آیت الله خاتمی که یکشنبه شب مهمان برنامه «من طهران» شبکه العالم بود، افزود: طبق آئین نامه، در اولین اجلاس مجلس خبرگان پس از فوت یکی از اعضای هیئت رئیسه، جانشین وی انتخاب خواهد شد. ان شاء الله در اجلاس اسفند امسال رئیس مجلس خبرگان انتخاب خواهد شد و این در حالیست که مجلس خبرگان هر دو سال یک بار اجلاسی را برای انتخاب رئیس جدید خود برگزار می کند و اگر آیت الله مهدوی کنی هم رحلت نمی کردند، اجلاس انتخاب رئیس جدید برگزار می شد. در اجلاس انتخاب رئیس مجلس خبرگان، کاندیداها مطرح می شوند و اعضای مجلس یکی از آنها را به عنوان رئیس انتخاب می کنند.
در خبرگان کسی به دنبال ریاست نیست
امام جمعه موقت تهران درباره نحوه نامزد شدن برای ریاست خبرگان گفت: شیوه کاندیدا شدن در مجلس خبرگان به این نحو است که اعضای مجلس یک نفر را به عنوان کاندید انتخاب می کنند و آن فرد کاندیدا شدن را قبول می کند یا نمی کند؛ و شیوه دیگر اینست که یکی از اعضای مجلس می تواند خود را به عنوان کاندیدا معرفی کند. مجلس خبرگان یک ویژگی دارد و آن این است که کسی دنبال ریاست نیست و من در این 16 سالی که عضو مجلس خبرگان هستم، ندیدم که کسی خود را به عنوان کاندید معرفی کند. به عنوان مثال آیت الله مشکینی چند دوره رئیس مجلس خبرگان بود و هر دوره می فرمودند که مرا انتخاب نکنید، اما اعضای مجلس نَه تنها ایشان را انتخاب می کردند بلکه هیچ رقیبی هم برای ایشان نبود و آیت الله مهدوی کنی هم همینطور بودند و ایشان با تحمیل و اصرار دوستان ریاست مجلس را پذیرفتند.
ویژگی‌های رئیس مجلس خبرگان
آیت الله خاتمی در ادامه در مورد ویژگی‌های رئیس مجلس خبرگان اظهار داشت: ویژگی هایی که در آیت الله مشکینی و آیت الله مهدوی کنی بود، بهترین معیار است برای انتخاب رئیس بعدی. اولا باید جایگاه علمی او جایگاه مورد قبولی باشد. هم جامعه و هم خبرگان، او را در این حد و جایگاه بشناسند، ثانیا از جهت اخلاقی وارسته باشد. ثالثا وجهه فقاهتی او قوی تر از وجهه سیاسی او باشد، این مجلس، می خواهد رهبر تعیین کند و در کنار این ها باید تدبیر شایسته برای نگهداشتن خبرگان در جایگاه بایسته اش داشته باشد. این ویژگی ها را هم مرحوم مشکینی داشت، هم مرحوم مهدوی کنی. امیدوارم در اجلاس بعدی کسی را که مجلس خبرگان رهبری انتخاب می کند، این ویژگی ها را داشته باشد و هستند کسانی که این ویژگی ها را داشته باشند.
آیت الله شاهرودی، گزینه احتمالی ریاست خبرگان
به گفته ایشان، معلوم نیست تا ایام انتخابات چه کسانی خود را کاندیدا می کنند، الان چند تا اسم سر زبان ها هست، یکی آیت الله هاشمی شاهرودی که الان نایب رئیس اول مجلس خبرگان است، یکی آیت الله یزدی است که الان نایب رییس دوم است و دیگری آیت الله جنتی که الان دبیر فقهای شورای نگهبان است. یکی هم آیت الله موحدی کرمانی است که الان امام جمعه موقت تهران است.
