از ارائه طرح و ایده تا برگه های ثبت اختراع خاک گرفته+ سند

هرازنیوز: کسی نمی داند شاید یک روز فرزندان شما نیز ایده ای نو داشته باشند. ایده یا طرحی که با رفع حتی یک مشکل در بخش علم، صنعت، تولید و مصارف خانگی و… بتوان نام آن را اختراع گذاشت. مخترع یک فرد عادی است مانند عامه مردم، با این تفاوت که این فرد حرفی برای گفتن دارد یا ایده و طرحی برای ارائه. اما باید دید خانواده و مسئولین چه وظایفی در قبال این فرد دارند و تاکنون تا چه میزان در انجام وظایف خود موفق عمل کرده اند. علی اختر مخترع 36 ساله چندین طرح صنعتی در کشور و عضو انجمن مخترعین ایران و عضو فعال بسیج  گردان عاشوراست. مخترعی که باوجود مشکلات فراوان، بخاطر عشق و علاقه ای که به کشورش دارد، ناامید نشده وهمچنان به راهش ادامه می دهد.. وی لیسانس الکترونیک دارد و دیپلم فنی برق صنعتی، دیپلم فنی الکترونیک، دیپلم فنی تعمیرات صوتی تصویری دیپلم فنی کامپیوتر سخت افزار و نرم افزار را در کارنامه تحصیلی خویش دارد. پای درد و دل این مخترع نشستیم که در ادامه متن کامل آن را می خوانید.

_ چند سالتان است و چند فرزند دارید؟
36 ساله، متاهل. دارای 2 فرزند، یک پسر 9ساله و یک دختر 2 ساله

_اولین اختراع شما چه بود؟
در پی انتشار خبری مبنی بر سهمیه بندی بنزین در سال 1386، اجرایی شدن آن و صدور کارت هوشمند بنزین ، نگرانی مردم و مسئولین از گم شدن و فراموشی کارت سوخت در جایگاه سوخت بالا گرفت. برای حل این مشکل دستگاهی طراحی کردم که در خودرو نصب می شد و بعد از سوخت گیری به راننده هشدار می داد که کارت فراموش شده است. این اختراع با استقبال زیادی مواجه شد. در نتیجه دستگاه را تکمیل کردم و با حمایت جناب آقای مینوی و کمک دوستان به تهران رفتم و طرح و دستگاه را همزمان ارائه دادم. خوشبختانه به دلیل آماده بودن دستگاه مراحل 4 ماهه ثبت اختراع را به 1  هفته کاهش یافت و اولین اختراع من ثبت شد.

_ تاکنون چند اختراع انجام دادید؟ چند مورد از آنها ثبت شده است( شرح نام و کاربرد آنها)
تعداد اختراعات بنده زیاد است و همچنین طرح های بسیاری دارم که متاسفانه به دلیل نداشتن سرمایه کافی در حد ایده باقی مانده است ولی در حال حاضر 22 اختراع و طرح دارم که 12 مورد ثبت شده اند  و 10 طرح در شرف ثبت هستند.
9 طرح الکترونیک
8 طرح برقی  و طرح صنعتی و علمی
5 طرح نظامی
متاسفانه به دلیل مسائل امنیتی طرح ها و عدم حمایت مسئولین از اعلام تک تک طرح ها معذورم و فقط به شرح طرح هایی که دارای امتیاز و سند اختراع می باشد اکتفا می کنم.
1 _جدید ترین لامپ LED  که به اندازی 2 عدد باتری قلمی برق مصرف می کند و نور یک لامپ 40 وات را می دهد و دارای سنسور حساس به حضور انسان است که اگر شخص در محل باشد اجازه روشن شدن می دهد و سنسور تشخیص نور مفید که حتی نور محل را هم بررسی و بر طبق نور محیط اگر نیاز باشد نور می دهد.پس با این سیستم 100 درصد مصرف کنترل می شود.
2_ اصلاح لامپ کم مصرف قدیمی و افزودن سنسور کنترل نور محیط
3 _ارسال نمابر فاکس بدون نیاز به خط تلفن بیسیم (نظامی)
4 _طرح حذف دود و آلایندگی از تمام خودروهای سبک و سنگین (محیط زیست
_  حامیان شما چه کسانی بودند؟
تشویق های بی دریغ و حمایت و صبر همسرم به من انگیزه می دهد. چراکه وی همیشه در بدترین وضعیت مالی و اقتصادی در کنارم بود و چندین سال با بی پولی و زندگی  مستاجری و مشکلات کاری  من ساخت و حمایتم می کرد.
در اینجا لازم می دانم از خانواده، همسر و برادرم، مهندس عباس اختر بخاطر حمایتی که از من کردند تشکر کنم .

