سخنگوی وزارت خارجه آلمان: نیازمند توافق جامع و نهایی با ایران هستیم
سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان با اشاره به در پیش بودن هفتههای حساس و مهم مذاکرات هستهای ایران و 1+5 و احتمال دستیابی به توافق هستهای تا 24 نوامبر از آمادگی این کشور برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری با ایران خبر داد. به گزارش ایرنا، «مارتین شفر»، درنشست خبری سخنگویان دولت آلمان با اشاره به افزایش 33 درصدی تجارت اقتصادی آلمان با ایران در یک سال گذشته، خاطرنشان کرد: ما درمرحله بسیار تعیینکنندهای قرار داریم و در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات هستهای تا 24 نوامبر بیش از این شاهد گسترش روابط اقتصادی و تجاری با ایران خواهیم بود. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان با اشاره به اینکه بیش از دو هفته به مهلت تعیین شده برای دستیابی به توافق هستهای بین ایران و 1+5 در 24 نوامبر باقی نمانده است، افزود: براساس توافق موقت ژنو، بخشی از تحریمهای غرب علیه ایران لغو شد و این کشور نیز بخشی ازخواستههای طرف مقابل را عملی کرد، انتظار داریم در این مرحله نیز دو طرف به توافق نهایی دست یابند. آنچه در این مرحله به آن نیاز داریم دستیابی به یک توافق جامع و نهایی است که به همه کشورهای جهان از جمله گروه 1+5 و همچنین ایران این امکان را بدهد که این مناقشه سیاسی که بیش از یک دهه به طول انجامیده را برای همیشه پایان دهند.
به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان بعد از حاصل شدن توافق جامع هستهای، فرصتهای جدیدی برای تجارت و روابط اقتصادی جامعه بینالمللی با ایران فراهم خواهد شد که در این میان شرکتهای آلمانی نیز از این فرصت و شرایط بهرهمند خواهند است.
با نزدیک شدن به پایان ضرب الاجل 24 نوامبر(3 آذرماه) و به پایان رسیدن فرصت مذاکرهکنندگان ایران و 1+5 برای رسیدن به توافق، جمعی از دیپلماتها و چهرههای معتبر جهان از جمله چهره های اروپایی در نامهای که در روزنامه انگلیسی گاردین منتشر شد، از مقامات مذاکرهکنندگان هستهای خواستند که فرصت موجود برای رسیدن به توافق با ایران را مغتنم شمرده و به چالشهای پرونده هستهای تا مهلت تعیین شده (3 آذر ماه سالجاری) خاتمه دهند. در این نامه که امضای تعداد زیادی از دیپلماتها و مقامات سیاسی جهان از جمله 7 نفر از چهرههای برجسته سیاسی اروپا ذیل آن دیده میشود، خاویر سولانا رئیس پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا، آناپالاسیو وزیر امور خارجه پیشین اسپانیا، کارل بیلدت، وزیر امور خارجه پیشین سوئد، اما بونینو وزیر امور خارجه پیشین ایتالیا، رابرت کوپر دیپلمات پیشین انگلیس و تعدادی دیگر اعلام کردند که اکنون زمان دستیابی به توافق هستهای با ایران است. آنها در این نامه ضمن درخواست از مذاکرهکنندگان برای رسیدن به توافق، به عواقب شکست مذاکرات اشاره داشته و تأکید کردهاند که هر قدر دستیابی به توافق هستهای بیشتر طول بکشد، کسانی که با روند دیپلماتیک مخالفند فرصت بیشتری برای تخریب این روند در اختیار خواهند داشت. به اعتقاد آنها در زمان حاضر راهکارهای فنی مناسبی در روند مذاکرات مورد بررسی قرار گرفته که زمینه مناسبی برای رسیدن به توافق را فراهم کرده است. نویسندگان همچنین توافق هستهای موقت ژنو که نزدیک به یک سال قبل بین ایران و غرب شکل گرفت را «قویترین تضمینی که 3+3 تاکنون به آن دست یافته» توصیف کردند و افزودند: «اروپاییها برای رسیدن به مرحله کنونی مذاکرات، سرمایه گذاریهای گزافی کردهاند و هزینههای اعمال تحریمهای بیسابقه علیه ایران و تبعات منطقهای انزوای ایران را متحمل شدهاند. اروپا باید فرصت کنونی را غنیمت بشمارد و طرفهای مذاکرهکننده را تشویق کند که از طریق توافقهای منطقی و با دوری از مسائلی که برای توافق خوب ضروری نیستند به حل و فصل مسائل مهم بپردازند.»
این نامه کمی بعد از آن منتشر شد که جمهوریخواهان در انتخابات میان دورهای کنگره امریکا با کسب کرسیهای لازم بر دموکراتها برتری یافتند تا ناظران سیاسی از آثار پیروزی تندروهای امریکا بر مذاکرات هستهای سخن بگویند. بر اساس گزارشی که رویترز منتشر کرد، باراک اوباما بلافاصله بعد از برگزاری این انتخابات در یک نشست خبری درباره تأثیر تغییر آرایش سیاسی کنگره امریکا گفت: «چنانچه توافقی حاصل شود که بتواند جهان را متقاعد کند که برنامه هستهای ایران ماهیت صرفاً صلحآمیز دارد، با جمهوریخواهان وارد مذاکره شده و آنها را نیز متقاعد میکنیم.» اوباما همچنین گفت که امریکا و متحدانش میتوانند چارچوبی به ایران پیشنهاد کنند که بر اساس آن بتواند نیازهای صلحآمیز انرژی خود را تأمین کند. وی در عین حال گفت که مذاکرات هستهای یک مسیر دشوار دیپلماتیک است، چرا که دو طرف به هم بیاعتماد هستند. رئیسجمهوری امریکا افزود که مذاکرات به صورت معناداری در حال پیشرفت است و هر چه به ضربالاجل تعیین شده نزدیکتر میشویم، مذاکرات جدیتر میشود.
