به گزینه ریاست لاریجانی چطور واکنش نشان میدهد نیز گفت: همان طور که گفتم اصولگرایان هنوز به این مرحله نرسیدهاند اما مانور روی ریاست مجلس اهرمی است که برای دستیبابی به وحدت میتوان از آن استفاده کرد.
به گفته وی اصلاح طلبان نیز در تلاشهای درون جریان خود برای وحدت بحث ریاست عارف را دارند که قبل از قطعی شدن آن باید در لایههای سطحیتر به توافق برسند.
فرارو-