_ تاثیرگذارترین اختراع شما از نظر جامعه، علم، جهان و… کدام بود؟
حذف دود و آلایندگی از تمام خودروهای سبک و سنگین
لامپ هوشمند led  جدید

_ هرچند برای خالق هر اثر یا مخترع هر وسیله ای سخت است که به این سوال پاسخ دهد اما برای شما کدامیک از اختراع هایتان دلپذیرتر و باارزش تر بود؟
لامپ هوشمند LED  جدید

_ پس از ارائه طرح، اختراع چه مراحلی را در کشور طی می کند؟ آیا در مقایسه با سایر کشورها همکاری و حمایت مطلوب صورت می گیرد؟
از گذشته تاکنون، در ایران ارائه طرح یا ایده همچون غرق شدن در دریایی است که هیچ غریق نجاتی ندارد
مراحل ثبت اختراع با مراجعه به اداره ثبت اسناد مالکیت فکری و ارائه طرح آغاز می شود. در ادامه با پرداخت 300 یا 400 هزار تومان، طرح مورد بررسی 3 کارشناس قرار می گیرد. البته به نظر من این کار از نظر حفظ امنیت به صلاح نیست و همچنین در بسیاری از موارد پس از 2 ماه طرح بدون هیچ دلیل منطقی رد می شود. البته اگر مخترع خوش اقبال باشد طرح به ثبت می رسد. پس از ثبت اختراع درصورتی که مخترع سرمایه لازم را داشته باشد آن را تولید می کند و درصورت عدم وجود سرمایه به دلیل عدم حمایت دولت برگه ثبت اختراع همچون 40 اختراع دیگر بنده در منزل خاک می خورد.

_ آیا زندگی یک مخترع با افراد عادی جامعه متفاوت است؟
مسئولین هیچ ارزش و احترامی برایمان قائل نیستند. مخترعی که باید در هر مکان، شرکت و اداره ای بدون مشکل وارد شود و بدنبال رفع مشکلات و ارائه طرح باشد، برای گرفتن وقت ملاقات باید روزها انتظار بکشد.

_ علاوه بر اختراع به شغل دیگری هم مشغول هستید؟
حکایت ما شبیه  آن ضرب المثلی معروف است که کی گفت « برو فکر نان باش خربزه آب است». برگه اختراع که نان زن و فرزند، هزینه اجاره خانه، تحصیل بچه ها و … را نمی دهد.
من در «نمایندگی پاناسونیک» تعمیرکار حرفه ای صوتی تصویری هستم و در آنجا تعمیرات LCD .LED  و طراحی و تعمیر بردهای الکترونیک انجام میدم.

_ آیا داشتن شغل جانبی مانع از فعالیت علمی شما و برعکس نمی شود؟
همین کار در تعمیرات در نمایندگی صوتی و تصویری، خود به خود موجب می شود ایده و طرح جدید ارائه دهم. هر شخصی باید در زمینه کاری خود، به دنبال نقاط ضعف باشد چراکه رفع آن نیز اختراع محسوب می شود.

_ برخورد مردم جامعه و مسئولین با مخترعین چگونه است؟ آیا آن طور که شایسته است قدر می نهند؟
خیر اصلا  در حد یک شهروند عادی. تفاوتی قائل نیستند.

_آیا تاکنون پیشنهادی برای همکاری با کشورهای خارجی داشتید؟ پاسخ شما چه بود؟
من در سال 89 حدود 5 دعوتنامه از کشورهای اروپایی و آمریکایی داشتم اما به دلیل تفکرات بسیجی و عشق و علاقه به کشورم آنها را رد کردم و اصلا پشیمان نیستم.
شهدای ما جان خود را فدای کشور و جانبازان عضوی از بدن خود را در راه وطن نثار کردند. مال دنیا ارزشی ندارد.

_ توقعات یک مخترع از مسئولین، مردم جامعه و اطرافیانش چیست؟ به عبارت دیگر بزرگترین دغدغه یک مخترع در زمان تحقیق و پژوهش، ارائه طرح و ثبت اختراع چیست؟
در کل مخترع شخصی است که طرح را خلق می کند . وی باید فارغ از دغدغه های مکان و امکانات تولید و ساخت به کار خود بپردازد اما متاسفانه در کشور ما، کاسه گدایی دست گرفته به ادارات و صنایع و شهرک ها سر میزند تا بلکه فرجی شود.
دغدغه یک مخترع در وهله اول داشتن امکانات، ابزار و مکان جهت طراحی است که به نوعی اتاق فکری با تجهیزات است که فعلا پارکهای علم و فناوری این کار را می کنند. البته متاسفانه این سهمیه به من و امثال من نمی رسد. همچنین تامین نیاز های مالی و تسهیل در اعطای وام از دیگر دغدغه های یک مخترع می باشد.
من که هیچ حمایتی نشدم و حتی 1 ریال مدیون مسئولین و کشورم نیستم و این موضوع خجالت آور است که بگویم من با این اختراعات و با وجود 2 فرزند، تمام زندگی خود را وقف کشورم کردم اما حتی یک خانه ندارم و مستاجرم و کارگری می کنم.