نشست هستهای در مسقط
امیدواریها برای دستیابی به توافق در حالی است که مذاکرات هستهای این هفته روزهای یکشنبه و دوشنبه با نشست سه جانبه جان کری، محمد جواد ظریف و کاترین اشتون نماینده 1+5 ادامه خواهد یافت و پس از آن مدیران سیاسی 7 کشور روز سهشنبه دور تازه مذاکرات را در مسقط برگزار میکنند. جان کری که پیش از ملاقاتش با وزیر خارجه کشورمان به پاریس سفر کرده و با همتای فرانسوی خود درباره روند مذاکرات گفتوگو کرده بود در یک نشست خبری اعلام کرد که تلاش میکنیم تا ضربالاجل ۲۴ نوامبر مذاکرات را به نتیجه برسانیم و در حال حاضر گزینه تمدید مهلت گفتوگوها در دستور کار نیست. وی همچنین اشاره داشت که طرفین مذاکره در حال حرکت به مراحل پایانی برای رسیدن به توافقی جامع با ایران هستند و این امیدواری وجود دارد که مذاکرات به سرانجام مثبت برسد. این در حالی است که خبرگزاری «اینترفکس» روسیه به نقل از منابعی در وزارت خارجه این کشور گزارش داده است که «سرگئی لاوروف» و «جان کری» وزیران خارجه روسیه و امریکا امروز (شنبه) دیداری دوجانبه خواهند داشت. پیشبینی میشود که طرفین درباره روند مذاکرات هستهای این هفته با ایران گفتوگو کنند.
در همین حال مدیران سیاسی 1+5 دیروز (جمعه) برای هماهنگ کردن مواضع خود به منظور حل مسأله هستهای بدون حضور تهران تشکیل جلسه دادند.
در همین حال معاون وزیر خارجه روسیه در اظهاراتی از تلاش مسکو در کمک به حل موضوع هستهای مورد بحث ایران با قدرتهای جهانی در آخرین دور از مذاکرات هستهای تا تاریخ 24 نوامبر خبر داد. «سرگئی ریابکوف» در گفتوگو با خبرگزاری «ریانووستی» اظهار داشت: «ما تعهد خود به این گفت گوها و شرکتکنندگان آن را نشان دادهایم و معتقدم میتوانیم به راه حلی در این زمینه دست یابیم.» ریابکوف در ادامه اظهار داشت: «علائمی که ما در روزهای اخیر از تهران، واشنگتن و پایتختهای اروپایی دریافت کردیم حکایت از این دارند که گفتوگوها در سطح پایین آغاز خواهند شد و سپس شتاب خواهند گرفت.» وی در ادامه گفت: «بی شک مذاکرهکنندگان با اراده و عزم سیاسی برای یافتن راه حل در این زمینه تا زمان تعیین شده در مذاکرات حاضر خواهند بود.»
تمدید مذاکرات مطلوب نیست
در همین حال محافل سیاسی و خبری جهان با توجه به پیروزی اخیر جمهوریخواهان در انتخابات میان دورهای کنگره امریکا، تمدید مذاکرات را گزینه مطلوبی برای سرانجام مذاکرات نمیدانند. نشریه فرانسوی لاکروآ طی گزارشی با اشاره به تشدید گمانه زنیها در خصوص تعویق احتمالی مهلت مذاکرات برای حصول توافق جامع هستهای، سناریوی حاصل نشدن توافق در مهلت تعیین شده را بهانه و دستاویز پیش روی کنگره امریکا برای تصویب تحریمهای بیشتر علیه ایران دانست. به نوشته این رسانه فرانسوی، طرفین مذاکرات هستهای بسیار مایل به حصول توافق هستند ولی در صورتی که تا روز 24 نوامبر نتیجهای به دست نیاید، احتمالاً توافقی موقت همراه با شرایط جدید و تعیین مهلتی جدید برای دستیابی به توافق نهایی منعقد میشود. اما این سناریو در عین حال خطر آن را به دنبال دارد که بهانهای برای تصویب تحریمهای بیشتر علیه ایران در کنگره امریکا شود، خطری که با پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات کنگره امریکا تشدید نیز خواهد شد. در همین حال روزنامه امریکایی فایننشیال تایمز با اشاره به عواقب پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات کنگره امریکا نوشته است: پیروزی جمهوریخواهان در سنا نباید توافق هستهای را در معرض تردید قرار دهد و فاجعهآمیز خواهد بود اگر موضوعی که برای ثبات خاورمیانه و جهان، منافع حیاتی به دنبال دارد، قربانی سیاستهای تنگنظرانه حزبی در امریکا شود.