بر اساس صورت مالی شرکت ارتباطات سیار ایران درآمد این شرکت از محل ارایه خدمات تلفن همراه به مشترکین در سال ۱۳۹۲ بالغ بر ۷۲ هزار و ۹۲۳ میلیارد و ۶۳۳ میلیون ریال بوده است به عبارتی چیزی بالغ بر ۲/۷ هزار میلیارد تومان.

اجازه دهید داستان را از اینجا شروع کنیم؛ در سال 1382 یعنی حدود 10 سال قبل، تنها 2/ 11 درصد از ایرانیان تلفن همراه داشتند، پنج سال بعد یعنی در سال 1387 این رقم به نزدیک 81 درصد می‌رسد و در سال گذشته یعنی 10 سال بعد ایرانیانی که تلفن همراه در دست داشتند نزدیک به 95 درصد بودند.‌1

این یعنی تعداد کسانی که در ایران از تلفن همراه استفاده می‌کنند نزدیک به 74 میلیون نفر است. 74 میلیون نفر مصرف‌کننده بازار کوچکی نیست. طبق آمار مذکور هر خانوار ایرانی در سال 1392 چیزی بالغ بر 573 هزار تومان هزینه ارتباطات کرده که 30 درصد نیز نسبت به سال 1391 افزایش داشته است2 ما با یک مثلث مواجه هستیم. سه ضلع این مثلث را:
1- کاربران تلفن همراه در ایران
2- واردکنندگان گوشی تلفن همراه به ایران

3- ارایه‌دهندگان خدمات تلفن همراه در ایران تشکیل می‌دهد. در سوی دیگر این مثلث نیز چنان‌که در ادامه خواهد آمد ما با پنج میلیون نفر کاربر لاین، وایبر و واتس‌آپ و … مواجه هستیم که این روزها زمزمه فیلتر آنها به گوش می‌رسد. حال با این مقدمه و آشنایی مختصر با بازار عظیم مصرف‌کنندگان تلفن همراه در ایران به سراغ اطلاعات بعدی برویم. باید دید هرگونه تغییر در ابزارها و وسایل مرتبط به این بازار به کجاها مربوط می‌شود.
بازار واردات؛ بزرگی: 000/000/000/000 /6 تومان

ابتدا گریزی بزنیم به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی که در بهار امسال منتشر شد. بر پایه این گزارش تنها 9 درصد از گوشی‌های خارجی فروش‌رفته در کشور از مبادی رسمی و حدود 91 درصد آن از مبادی غیررسمی و از طریق قاچاق وارد کشور می‌شود.3
طبق آمار رسمی در پنج ماهه نخست سال جاری بالغ بر 6/ 25 میلیون دلار گوشی تلفن همراه به کشور وارد شده است4.

اگر گزارش مرکز پژوهش‌ها که پیشتر آمد را در نظر داشته باشیم، این رقم تنها 9 درصد بازار گوشی تلفن همراه در کشور است، 91 درصد باقیمانده بالغ بر 8/ 258 میلیون دلار خواهد بود که این واردات قاچاق را نشان می‌دهد، جمع این دو بالغ بر 4/ 284 میلیون دلار است. همچنین گزارش‌های رسمی گمرک می‌گوید واردات تلفن همراه از فروردین تا مرداد امسال نسبت به همین زمان در سال 1392 نزدیک به 61/ 102 درصد رشد داشته است همچنین بر پایه گزارشی دیگر در 12 ماهه سال 1392 جمعا 183 میلیون دلار گوشی تلفن همراه به کشور وارد شده که نسبت به سال 1391 واردات آن 71/7 درصد رشد داشته است. 5

اگر این 9 درصد بازار باشد بنابراین واردات قاچاق آن بالغ بر 3/1850 میلیون دلار بوده که جمع بزرگ بازار گوشی تلفن همراه در سال 1392 را به 3/2033 میلیون دلار (یا دو میلیارد و 336 میلیون دلار) می‌رساند. اگر با دلار سه هزار تومانی حساب کنیم، این رقم نزدیک به شش هزار میلیارد تومان بوده است.

