چرا مردم آشغال می ریزند/ آنچه دوربین شورای شهر آمل ثبت نکرد!+عکس

هراز نیوز : روابط عمومی شورای شهر گزارش تصویری را از یک معضل فرهنگی که همه ساله در ایام تاسوعا و عاشورای حسینی تکرار می شود وکمتر کسی به آن توجه دارد را در خروجی سایت شورا قرار داد، تصاویری حاکی از بی توجهی همشهریان و حجم عظیمی از زباله ها که صحنه هایی به دور از شان مردم ما به نمایش می گذارد ، هیچ توجیهی ندارد که ما پس از استفاده از غذا های نذری ظروف یک بار مصرف آنرا در گوشه خیابان رها کنیم .

نگاه دینی به مقوله پاکیزگی

بهداشت و پاكيزگي در فرهنگ اسلامي از اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده و اين‌ پاكيزگي‌ نه‌ تنها رعايت‌ نكات ‌بهداشتي‌ و دوري‌ از آلودگي‌ فردي‌ بلكه‌ تمام‌ جنبه‌هاي‌ زندگي‌ انساني‌ و آلودگي‌هاي‌ محيط‌ زيست‌ را نيز شامل‌ مي‌شود، موضوع نظافت از اهم مسایل اسلامی است و بیش از 1800 آیه و روایت درباره آن وارد شده است؛ چرا که نظافت از ارکان زندگی انسان است و حیات و لذت بردن از حیات، بستگی به آن دارد. نظافت در خانه و کوچه و بازار و خیابان و اداره و مغازه ضروری و اجتناب ناپذیر است.

نظافت با خوردن، نوشیدن، پوشیدن و حتی نفس کشیدن انسان، ارتباط دارد. از این رو اسلام نمی تواند از کنار چنین موضوع با اهمیتی به راحتی بگذرد و مردم را به رعایت آن سفارش نکند. در همین زمینه از پیامبر خدا نقل شده است که فرمودند: هر چه می توانید پاکیزه باشید؛ زیرا خداوند اسلام را بر پاکیزگی بنیان نهاده است و جز مردم پاکیزه کسی به بهشت نمی رود.

کشور ما، یک کشور اسلامی است، در آموزه های دینی ما نمونه های فراوان از توصیه در جهت حفظ و گسترش محیط زیست وجود دارد، آیات قرآن احادیث ائمه و آموزه های فقهی ما پر است از سفارش و توصیه ها در جهت حفظ محیط زیست، اما متأسفانه گاهی اوقات افرادی را مشاهده می کنیم، که بدون توجه به حقوق سایر شهروندان ، مبادرت به ریختن زباله در معابر وخیابانها می کنند، از یکسو به زحمات کارگران شهرداری می افزایند و ازسوی دیگر بهداشت روان و جسم شهروندان را تهدید می نمایند، این رفتار گوشه ای از صحنه های ناراحت کننده ایست که توسط دوربین روابط عمومی شورای شهر ثبت شده است .

آیا رها کردن زباله و ریختن ان در فضای عمومی جرم است

چه زیباست که هر یک از شهروندان در صورت مشاهده این عمل قبیح به خاطی تذکر دهند ؛ تا اینکه او را از اقدامی که خلاف جامعه مدنی است بازدارند. حال اگر خاطیان اسرار بر عمل خود نمایند و اهمیتی به بهداشت عمومی و زیبایی شهر ندهندچه بایدکرد؟ به آنان باید متذکر شد، که قانونگذار در ماده۶۸۸قانون مجازات اسلامی این اقدام آنان را جرم و برای آن مجازات تعیین کرده نموده است. این ماده مقرر می داردکه”هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود از قبیل …ریختن مواد مسموم کننده در رودخانه ها ،زباله در خیابان ها وکشتار غیر مجاز دام،…ممنوع می باشد و مرتکبین چنانچه طبق قوانین خاص مشمول مجازات شدیدتری نباشند به حبس تا یک سال محکوم خواهند شد. همچنین برابر ماده 206 قانون آئین نامه راهنمایی و رانندگی، ریختن هر گونه آشغال،‌ زباله، مایعات، ‌نخاله مصالح ساختمانی ،شی و آب دهان از درون خودرو به سطح معابر تخلف و ممنوع است.

در کشور های دیگر دنیا جرم ریختن زباله چگونه است ؟

برای مثال در کشور سوئد ریخت زباله در خیابان جریمه نقدی دارد این قانون جرایم نقدی را برای انداختن برخی اززباله ها تعیین کرده است که می توان برای نمونه به انداختن شیشه های خالی، جعبه های ذغال یا گریل های یک بار مصرف و قوطی های نوشیدنی درخیابان و معابر عمومی اشاره کرد، جریمه ی تعیین شده، ۸۰۰ کرون است.

