علیرضا آزاد آملی ، استاد حوزه علمیه و دانشگاه فردوسی مشهد در وبلاگ شخصی خود نوشت: بنده نه تنها سندی برای روایت منسوب به پیامبر (ص): «بین الجبلین روضة من ریاض الجنة» نیافتم، بلکه اصلا چنین عبارتی را نه در ارتباط با مشهد و نه هیچ محل دیگری، در کتب روایی مشهور و کهن شیعه و سنی ندیدم.
.
اگر این عبارت، از سوی فردی عادی بیان می شد و مستمسک شرعی قرار نمی گرفت، جایی برای بحث نداشت، اما وقتی فقیهی مجتهد که عضو مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه بزرگترین شهر مذهبی جهان و استاد سطوح عالی حوزه علمیه است، هم در دیدار خصوصی با رئیس جمهور و هم در بالای منبر عمومی نماز جمعه، چنین عبارتی را به رسول الله نسبت می دهد، بنده به عنوان یک طلبه و معلم الهیات، حق دارم از ایشان و همفکرانشان بپرسم که مدرک این سخن کجاست و چگونه این عبارت را به پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله و سلم – منتسب کرده و مستمسک برخی آراء خود قرار داده اند؟
همچنین حق دارم از تمام کسانی که مویی در اسلام و علوم و معارف اسلامی سفید کرده اند، بپرسم که چرا در مقابل انتساب چنین عباراتی به حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (ص) سکوت کرده و موضعی نمی گیرند؟!
دوستان و عزیزان، اگر سند و منبع معتبر – نه کتاب های معاصر و اسناد مجعول – برای این حدیث یافتند، لطفا بنده را ارشاد بفرمایند.
به گزارش آنا، اخیرا آیت الله سیداحمد علم الهدی در خطبه های نماز جمعه مشهد در حرم مطهر رضوی(ع) گفت: پیامبر اکرم (ص) با بیان عبارت ‘بین الجبلین روضة من ریاض الجنه’ حدود حرم حضرت امام رضا (ع) را بین دو کوه تعیین کردند لذا محدوده حرم تنها زیر گنبد حرم مطهر رضوی و سقف رواقها و مساجد آن نیست.
وی اظهار کرد: این که می گویم در مشهد کنسرت برگزار نشود از باب اعمال قدرت و دستور نیست بلکه حرف طلبگی من است چون ما با موسیقی مساله ای نداریم و در این زمینه هم هر کس پیرو مرجع تقلید خود است، اما کنسرت، مطرب بازی است.
علم الهدی با این استناد از لغو کنسرت مجوزگرفته در شهر گلبهار در حومه مشهد دفاع کرده بود.
درود بر شما
بسمه تعالی
با تشکر از محقق فرزانه جناب آقای آزاد، معروض می دارد بنده نیز با جستجو در نرم افزارهای مختلف از جمله المعجم و جامع فقه اهل بیت نه در کتب روایی و نه در کتب غیر روایی موفق به پیدا کردن چنین حدیثی نشدم و از این جهت دقت جناب آقای آزاد قابل تقدیر است.
لازم به ذکر است در کتاب ریاض السیاحه تالیف جناب زین العابدین شیروانی (۱۱۹۴-۱۲۵۳ ه.ق)، این حدیث آمده است. ایشان می نویسد: «(مشهد مقدس)
شهريست دلگشا و مدينه‌ايست روح‌افزا و از جناب على بن موسى الرضا عليه التحية و الثناء در وصف آنجا وارد است: «بين الجبلين روضة من رياض الجنة» (ریاض السیاحه، ج1، ص 276) البته همانگونه که ملاحظه می شود سلسه سند روایت ذکر نشده است و در کتاب نیز برای آن هیچ مستندی بیان نشده است مضافا به اینکه کتاب ریاض السیاحه اصلا کتاب روایی و یا حتی فقهی نیست و لذا فعلا اشکال جناب آقای آزاد، وارد است تا با تتبع بیشتر بتوان قضاوت بهتری داشت.
زین‌العابدین شیروانی، مولف ریاض السیاحه به سال۱۱۹۳ در آذربایجان متولد شد. پدرش ملااسکندر مردی روحانی بود. شیروانی در پنج سالگی همراه خانواده به کربلا منتقل شد و تا هفده سالگی به تحصیل علوم مقدماتی و دینی مشغول بود و ازجمله از حوزه‌ی درس آقاباقر بهبهانی و سیدعلی صاحب‌ریاض استفاده کرد و با مجذوب‌علیشاه همدانی آشنا شد و هم در آنجا دست ارادت به معصوم علیشاه دکنی و نورعلیشاه اصفهانی داد و به سلک درویشان نعمت‌اللهی درآمد. از ۱۲۱۱ شروع به سیاحت کرد، وی در مدت سیاحت، یادداشت‌های فراوانی گرد آورد که ماحصل آن‌ها سه کتاب عمده با موضوعیت جمع و تدوین احوال طوائف امم و ترتیب و تألیف اوضاع طبقات مردم، تحت عناوین ریاض السیاحه، حدائق السیاحه و بستان السیاحه است، که در حقیقت دایره‌المعارفی است در علم‌الادیان و جغرافیا و تاریخ و شامل فواید ادبی و عرفانی و فلسفی و پر از مواد مردم‌شناسی و تاریخ اجتماعی ایران بلکه قسمت عمده‌ای از مشرق زمین در نیمه‌ی اول سده‌ی سیزدهم هجری. رک:(http://bookcity.org/news-1077.aspx)
ادامه مطلب
هر چند حدیث «بين الجبلين روضة من رياض الجنة» در متون حدیثی دیده نشد ولی شبیه به این مضمون با عبارات مختلف وارده شده است از جمله آمده است: «وَ هَذِهِ الْبُقْعَةُ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ (بحار الأنوار، ج99، ص: 44)؛ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ فِي حَدِيثٍ وَ هَذِهِ الْبُقْعَةُ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ(مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج10، ص: 357)؛ «عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع أَنَّهُ قَالَ إِنَّ بِخُرَاسَانَ لَبُقْعَةً يَأْتِي عَلَيْهَا زَمَانٌ تَصِيرُ مُخْتَلَفَ الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ فَلَا يَزَالُ فَوْجٌ يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ فَوْجٌ يَصْعَدُ إِلَى أَنْ يُنْفَخَ فِي الصُّورِ فَقِيلَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ أَيَّةُ بُقْعَةٍ هَذِهِ قَالَ هِيَ بِأَرْضِ طُوسَ فَهِيَ وَ اللَّهِ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ مَنْ زَارَنِي فِي تِلْكَ الْبُقْعَةِ كَانَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ ص وَ كَتَبَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَهُ ثَوَابَ أَلْفِ حَجَّةٍ مَبْرُورَةٍ وَ أَلْفِ عُمْرَةٍ مَقْبُولَةٍ وَ كُنْتُ أَنَا وَ آبَائِي شُفَعَاءَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ» من لا يحضره الفقيه، ج2، ص: 585 و تهذيب الأحكام، ج6، ص: 108)
شایسته به ذکر است مضامین فوق در موسوعه کلمات امام رضا (ع)، جلد2 ، ص712 و 713 نیز آمده است ولی بنده حدیث «بين الجبلين روضة من رياض الجنة» را در موسوعه نیافتم.
با این حال به نظر می رسد احادیث مذکور دلالتی بر استظهار امام جمعه محترم مشهد نداشته باشد. البته اذعان دارم تتبعم ناقص است و ادای حق مطلب فرصت بیشتری می طلبد.