البته این شش هزار میلیارد تومان سالانه تنها برای سال 1392 بوده. با توجه به رشد 102 درصدی واردات تلفن همراه در پنج ماهه نخست امسال به نظر می‌رسد تا پایان سال حجم این بازار به شدت افزایش یابد. حال به سراغ خدمات تلفن همراه برویم.
خدمات تلفن همراه؛ بزرگی: 000/000/000/000/ 12 تومان

اجازه دهید ابتدا ببینیم بازار خدمات تلفن همراه در دست کیست؟ هم‌اکنون دو اپراتور تلفن همراه به‌طور رسمی در کشور حضور دارند که فعالیت آنها فراگیر است: «همراه اول» و «ایرانسل» این دو رغیبی تازه پیدا کردند که با توجه به تبلیغات گسترده‌ای که داشته به نظر می‌رسد در آینده به سومین اپراتور تلفن همراه با طیف مشترکان گسترده تبدیل خواهد شد، شرکتی که ما آن را با نام «رایتل» شناختیم.

همراه اول: دولت و شرکت‌های حاکمیتی

براساس آخرین اطلاعیه رسمی اعضای هیات‌مدیره شرکت ارتباطات سیار ایران را شرکت مخابرات ایران، شرکت شهریار مهستان، شرکت مهر اقتصاد مبین، شرکت گسترش الکترونیک مبین ایران، شرکت توسعه ارتباطات جامع مبین، شرکت مخابرات استان تهران و شرکت مخابرات استان اصفهان تشکیل دادند.6 شرکت‌های مخابرات ایران، تهران و اصفهان مشخص‌اند، اما هیات‌مدیره شرکت شهریار مهستان که جمله سهامداران بانک‌های کشور نیز به شمار می‌رود را: مسعود مهردادی به ک م ٠٠4٨٧٠٠4٢٨ به نمایندگی شرکت گنجینه اعتماد پارس به ش م ١٠٣٢٠٢46446 به سمت رییس هیات‌مدیره، سیدمحمدرضا شهاب‌الدین به ک م ٠٠444٧٣4٩4 به نمایندگی شرکت مهرگستر یمین پارس به ش م ١٠٣٢٠٢٢4٠5٠ به سمت نایب رییس هیات‌مدیره، محمدرضا مدرس خیابانی به ک م ٠٠56٣٠456٠ به نمایندگی شرکت افق توسعه پاسارگاد به ش م ١٠٣٢٠٢٣٠٨45 به سمت عضو رییس هیات‌مدیره، عباسعلی قاسمی به ک م ٠٨٣٩٠٨١456 به نمایندگی شرکت توسعه بهسان بهرامن به ش م ١٠٣٢٠٧44٠5١ به سمت عضو هیات‌مدیره و علی حاجی باقری به ک م ٠٠5٠٢٨٠5١١ به نمایندگی شرکت شمس ارتباطات پارس به ش م ١٠١٠٣٩٨4٠4٨ به سمت مدیرعامل تشکیل دادند. 7

شرکت گنجینه اعتماد پارس براساس تصمیم دوم دی‌ماه 1391 نام خود را به «توسعه اقتصادی سبا» تغییر داده که این تصمیم در تاریخ نهم بهمن 1391 در روزنامه رسمی منتشر شده است.8 اعضای هیات‌مدیره این شرکت را: مسعود مهردادی به شماره ملی ٠٠4٨٧٠٠4٢٨ به نمایندگی از شرکت مهر گستر یمین پارس (سهامی خاص) به شناسه ملی ١٠٣٢٠٢٢4٠5٠ به‌سمت رییس هیات‌مدیره، مسعود گشته به شماره ملی ٠٠٣64٩6٢4٣ به نمایندگی از شرکت افق توسعه پاسارگاد (سهامی خاص) به شناسه ملی ١٠٣٢٠٢٣٠٨45 به سمت نایب رییس هیات‌مدیره، محمدرضا مدرس خیابانی به شماره ملی ٠٠56٣٠4٧6٠ به نمایندگی از شرکت شمس ارتباطات پارس (سهامی خاص) به شناسه ملی ١٠١٠٣٩٨4٠4٨ به سمت مدیر عامل، محمد حیدری به شماره ملی ٠٠4٧54١٣5٠ به نمایندگی از شرکت شهریار مهستان (سهامی عام) به‌شناسه ملی ١٠١٠٣٠4555٨ و محمدعلی یزدان‌جو به شماره ملی ١٢6٢6٣٠56٨ به نمایندگی از شرکت توسعه بهسان بهرامن (سهامی خاص) به شناسه ملی ١٠٣٢٠٧44٠5١ تشکیل دادند.9

