امروز شاهد آن هستیم که در دولت یازدهم نزدیک به سه زن در کابینه حضور دارند و اداره چهار فرماندهی بر عهده این قشر از جامعه قرار گرفته است. در واقع در هر یازده دولت جمهوری اسلامی زمینه برای حضور زنان در کابینه بیش از پیش مهیا شده است. |
خانه ملت;نسترن دقیقی: تبلیغات بر سر وجود نگاه مردسالار در سیستم حاکمیتی ایران به دنبال القای این باور است که زنان از عهده مدیریت و مسئولیتهای مهم و حساس بر نمیآیند و نهادهای حاکمیتی در ایران رغبتی به حضور زنان در پست های مدیریتی ندارند اما دولتهای ایران نشان دادند که چنین ادعایی درست نیست و تلاش کردند از زنان که نقش پر رنگی در تربیت آینده کشور دارند استفاده کنند.
امروز شاهد آن هستیم که در دولت یازدهم نزدیک به سه زن در کابینه حضور دارند و اداره چهار فرمانداری بر عهده این قشر از جامعه قرار گرفته است. در واقع در هر یازده دولت جمهوری اسلامی زمینه برای حضور زنان در کابینه بیش از پیش مهیا شده است.
حضور زنان در کابینه دولتها/ تشکیل دفتر امور مشارکت زنان به پیشنهاد مقام معظم رهبری
زنان در نقش مادر و معلم نشان دادند تدبیر لازم در آموزش و تربیت نسل جدید دارند و در طول زمان توانستند جایگاهی برای خود در دولتها پیدا کنند. دفتر امور مشارکت زنان در واقع اولین جایی بود که بانوان توانستند از آن مقدمه حضور در کابینه را دست و پا کنند. روایت تشکیل این دفتر به سالهای میانی دهه ۶۰ برمی گردد که با پیشنهاد مقام معظم رهبری در زمان ریاست جمهوریشان، شورای فرهنگی- اجتماعی زنان تشکیل و عملا فعالیت خود را از تیرماه سال ۱۳۶۷ آغاز کرد.
اولین مشاور در دولت سازندگی / اولین عضو کابینه در دولت اصلاحات
از سوی دیگر در سال ۱۳۷۰ اکبر هاشمی رفسنجانی اولین حکم مشاور ریاست جمهوری در امور زنان را برای شهلا حبیبی صادر کرد و او را به عنوان رئیس دفتر امور زنان برگزید البته تا پیش از دوران اصلاحات، رئیس دفتر امور زنان در جلسات کابینه حضور پیدا نمیکرد.
در دولت هفتم برای نخستین زنان تا جایگاه معاونت رئیسجمهور بالا رفتند. معصومه ابتکار رییس سازمان محیط زیست در نخستین زنی بود که بعد از انقلاب به عنوان معاون رئیس جمهور سکان در دست گرفت. تا پیش از این دوره فائزه هاشمی تنها کسی بود که تا آستانه معاونت رئیس جمهوری پیش رفته بود.
دوران احمدینژاد و وزارت یک زن
با وجود تمام انتقادهایی که به ریاست جمهوری احمدینژاد وارد است اما اودر دوران دوم دولتش در افزایش پست مدیریتی زنان گامهای بلندی برداشت. در دوران احمدینژاد تعداد بانوان در هیات دولت بیشتر شد. نسرین سلطان خواه به عنوان معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری، سوسن کشاورز رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی، فاطمه بداغی معاون رئیس جمهور در امور حقوقی، مریم مجتهدزاده مشاور و رئیس مرکز امور زنان و خانواده از جمله زنانی بودند که در هیات دولت حضور داشتند. زهره طبیبزاده نوری که هم اکنون نماینده مجلس است نیز در اواخر دولت نهم به سمت مشاوره رئیس جمهور و رئیس مرکز امور زنان و خانواده برگزیده شد.
احمدینژاد همچنین سه بانو را برای اینکه بر کرسی وزارتخانهها تکیه بزنند به مجلس معرفی کرد که تنها یک نفر از آنها توانست رای اعتماد بگیرد. فاطمه آجرلو، سوسن کشاورز و مرضیه وحید دستجردی به عنوان گزینههای احمدینژاد برای تصدی پستهای وزارت رفاه، وزارت آموزش و پرورش و وزارت آموزش و پرورش معرفی شد اما نهایتا تنها وحید دستجردی بود که از مجلس رای اعتماد گرفت و نام خود را به عنوان اولین وزیر زن پس ازانقلاب ثبت کرد.البته احمدینژاد با دستجردی به مشکل خورد و درنهایت او را برکنار کرد. وزیر بهداشت دولت دوم احمدینژاد انتقادهایی نسبت بهز اختصاص ندادن ارز دولتی برای مصارف پزشکی و دارویی مطرح کرد که رئیسجمهور آن را تکذیب کرد اما در نهایت تنها وزیر زن کشور سال 91 به دستور احمدینژاد عزل شد. این رفتار احمدینژاد باعث شد تا تمام اقدامات او برای افزایش حضور زنان در دولت نادیده گرفته شود.