نامزد ریاست خبرگان نیستم
ایشان در ادامه افزود: شبکه های بیگانه اسم مرا هم ذکر کرده اند و البته من می‌بینم که این کار مغرضانه است و به صراحت اعلام می کنم که خودم را در شان ریاست خبرگان نمی بینم و مطلقا خودم را کاندیدا نخواهم کرد و بعید می دانم که با وجود چهره هایی که همه برای این جایگاه شایستگی دارند، این را از من بخواهند.
اما این که شبکه های بیگانه می گویند «خاتمی رای ندارد»، این طور نیست بنده خودم نمی خواهم در این میدان باشم. حتی به من پیشنهاد شده که در صورت انتخاب آیت الله شاهرودی، نیابت را بپذیرم که من گفتم برای این کار هم چهره های شایسته وجود دارند. من زاهد نیستم، اما عشقم به درس و بحثم است، نه مناصب سیاسی. شبکه های بیگانه طوری مرا ترسیم می کنند که گویی دارم به سرعت پله های ترقی را طی می کنم در حالی که بنده یک قدم در این مسیر برنداشته ام.
مردم بدانند، وقتی آیت الله یزدی از امامت جمعه تهران کنار رفت، گروههای مختلف به مقام معظم رهبری لیست می دادند که در اکثر آنها اسم من بود و من به دو نفر از آقایان برجسته در دفتر ایشان یعنی آقای گلپایگانی و آقای حجازی گفتم که من نمی خواهم امام جمعه تهران باشم. دو سال طول کشید تا آقای محمدی گلپایگانی به خانه ما در قم آمدند و گفتند که آقا میل دارند شما قبول کنید. من هم گفتم مطیع آقا هستم و اگر ایشان می خواهند می پذیرم.
آقای هاشمی تمایلی به ریاست خبرگان ندارد
آیت الله خاتمی در ادامه تصریح کرد: آن طور که من خبر دارم جناب آقای هاشمی رفسنجانی در برخی جلسات گفته اند که تمایلی به ریاست ندارند، الان نیز در فضای عمومی خبرگان اسم ایشان مطرح نیست، اما سیاستمداران ما هر لحظه ممکن است تصمیم جدیدی بگیرند و اگر ایشان هم تصمیمی بگیرد، می شود یکی از کاندیداها و مجلس خبرگان رهبری مانند بقیه برای ایشان تصمیم می گیرد.
فضل فقاهتی آیت الله شاهرودی مورد قبول همه است
امام جمعه موقت تهران ادامه داد: انتخابات در کشور ما با جاهای دیگر تفاوت دارد و تا شب انتخابات نمی شود پیش بینی کرد. آقای هاشمی شاهرودی در حال حاضر نایب اول است و از نظر فضل فقاهتی مورد قبول همگان است و سخنرانی خوبی هم در اجلاس اخیر درباره ولایت فقیه داشت که مورد توجه واقع شد، اما باز نمی توان دقیق پیش بینی کرد که حتما ایشان رای بیاورند.
در کشوری مثل ایران ما که آزاد است قهرا رقابت های سیاسی هست که بعضی از این بابت نگرانند، اما من هیچ نگرانی ندارم زیرا اگر شما نظام آزاد را پذیرفتید، باید رقابت را هم بپذیرید و بپذیرید کسانی برای گرفتن صندلی ریاست و برای این که رأی آنها در خبرگان زیاد شود، رقابت کنند.
خبرگان، همچنان پایگاه ولایت فقیه خواهد بود
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: من احساس نگرانی نمی کنم و به عنوان کسی که 16 سال است در خبرگانم به صراحت می گویم که مجلس خبرگان، تقویت کننده رهبری است و کسانی که با ولایت زاویه دارند، قطعا نمی توانند اکثریت این مجلس را به دست بیاورند من آدم های خبرگان را در این کشور می شناسم روحانیت را هم می شناسم و تمام شخصیت های معروف کشور را با دقت می شناسم اطمینان می دهم که قطعا مجلس خبرگان آینده همچنان پایگاه ولایت خواهد بود، اما برخی جریانها تلاش می کنند که خبرگان این رنگ را نداشته باشد. کسانی که ولایتمدارند، تلاش کنند و دقت کنند همانطور که بعضی از حالا ستادشان را هم تشکیل داده اند، اما یک حرف اساسی هست که مجلس خبرگان باید تبلیغات و ستادش باید از جنس خبرگان باشد و وعده های بی‌جا نباید داد و اغواگری نباید کرد. بنده به سهم خودم اگر ببینم کاندیدای خبرگان مانند کاندیدای مجلس تلاش می کند و وعده می دهد یا پول زیادی خرج می کند، رای نمی دهم.