هیات‌مدیره شرکت مهرگستر یمین پارس را شرکت سرمایه‌گذاری گنجینه اعتماد پارس سهامی خاص به نمایندگی محمدرضا مدرس خیابانی به سمت رییس هیات‌مدیره، شرکت افق توسعه پاسارگاد سهامی خاص به نمایندگی علی حاجی باقر به سمت نایب رییس هیات‌مدیره و شرکت شمس ارتباطات پارس سهامی خاص با نمایندگی عبدالرضا اردستانی رستمی به سمت عضو هیات‌مدیره تشکیل می‌دهند.10

اعضای هیات‌مدیره شرکت افق توسعه پاسارگاد به این شرح است: شرکت سرمایه‌گذاری گنجینه اعتماد پارس سهامی خاص به نمایندگی محمدرضا مدرس خیابانی به‌سمت رییس هیات‌مدیره، شرکت شمس ارتباطات پارس سهامی خاص به نمایندگی علی حاجی باقر به‌سمت نایب رییس هیات‌مدیره و شرکت سرمایه‌گذاری مهر گستر یمین پارس سهامی خاص با نمایندگی میرزا سرلک به‌سمت عضو هیات‌مدیره و مدیر عامل.11 هیات‌مدیره شرکت توسعه بهسان بهرامن متشکل است از: شرکت شمس ارتباطات پارس سهامی خاص به شماره ثبت ٣5٢٣١٧ با نمایندگی علی حاجی باقر به سمت نایب رییس هیات‌مدیره، شرکت مهرگستر یمین پارس سهامی خاص به شماره ثبت ٣٧٣١١6 با نمایندگی عبدالرضا نمازی به سمت عضو هیات‌مدیره و مدیرعامل و شرکت گنجینه اعتماد پارس سهامی خاص به شماره ثبت ٣٧5٨٢٩ با نمایندگی محمدرضا مدرس خیابانی به سمت رییس هیات‌مدیره12 هیات‌مدیره شرکت شمس ارتباطات پارس از: شرکت شهریار مهستان سهامی خاص به شماره ثبت ٢٢٧١٨٨ با نمایندگی علی حاجی باقری به سمت نایب رییس هیات‌مدیره، شرکت مهرگستر یمین پارس سهامی خاص به شماره ثبت ٣٧٣١١6 با نمایندگی امیررضا حیدری به سمت عضو هیات‌مدیره و مدیرعامل و شرکت افق توسعه پاسارگاد سهامی خاص به شماره ثبت ٣٧٢٨٧١ با نمایندگی محمدرضا مدرس خیابانی به سمت رییس هیات‌مدیره تشکیل شده است. 13

هیات‌مدیره شرکت گسترش الکترونیک مبین ایران به این شرح است: 14مهدی غضنفری ک م 4١٧١٩٨٧٢٩6 به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری مدبر به ش ملی ١٠١٠٢١٩٧6٨٠ به سمت رییس هیات‌مدیره، حجت‌اله روحی ک م ٢١4١٩55٩٧١ به نمایندگی از شرکت توسعه اقتصادی تدبیر به ش ملی ١٠١٠٣٨٧١6٩٠ به‌سمت نایب رییس هیات‌مدیره و مدیرعامل، علیرضا خداکرمی ک م ٠٠56٠١4٢٠١ به نمایندگی از شرکت توسعه انرژی تدبیر به ش ملی ١٠١٠٣66٩6١4، سیداحمد حجت‌زاده ک م ١٧5٣٩6٩5١4 به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر به ش ملی ١٠١٠١٩٠٧666 و مظفر پوررنجبر ک م 4٨٩٩٣4٧65٠ به نمایندگی از شرکت گروه توسعه ساختمان تدبیر به ش ملی ١٠١٠٣66٣٨٧٠