 در کشور کره جریمه ریختن اندکی زباله در خیابان برابر با 11 تا 13 درصد پایه حقوق یک کارمند است؛ در سنگاپور ریختن زباله در معابر عمومی جرم محسوب می‌شود و پلیس می‌تواند فردی را که در معابر و خیابان‌ها آشغال ریخته جریمه کند.

 جالب‌تر این که اگر فردی سه بار به دلیل کثیف کردن خیابان‌ها، توسط پلیس سنگاپور جریمه شود برای بار چهارم دولت او را مجبور خواهد کرد یکشنبه با پیشبندی که روی آن عنوان «من شهر را کثیف کرده‌ام» نوشته شده است، خیابان‌های شهر را جارو کند، در انگلیس نیز پلیس رانندگانی را که از خودرو زباله به بیرون پرتاب می‌کنند، جریمه می‌کند،در ژاپن هر کس که کوچک‌ترین زباله یا حتی آب دهان را در معابر عمومی بریزد 80 تا160 ین جریمه می‌شود.

چرا مردم آشغال را بر زمین می ریزند ؟

از نگاه جامعه شناختی  دلایل مختلفی بر این رفتار مردم مطرح است ، دلایلی چون کارکرد نامناسب نهادهای آموزشی  فرهنگ سازی نشدن  احساس مسئولیت شهروندی مثلا  در مواردی مثل آلوده کردن محیط‌زیست، یا زیاد مصرف کردن آب هم دیده می‌شود،، عدم مشارکت  مردم در اداره شهر مثلا توجه بیشتر به شورایاری ها به طوریکه مردم به صورت مستقیم مانند منزل خود را در اداره شهر دخیل بدانند، برخی از جامعه شناسان معتقدند که این نوع رفتار در برخی از شرایط در فرهنگ های مختلف شاید  جنبه اعتراضی داشته باشد ، البته خیلی از مردم هم نبود سطل زباله و در دسترس نبودن و یا پر بودن آنرا دلیل این امر می دانند  یعنی سو مدیریت متولیان پسماند .

پسماند چیست و مدیریت آن با کیست ؟

  پسماندهاي عادي به كليه پسماندها گفته مي شود كه به صورت معمول از فعاليتهاي روزمره انسانها در شهرها ، روستاها و خارج از آنها توليد مي شود ، از قبيل زباله هاي خانگي و نخاله هاي ساختمان، براساس ماده 7 قانون پسماند مديريت اجرايي كليه پسماندها غير از صنعتي و ويژه در شهرها و روستاها و حريم آنها به عهده شهرداريها و دهياريها و در خارج از حوزه و وظايف شهرداريها و دهياريها به عهده بخشداريها مي باشد . مديريت اجرايي پسماندهاي صنعتي و ويژه به عهده توليد كننده خواهد بود . در صورت تبديل آن به پسماند عادي به عهده شهرداريها ، دهياريها و بخشداريها خواهد بود .براساس قانون پسماند شهرداری مسوول مدیریت زباله ها است و می بایست در این زمینه برنامه عملیاتی داشته باشد .

آنچه دوربین شورای شهر ثبت نکرد

به نظر می رسد آنچه  دوربین شورای شهر نتوانست و یا نخواست ! که به تصویر بکشد در دو موضوع خلاصه می شود اول عکاس نتوانست رنج حاصل از کار مضاعف بر کارگران زحمت کش شهرداری را نمایش دهد ، چرا که رفتگري از مشاغل شریف و البته سخت و زيان آور است ، شاید دوربینی هنوز در دنیا اختراع نشده باشد که بتواند مشکلات و سختی های این شغل را نشان دهد از مشکلات کارگران با پيمانکار تا حقوق و دستمزد پایین به هرشکل این خود مثنوی هفتاد من است هر شهروندی که زباله ای را در خیابان رها می کند خوب است که زحمات  رفتگران را در گرما و سرما برای جمع آوری ان به ذهن خود بیاورد .

نکته مهمی که روابط عمومی شورای شهر از آن غافل شده است ، بررسی نواقصی است که شهرداری و سازمان پسماند در عملکردشان قبل از برگزاری چنین مراسماتی داشته اند ؟ مناسب تر این بود شهرداری در کنار ایستگاه های صلواتی و نذری و در محل عبور عزاداران حسینی تدبیری می اندیشید و چند سطل زباله و ایستگاه سیار دپو زباله ایجاد می کرد.

  شهرداری می توانست از طریق شورا یاری ها ، هیت امنا ی هیات های مذهبی مسوولینی برای جمع آوری زباله ها معین کند و با کار فرهنگی و اطلاع رسانی مناسب فرهنگ جمع آوری زباله را در بین مردم ترویج دهد، به نظر می رسد نوع نگاه فرهنگی و اشاعه برنامه های فرهنگی در شهرداری آمل فقط به اقدامات سطحی و رفع مسوولیتی بسنده می کند.

 مریم اکبرپور هرازنیوز