روحانی و زنان فرماندار
احمدی نژاد باداشتن یک وزیر زن در کابینه کمی کار را برای حسن روحانی که دنبال تحولات بسیاری در دولت و کابینه بود سخت کرد. اما او فکر بکرتری داشت، و فرمانداری چهار منطقه را به زنان سپرد تا بتواند به واسطه این کار، در تاریخ ایران اولین حضور زنان در فرمانداری را به نام دولت تدبیر و امید ثبت کند. معصومه پرندوار، فرماندار هامون، عزت کمالزاده فرماندار قشم، حمیرا ریگی فرماندار قصرقند و مارجان نازقلیچی فرماندار بندرترکمن زنانی هستند که در دولت روحانی در یکی از مهمترین پستهای اجرایی فعالیت دارند.
اما این حال در دولت یازدهم سه زن در کابینه دولت نیز حضور دارند تا از این لحاظ با دولت احمدینژاد برابری داشته باشد. در زیر جدول زنان در کابینههای دولتهای گذشته آمده است:
دولت | نام و نام خانوادگی | مسئولیت |
دولت سازندگی | شهلا حبیبی | رییس دفتر امور زنان |
دولت اصلاحات | معصومه ابتکار | رئیس سازمان محیط زیست |
زهرا شجاعی | رییس مرکز امور زنان ریاست جمهوری و مشاور زنان رییس جمهور | |
احمدینژاد | مرضیه وحید دستجری | وزیر بهداشت و درمان |
نسرین سلطان خواه | معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری | |
مریم مجتهدزاده | مشاور و رئیس مرکز امور زنان و خانواده رئیس جمهور | |
زهره طبیبزاده نوری | مشاور و رئیس مرکز امور زنان و خانواده رئیس جمهور | |
روحانی | معصومه ابتکار | رئیس سازمان محیط زیست |
شهیندخت مولاوردی | معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده | |
الهام امینزاده | معاون حقوقی رئیس جمهور |
اهمیت حضور زنان در پست های مدیریتی/ از تبلیغات رسانه ای برای دوران پهلوی تا واقعیت های عینی در جمهوری اسلامی
زنان به عنوان کسر قابل توجهی از جامعه پتانسیل های میدریتی قابل توجهی دارند که می توانند در صورت حضور در مناصب مدیریتی آن ها را شکوفا سازند. نکته قابل توجه این است که با وجود تمامی تبلیغات رسانه ای هرگز پیش از انقلاب اسلامی ایران زنان در سمت های حاکمیتی حضور نداشتند و حکومت پهلوی با وجود تمامی ادعاها مبنی بر توجه به ارزش ها و آزادی های زنان برگ قابل توجهی در این زمینه در کارنامه خود ندارد در حالی که همان گونه که گفته شد در دولت های مختلف در جمهوئری اسلامی فارغ از نگاه های سیاسی زنان حضور داشته و این کسر در هر دولت نسبت به دولت قبل افزایش قابل توجه نیز داشته است.
خواهر طاهره; از فرماندهی سپاه پاسداران تا سفیر ویژه امام خمینی برای ارسال پیام به گورباچف
گذشته از تمام این مسائل مرضیه حدیدچی معروف به طاهره دباغ متولد ۱۳۱۸ در همدان زندانی سیاسی، فعال مبارزهٔ مسلحانه با حکومت پهلوی قبل از انقلاب اسلامی است که پس از آن نیز در سمت های مختلف دولتی به ایفای نقش پرداخته است. وی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و از بنیانگذاران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که پس از پیروزی انقلاب مناصبی چون فرماندهی سپاه همدان را بر عهده داشته است و قدرت مدیریتی به همراه باور های عمیق اعتقادی و اسلامی وی به اندازه ای بود که بنیانگذار کبیر انقلاب وی را با نام خواهر طاهره خطاب میکرد. حدیدچی در شرایطی اولین فرمانده سپاه غرب کشور در بعد از انقلاب شد که از همان زمان رسانه های غربی به شدت به دنبال حاشیه سازی در خصوص خفقان حاکم بر زنان در جمهوری اسلامی بودند. حدیدچی در عین تربیتی فرزندانی مبارز هم چون خود نقش فعالی در نابودی ضد انقلاب ایفا کرد. دباغ به همراه آیت الله جوادی آملی و محمد جواد لاریجانی یکی از سه نمایندهای بود که در سال ۶۷ پیام امام خمینی(ره) را به گورباچف رساند.
بد نیست شبکه های اطلاع رسانی و رسانه های غربی در مقایسه ای بی طرفانه به این سوال پاسخ دهند که زمانی که با حسرت از روزهای آزادی زنان در دوران پهلوی می گویند چرا حتی یک زن در امور مدیریتی کشور حضور ندارد؟!؟ در واقع یک قیاس ساده از نظر درصد زنان شاغل و تحصیلکرده در زمان حاضر و روند حضور زنان در دولت های مختلف جمهوری اسلامی به عنوان وزیر و وکیل و مشاور و استاندار با نقش و جایگاه تاسف بار زنان در دربار پهلوی گویای نکته های بسیاری است.