اعضای هیات‌مدیره شرکت مهر اقتصاد مبین را نیز: حسین فرزان اصل به شماره ملی ٠٠6٩4٨54٩6 نماینده شرکت توسعه اعتماد مبین به شناسه ملی ١٠١٠4٠٧٨4١٠ به‌سمت رییس هیات‌مدیره و کمال بیگدلی به شماره ملی 4٢٨4٢٢٢٨٠5 به نماینده شرکت مخابرات ایران به شناسه ملی ١٠١٠٣64٧٢٩٠ به‌سمت نایب رییس هیات‌مدیره و علی فیاض‌بخش به شماره ملی ٠٠6٠٨٢٢٨64 به نماینده شرکت ارتباطات سیار ایران به شناسه ملی ١٠١٠٣56٠45٣ به‌سمت عضو هیات‌مدیره و همایون رمضانی به شماره ملی ٠٠5٣٢٣6٩4٧ به‌سمت مدیرعامل تشکیل داده‌اند. 15

اما اعضای هیات‌مدیره شرکت توسعه ارتباطات جامع مبین را نیز: محسن سجادی‌نیا با کد ملی ٣٩٢١١65٣4٢ به نمایندگی از شرکت تجارت الماس مبین به‌عنوان رییس هیات‌مدیره و مجید هوشمندی ماهر با کدملی ٣٨٧5١٠٠٨٨٣ به نمایندگی از شرکت گسترش الکترونیک مبین ایران به عنوان نایب رییس هیات‌مدیره و آرش دارابی طجر با کدملی ٠٠645٣٩45٨ به نمایندگی از شرکت فناوران مبین خاور به عنوان مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره و جعفر ربیعی با کدملی ٠٧٩٣٣4٧6١٠ به نمایندگی از شرکت توسعه مخابراتی آریاسل به عنوان عضو هیات‌مدیره و محمد کاشانی با کدملی ٠٠456٩4٢5٧ به نمایندگی از شرکت افق افروز ایماء به عنوان عضو هیات‌مدیره تشکیل دادند. 16

ایرانسل: بنیاد مستضعفان و شرکت‌های وابسته به نهادهای نظامی

این شرکت حاصل سرمایه‌گذاری مشترک گروه ام‌تی‌ان آفریقای جنوبی (49 درصد) و شرکت گسترش الکترونیک ایران (51 درصد) است. گروه ام تی ان آفریقای جنوبی را کنار بگذاریم، اما شرکت گسترش الکترونیک ایران کیست؟
اعضای هیات‌مدیره شرکت گسترش الکترونیک ایران را: بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی به شماره ملی ١٠١٠٠١٧١٩٢٠ شرکت مادر تخصصی مالی و سرمایه‌گذاری سینا به شماره ملی ١٠٣4٠٠5٨٩١٧ شرکت سرمایه‌گذاری کوثر بهمن به شماره ملی ١٠١٠٠٩45٣46 شرکت صنایع قطعات الکترونیک ایران به شماره ملی ١٠١٠٠٧٣٠٩٠٠ و شرکت صنایع مخابرات صاایران به شماره ملی ١٠١٠٠٧١١٧٢6 تشکیل دادند. 17

شرکت مادر تخصصی مالی و سرمایه‌گذاری سینا از مجموعه‌های مرتبط بانک سینا به شمار می‌رود. ترکیب هیات‌مدیره آن عبارت است از: بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی به شناسه ملی ١٠١٠٠١٧١٩٢٠، موسسه بنیاد علوی به شناسه ملی ١٠١٠٠٠56٩٣٣، شرکت مالی و سرمایه‌گذاری پیشرو ایران به شناسه ملی ١٠١٠٢٢٧5٨١٩. 18

هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری کوثر بهمن نیز از: حمیدرضا کاهدی کدملی ٠٠6٨٧454٨6 به نمایندگی از موسسه بنیاد علوی به شناسه ملی ١٠١٠٠٠56٩٣٣ به سمت رییس هیات‌مدیره، سهیل اردهالی کدملی 4٧٢٣٧٠٧٧٠٠ به نمایندگی از شرکت لیزینگ جامع سینا به شناسه ملی ١٠١٠٢٣١٢٨٢٠ به سمت نایب رییس هیات‌مدیره، محمد روشن‌پور کدملی ٠45٠4٨٠٠٩٧ به نمایندگی از طرف شرکت مادر تخصصی مالی و سرمایه‌گذاری سینا به شناسه ملی ١٠٣4٠٠5٨٩١٧ به سمت مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره تشکیل شده است. 19

رایتل: وزارت رفاه و سازمان تامین اجتماعی

رایتل اپراتور نوظهور تلفن همراه تحت مدیریت شرکت خدمات ارتباطی رایتل شرکت سهامی خاص به شماره ثبت ٢٩6٢٣4 و شناسه ملی ١٠١٠٣٣٣٠٣٩٨ است. اعضای هیات‌مدیره این شرکت را: شرکت موج تامین ارتباطات پارس با شناسه ملی ١٠١٠٣٧5٠٨5٠ با نمایندگی سید مفتاح الدین فیروزآبادی به کدملی ٠٠445566١6 به سمت رییس هیات‌مدیره، شرکت مدیریت صنایع نوین تامین با شناسه ملی ١٠١٠٣١5٩١64 با نمایندگی سیدمجید صدری با کدملی ٠56٩٧5٢4٩٣ به سمت نایب رییس هیات‌مدیره و مدیرعامل، شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین با شناسه ملی ٠١٠١٩٠٨٣٧٠ با نمایندگی عباس کاظمی به کدملی 4٢٨١٩٢١5٧5 به سمت عضو هیات‌مدیره، شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین با شناسه ملی ١٠١٠١٩٢46٩6 با نمایندگی مسعود خسروی با کدملی ٠55٩5٠١66٨ به سمت عضو هیات‌مدیره، شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی با شناسه ملی ١٠4٢٠٢٠56٩5 با نمایندگی محمدرضا پاکروان با کدملی ٠٠5٢٨٢٧٢6٧ به سمت عضو هیات‌مدیره تشکیل داده‌اند. 20

اعضای هیات‌مدیره شرکت موج تامین ارتباطات پارس را شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین به سمت رییس هیات‌مدیره و شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی به سمت نایب رییس هیات‌مدیره و شرکت مدیریت صنایع نوین تامین سهامی خاص به سمت عضو هیات‌مدیره و شرکت مدیریت صنایع نوین تامین سهامی خاص به سمت مدیرعامل تشکیل دادند. 21

اعضای هیات‌مدیره شرکت مدیریت صنایع نوین تامین را نیز شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی به شناسه ملی ١٠١٠١٠44٨6٩ و شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین به شناسه ملی ١٠١٠١٩٠٨٣٧٠ و شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تامین شناسه ملی به ١٠١٠١٩4٢٠66 تشکیل دادند. 22

از سال 1383 سازمان تامین اجتماعی و شستا اقدام به راه‌اندازی هلدینگ‌هایی که به طور مشخص فعالیت‌های اقتصادی می‌کردند، نمود. یکی از این هلدینگ‌ها سرمایه‌گذاری صبا تامین است. اعضای هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین از قرار زیر است: محمدرضا رستمی به شماره ملی ٢٢٩٣٩١٠٣4٢ به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین به‌شناسه ملی ١٠١٠١٩٢46٩6 به‌سمت رییس هیات‌مدیره، محمدعلی سهمانی اصل به شماره ملی ٠٠54١6٧٩٨١ به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین به شناسه ملی ١٠4٢٠٢٠56٩5 به سمت نایب رییس هیات‌مدیره، حسین سلیمی به شماره ملی ١٢٣٩٨١٧6٨١ به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی به شناسه ملی ١٠١٠١٠44٨6٩ به سمت مدیرعامل، مسعود گشته به شماره ملی ٠٠٣64٩6٢4٣ به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تامین به شناسه ملی ١٠١٠١٩4٢٠66، سعید خدامرادی به شماره ملی ٣٨٧46١44٣٣ به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تامین به شناسه ملی ١٠١٠٢54٣٢٠4 23 .

