این دومین باری است که زمزمه ایجاد تغییر در کابینه روحانی مطرح شده و به نظر میرسد که از بار قبل جدیتر باشد. بعد از آنکه رییس دولت یازدهم دو هفته قبل در سفر به شیراز گفت «اگر نیاز به ترمیم کابینه باشد، انجام میدهیم» و حسام الدین آشنا مشاور رییس جمهور نیز در گفتوگویی با نشریه اندیشه پویا از تغییرات در دولت و رفتن برخی استانداران و وزرا گفت، این مساله مورد توجه رسانهها قرار گرفت.
اکنون نیز با اظهارات اخیر محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت مبنی بر اینکه «طبق اصل ١١٣ قانون اساسی، رییسجمهوری مسوول اجرای قانون در کشور و پس از مقام معظم رهبری عالیترین مقام در کشور است و در این پیوند نیز دارای اختیاراتی است…. در مقابل اختیاراتی که رییسجمهوری بر عهده دارد، مردم نیز مطالباتی از وی دارند که طبیعی است رییسجمهوری از عملکرد خود و مجریان کشور ارزیابی داشته باشد و در این ارزیابیها، جابهجایی برخی افراد نیز ضروری باشد…. این در حالی است که بنده در مقام جایگاهی که دارم از تعداد اینجابهجاییها اطلاعی ندارم.» گمانه زنی در مورد این تغییرات احتمالی آغاز شده است.
روزنامه اعتماد در گزارشی محمدرضا نعمتزاده، محمود گودرزی و مسعود سلطانیفر را گزینههای این تغییرات دانسته و نوشته است که «محمدرضا نعمتزاده که از روز اول منتقدانی سرسخت در مجلس داشت بعد از کمتر از دو سال در طیف حامیان دولت هم منتقدانی جدی پیدا کرده است. او دیگر برای این طیفها رییس ستاد انتخاباتی نامزد پیروز سال ٩٢ نیست. حالا خیلی از هواداران دولت از او با کارنامه بحث برانگیز مدیریت ٢٠ ماههاش در وزارت صنعت، معدن و تجارت یاد میکنند. در همین حال محمود گودرزی هم که از اول نتوانسته بود چندان برای طیف هواداران دولت وزیری قابل توجه باشد، اخیرا زیر بار انتقادات دولتیها هم رفته و همزمان انتقاد از او در جمعهای ورزشی نیز بالا گرفته است.»
این در حالی است که زمزمه ها و گمانه زنی های دیگری نیز مطرح است. برخی رسانه ها می گویند وزاری کشور، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مسکن و شهرسازی، ورزش و جوانان و چند نفر از استانداران را در فهرست تغییرات دولت قرار دارند. این گمانهزنیها علی عبدالعلیزاده را جایگزین عباس آخوندی، مرتضی بانک را جایگزین علی ربیعی و محمد فروزنده را جایگزین رحمانی فضلی عنوان کرده و احتمال میدهند که کیومرث هاشمی، محسن مهرعلیزاده و محمد شریعتمداری نیز گزینههای جایگزینی گودرزی باشند.
دولت یازدهم هنوز دو ساله نشده است و به یاد داریم که گمانه زنیهای ابتدایی در مورد کابینه روحانی – تابستان ۹۲ – چندان به واقعیت نزدیک نبود. حتی زمزمههای تغییرات و گزینههای مربوط به آن نیز در آستانه یک سالگی دولت در حد زمزمه و شایعه باقی ماند.
همین یک سال قبل بود که به رغم تکذیبهای مقامات دولتی درباره تغییرات در هیأت دولت، برخی رسانهای اصرار داشتند که قطار تغییر در کابینه آرام آرام به حرکت درآمده است. آن زمان خبرهایی مبنی بر احتمال تغییر نعمتزاده وزیر صنعت و جایگزینی وی با محمد فروزنده رئیس سابق بنیاد مستضعفان شنیده میشد. برخی از رسانههای اقتصادی نیز از احتمال تعویض نوبخت در یک سالگی دولت میگفتند.
اکنون نیز با نزدیکی به انتخابات مجلس شورای اسلامی، باز هم حرف و حدیثهایی مبنی بر جداشدن نوبخت از قطار کابینه و پیوستن او و همفکرانش در حزب اعتدال و توسعه به پارلمان شنیده میشود.
به هر حال بحث تغییرات در دولت در دو هفته گذشته مورد استقبال کارشناسان و فعالان سیاسی قرار گرفته است و انجام بازنگری در ترکیب کابینه ضروری تلقی میشود.
پیش از این برخی از نمایندگان مجلس در گفتوگو با فرارو، وزارت خانههای ورزش و جوانان، صنعت، کار و تعاون، مسکن و آموزش و پرورش را بستر انجام این تغییرات احتمالی دانسته بودند.
قنبری: برخی وزرا مرعوب شده اند
داریوش قنبری، نماینده پیشین مجلس و کارشناس مسایل سیاسی در گفتوگو با فرارو وزارت خانههای تعاون، کار و رفاه اجتماعی، صنعت و معدن، جهاد کشاورزی و ورزش و جوانان را از جمله بخشیهایی که با نارضایتی مردم مواجهاند، دانست و گفت: انجام تغییر در کابینه بعد از گذشت دو سال امری کاملا منطقی و منطبق بر اصول مدیریتی است که از آقای روحانی انتظار میرود به آن عمل کنند.
وی افزود: وقت آن رسیده تا رییس جمهور با توجه به اطلاعات و آمار و ارقامی که در اختیار دارد عملکرد مدیران کلان، وزرا و بخشهایی از کابینه را ارزیابی کرده و کسانی که به قدر کافی با تفکر دولت همسو نبوده یا کم کاری کردهاند را کنار بگذارد.
قنبری با اشاره به ضرورت انجام خانه تکانی در دولت، گفت: بر اساس آنچه که ما در خبرهای میبینیم و از مردم میشنویم برخی از وزارت خانهها مانند وزارت کار، صنعت، کشاورزی و ورزش مطابق با انتظارات مردم و دولت عمل نکردهاند.
وی ادامه داد: در برخی از وزارت خانهها هنوز مدیران احمدینژاد در سطوح بالا مانند معاونت مشغول کار هستند و این به اعتقاد من کسرشان دولت است که وزرای آن جرات انجام تغییر مدیران را نداشته باشند. شاهدیم که برخی از وزرا چنان مرعوب مجلس اصولگرا شده و به میز خود چسبیدهاند که از ترس سوال و استیضاح تفکر حاکم بر دولت را کنار گذاشتهاند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در وزارتخانههای تخصصی مانند صنعت و کشاورزی باید مدیران را بر اساس جناح بندیهای سیاسی انتخاب کرد، گفت: خیر، منظور استفاده از مدیران جناحی نیست اما میدانیم که مدیران احمدینژاد به صورت سیاسی و جناحی روی کار آمده بودند و اکنون باید اصلاح شود.
نماینده پیشین مجلس با تاکید بر اینکه در سطوح دیگری غیر از وزارتخانهها نیز نیاز به تغییر احساس میشود، گفت: شنیدهام یکی از فرمانداران دولت اخیرا در جلسات آقای احمدینژاد شرکت کرده است. این یعنی سمپاتی فکری با او دارند و روشن است که در این صورت نباید در جایگاه فرماندار قرار داشته باشد.
قنبری در پایان گفت: به هر حال اینکه کدام بخشهای تغییر کند، تصمیمی است که رییس جمهور با کمک مشاورانش میگیرد اما در ضرورت انجام این تغییرات تردیدی نیست.