_ اداره کل آموزش و پژوهش استان و کشور دردولتهای گذشته و کنونی از شما و سایر مخترعان حمایت می کنند؟
خیر
اینها فقط حرف است. من و سایر مخترعان هیچ حمایتی نشدیم.
از طرف بنیاد ملی نخبگان 10 نفر از آمل برای شرکت در «جشنواره اختراعات» دعوت شدیم. از ما خواسته شد تا طرح های خود را در آنجا ارائه دهیم اما پس از یک هفته هیچ هزینه ای بابت رفت و آمد و وقتی که گذاشتیم پرداخت نشد. هدف آنها فقط ارائه آماری از تعداد مخترعین کشور بود.

_چندی پیش اعلام کردید که یکی از اختراعات شما به سرقت رفته است، موضوع از چه قرار بود؟
پس از ثبت اختراع «کنترل هوشمند کارت سوخت» خبر نگاران از روزنامه و تلویزیون برای مصاحبه وقت گرفتند. چندی بعد به فکر تولید دستگاه افتادم. به اداره صنایع ساری مراجعه کردم و پروانه ساخت و تولید انبوه «دستگاه کنترل هوشمند کارت سوخت» را که تا آن زمان در سیستم صنایع وجود نداشت، کسب کردم. در جستجوی زمینی مناسب بودم که به دلیل کمبود سرمایه و حامی مالی از احداث آن صرف نظر کردم و در یک کارگاه کوچک دستگاههای تولید و قطعات را برای تولید 5000 دستگاه آماده کردم و شروع به تولید کردم. بعد از 2 ماه کار 5000 عدد تمام شد و آماده تحویل به بازار بود.وقتی نمونه کار را به تهران بردم تا به تجار بزرگ معرفی کنم متوجه شدم، در اصفهان شخصی با کپی برداری از طرح من، دستگاه مرا با دادن هزینه بسیار کم و کیفیت پایین تر، در چین تولید و به کشور وارد کرد.

_ بسیاری از جوانان نخبه کشور با مواجه با مشکلاتی که زمینه پژوهش، امکانات عملیاتی اختراع، ثبت اختراع و … نامید شده، یا ان را رها می کنند و یا تصمیم به ترک کشور می گیرند اما شما همچنان استوار به تلاش خود ادامه می دهید، واکنش و دیدگاه شما نسبت به این مشکلات چه بود؟
قبلا هم عرض کردم تمام طرحهای من در مقابل رشادت و غیرت و ایثار شهدای ما هیچ نیست و حتی 1 قطره خون آنها جبران نمی شود. همین دلیل محکمی برای استوار بودن من است. به هر حال ما در تحریم اقتصادی و علمی هستیم باید خودمان مشکلمان را حل کنیم.

_ پیام شما به مسئولین، مخترعان با سابقه و جوان کشور و مردم چیست؟
مسئولین محترم  روند ثبت اختراع در کشور رو به افول است. با این روند، فقط برگه اختراع دست مخترع است. باید به طرح ها فرصت اجرا داده شود. سخت گیری های نا بجا  به زیان همگان اشت.
مخترعین محترم شهر آمل نور و محمودآباد، با هماهنگی فرمانداری آمل در حال تاسیس انجمن مخترعین هستم. میخواهم با ارتباط انجمن، زنجیره مخترعین محکم شود تا بتوانیم پایگاهی جهت رفع معضلات شهری و اداری و هدایت و حمایت مخترعین جدید تاسیس کنیم و با بهره گیری از مخترعین کارشناس در هر بخش بتوان دانش آموزان، جوانان و حتی مردم عادی را با اختراع و دادن طرح و ایده آشنا کرد.پس حمایت این انجمن اول به دست مسئولین شهر و بعد مخترعان و مردم است.
مخترعین محترم دادن طرح و گرفتن یک کاغذ کار مهمی نیست باید به فکر اجرا هم باشید. گرچه دشوار است ولی می توان با هم اندیشی و نشست اعضای مخترع راهی یافت.پس منتظر ملاقات شما هستیم.

فائزه سلیمی

منبع: همشهری