هیات‌مدیره صدر تامین را شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی به شناسه ملی ١٠١٠١٠44٨6٩، شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تامین، شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تامین، شرکت سرمایه‌گذاری صنایع نفت، گاز و پتروشیمی تامین تشکیل می‌دهند. 24

اعضای هیات‌مدیره سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین را شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تامین، علی یوسف‌پور، بهمن طاهریان مبارکه، شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تامین و شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی تشکیل می‌دهند. در چارت این بخش، ارتباط این شرکت‌ها با یکدیگر ملاحظه می‌شود. 25

بزرگی بازار

صورت‌های مالی دو شرکت «شرکت خدمات ارتباطی رایتل» و «شرکت گسترش الکترونیک ایران» در دسترس نیست. در واقع این صورت‌های مالی منتشر نشدند. اما براساس صورت مالی شرکت ارتباطات سیار ایران درآمد این شرکت از محل ارایه خدمات تلفن همراه به مشترکین در سال 1392 بالغ بر 72 هزار و 923 میلیارد و 633 میلیون ریال بوده است به عبارتی چیزی بالغ بر 2/7 هزار میلیارد تومان که شرح آن در جداول مربوطه آمده است.

براساس برخی آمارها مشترکین همراه اول در کشور بالغ بر 34 میلیون نفر هستند، البته این آمار متعلق به سال 2009 است و قطعا تاکنون این آمار تغییرات بسیاری کرده است.26 البته مدیران این اپراتور در تازه‌ترین اظهارات خود مدعی هستند با جذب 5 /8 میلیون مشترک جدید در سال 92، تعداد مشترکین ثبت شده اپراتور همراه اول به 1/ 64 میلیون نفر رسید و اکنون سهم بازار همراه اول براساس اینترکانکشن 63 درصد و براساس سیم کارت روشن اول 69 درصد است و ضریب نفوذ آن حدود 74 درصد است همچنین همراه اول با 271 اپراتور در 112 کشور قرارداد رومینگ بین‌الملل دارد. 27

براساس گفته‌های مدیران همراه اول که پیش برویم و تعداد مشترکین این اپراتور و درصدی که از کل دارند را با درآمد این شرکت در سال 1392 براساس صورت‌های مالی حسابرسی‌شده مقایسه کنیم، نتیجه حاصل شده به ما می‌گوید اگر سهم همراه اول از بازار خدمات تلفن همراه بالغ بر 2/7 هزار میلیارد تومان است، بنابراین گردش مالی کل این بازار چیزی بالغ بر 6/11 هزار میلیارد در سال گذشته بوده است.

بازاری به عظمت 000/000/000/000/ 18 تومان و 5 میلیون کاربر وایبری

بر این اساس می‌توان گفت بازار خرید و فروش گوشی تلفن همراه و ارایه خدمات آن در ایران تقریبا 18 هزار میلیارد تومان در سال گذشته بوده است. این عدد کمی نیست! از سوی دیگر در تیرماه امسال علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بود: «بیش از 5 /4 تا 5 میلیون نفر از مردم در کشور از شبکه‌های ارتباطی چون وایبر و واتس‌آپ استفاده می‌کنند» پس ما در این ماجرا سه جهت داریم:
کاربران تلفن همراه: که لااقل پنج میلیون آنها توانستند با نرم‌افزارهایی مثل وایبر و واتس‌آپ و … کار کنند.
واردکنندگان تلفن همراه: که طبیعتا تمایل دارند این کاربری‌ها هر روز بیشتر و به‌روزتر شود.
ارایه‌کنندگان خدمات: که قابلیت‌های نرم‌افزارهای جدید درآمد آنها از مکالمه و پیام کوتاه و … را طبیعتا پایین خواهد آورد.