رهبر بدون عنایت الهی انتخاب نمی‌شود
آیت الله سید احمد خاتمی ادامه داد: همه دوره های مجلس خبرگان حساس بوده و هست زیرا این نهاد تصمیم گیرنده در مورد کلیدی ترین مسوول نظام اسلامی است. بعضی ها در این دوره یک حساسیت بیشتری دارند و با این انگیزه می آیند که این دوره شانس انتخاب رهبر بیشتر است. چون می گویند آقا (مقام معظم رهبری) الان 74 ساله است و تا 8 سال 82 ساله می شود و خیلی ها یک خیالاتی به سرشان آمده که چه بسا خبرگان پنجم مسوولیت انتخاب رهبر را داشته باشد.
بنده اولا می گویم که عمر به دست خداست و بحمدالله رهبر ما در بهترین حالت سلامتی است؛ ثانیا دو چیز در این کشور بدون عنایت خدا شکل نمی گیرد که یکی رهبر است. هیچ کس در زمان امام (ره) پیش بینی جانشین شدن رهبر را نمی کرد، اما دیدیم که خدا چگونه وسایل را ساخت و یکی رهبر شد که به حمدالله راه امام را با شفافیت دنبال کرد. یکی هم مرجعیت است مرجعیت عامه در این کشور بی عنایت خدا و اهل بیت محقق نخواهد شد.
زد و بند سیاسی در خبرگان راه ندارد
به گفته آیت الله خاتمی، کسانی که فکر می کنند با زد و بندهای سیاسی می توانند جایگاه رهبری را به ناحق اشغال کنند، بسیار خام هستند. آنها تجربه گذشته را فراموش کرده اند و با خود می گویند «صندلی خبرگان را برای روز مبادا بگیریم»!
امام جمعه موقت تهران افزود: صندلی خبرگان صندلی “اخلاص” است و نمی‌توان با زد و بندهای سیاسی آن را گرفت. از طرفی، فضای کشور فضای ولایی است. چه بخواهند باور کنند و چه نخواهند. فضای کشور طوری نیست که کسانی بخواهند هویت دینی نظام را تغییر دهند.
اصلاح‌طلبان در فکر تشکیل “اقلیت قدرتمند”
عضو هیأت رئیسه خبرگان رهبری در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: آرایش سیاسی آینده خبرگان به نظر من روشن است. اکثریت از همین جنسی خواهند بود که هستند. نمی گویم اکثریت اینها رای می آورند، بلکه می گویم خط کلی این است. البته تلاش گسترده ای می شود که این ترکیب بهم بخورد و بیشترش هم از ناحیه اصلاح طلبان است. آنها می توانند تلاش کنند اما این که جایگاه رفیع خبرگان را جای تاخت و تاز سیاسی قرار دهند این ضربه به جناح مقابل نیست بلکه ضربه به نهاد خبرنگان است. البته خودشان هم این تحلیل را دارند که نخواهند توانست اکثریت خبرگان را قبضه کنند، اما تلاش دارند که اقلیت قدرتمندی داشته باشند.
البته روی بعضی از چهره ها از جمله بنده حساسند و تلاش می کنند وانمود کنند که به دنبال ریاست خبرگان هستم. من از همین جا اعلام می کنم هیچ تعلقی به خبرگان ندارم و حتی دفتر تشکیل نداده ام. بنده مدرس حوزه علمیه هستم. این دو دوره با تکلیف آمدم و در دوره پنجم هم اگر تکلیف شود، می آیم، اما به هیچ وجه به فکر آینده انتخابات نیستم.