بازاریابی وایبر برای نسل جدید

تا همین چند سال قبل پیامک هم زیاد شایع نبود، اما در سال‌های گذشته قابلیت‌های شبکه تلفن همراه روزبه‌روز افزایش یافته و حالا به جایی رسیدیم که صحبت از نسل سوم شبکه تلفن همراه یا 3G می‌شود. فرستادن فیلم و تصویر به وسیله تلفن همراه و … امکانات جدیدی هستند که می‌تواند برای اپراتور‌ها به ویژه اپراتوری نظیر رایتل درآمد‌های خوبی ایجاد کند.
این اتفاق در واتس‌آپ، وایبر و لاین هم رخ می‌دهد بدون صرف هرگونه هزینه‌ای برای کاربر، یعنی کاربر هزینه اینترنت را می‌دهد، اما هزینه پیامک را پرداخت نمی‌کند!
حالا پنج میلیون کاربر با این نرم‌افزارها کار کردند و به آن عادت کردند، حال فرض کنید، این نرم‌افزارها فیلتر شوند و از سوی دیگر خدمات نسل سوم به صورت گسترده عرضه شود، بهترین جایگزین برای نرم‌افزارهای فیلتر شده چه می‌تواند باشد؟

——————————–
پا‌نویس‌ها
1- بررسی بودجه خانوار HES، بانک مرکزی سال 1391، صفحه 57، جدول شماره 28 و خلاصه بررسی بودجه خانوار HES، بانک مرکزی سال 1392، صفحه 7، جدول شماره 9
2- همان، جدول شماره یک، ردیف 8
3- آمار نگران‌کننده از قاچاق گوشی موبایل، انتخاب، کد خبر: 162300
4‌- گزارش تجارت خارجی کشور در پنج ماهه نخست سال 1393، گمرک جمهوری اسلامی ایران، جدول شماره 3، صفحه 68، ردیف 19
5- گزارش تجارت خارجی کشور در دوازده ماهه سال 1392، گمرک جمهوری اسلامی ایران، جدول شماره ث-1، صفحه 24
6- روزنامه رسمی، شماره 19972، صفحه 23
7- روزنامه رسمی، شماره ١٩٧٢٩، صفحه 29
8- روزنامه رسمی، شماره ١٩٧٨١، صفحه 20
9- روزنامه رسمی، شماره ١٩٩٢٧، صفحه 19
10- روزنامه رسمی، شماره ١٩5٩6، صفحه 19
11- روزنامه رسمی، شماره ١٩6٠٩، صفحه 14 و صفحه 12
12- روزنامه رسمی، شماره ١٩5٩6، صفحه 19
13- روزنامه رسمی، شماره ١٩6٨4، صفحه 11
14- روزنامه رسمی، شماره ٢٠٠٩٧ صفحه50
15- روزنامه رسمی، شماره 20154 صفحه15
16- روزنامه رسمی، شماره 20151 صفحه18
17- روزنامه رسمی، شماره ١٩٨٢٨، صفحه 14
18- روزنامه رسمی، شماره ١٩٨٧٢، صفحه 29
19- روزنامه رسمی، شماره 20092 صفحه 50
20- روزنامه رسمی، شماره ٢٠٢5٨ صفحه 15
21- روزنامه رسمی، شماره ١٩5٢١ صفحه 34
22- روزنامه رسمی، شماره ٢٠١6٧ صفحه 26
23- روزنامه رسمی، شماره ٢٠١١٠ صفحه 13
24- روزنامه رسمی، شماره ٢٠١٠٢ صفحه 25 و شماره ٢٠٠٩١ صفحه 18
25- روزنامه رسمی، شماره ١٩٨4٠ صفحه 39
26-   Megafon Reported to Have Been Granted Iran’s 3rd Mobile License, cellularnews, Published on: 2009 9th Aug
27- متن سخنرانی وحید صدوقی- مدیرعامل شرکت ارتباطات سیار ایران، گزارش عملکرد سال 92 هیات‌مدیره به مجمع سهامداران؛ دانشگاه نیوز، اردیبهشت 93
28- صورت مالی شرکت ارتباطات سیار ایران سال مالی منتهی به 29/12/1392 ، حسابرسی شده، ردیف 30 ، درآمد ارایه خدمات و فروش، صفحه 39
29- همان ، یادداشت 1- 30