دکتر “عفت شریعتی”، نماینده دوره کنونی مجلس شورای اسلامی، در باب مقایسه حضور زنان در عرصه سیاست در ایران و سایر کشورها، می گوید: « کشورهایی مثل افغانستان و عراق را در نظر بگیرید، اصلا از نظر سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و بین المللی قابل مقایسه با ما نیستند اما حضور زنان در حوزه سیاست آنها قابل توجه است. و وقتی از دلیل تعداد کم نماینده های زن پارلمان ما می پرسند، جوابی نداریم که بدهیم.»
گفتگویی که پیش رو دارید، از سری مصاحبه های سرویس سیاسی شبکه خبری آتی نیوز در خصوص میزان مشارکت زنان در مجلس نهم است. این بار در خدمت خانم دکتر “عفت شریعتی” هستیم:
*مشارکت حضور زنان چه در عرصه رأی دهنده و چه نامزد انتخاباتی را در دوره های مختلف مجلس، چگونه ارزیابی می کنید؟
ما همیشه زنان را در کنار مردان برای رأی دادن داریم. زنانی که واجد شرایط رأی دادن هستند همیشه پای صندوق ها حاضرند. اما در خصوص اینکه میزان مشارکت زنان برای حضور در عرصه انتخاب شدن چقدر است، جای بحث دارد. گرچه محدودیتی برای انتخاب شدن زنان واجد شرایط وجود ندارد اما زمینه سازی لازم نیز برای حضور زنان صورت نگرفته است.
اگر ادوار مختلف مجلس را در نظر بگیریم، حضور زنان بسیار اندک است. ما 13 نفر نماینده زن در مجلس هفتم داشتیم، اما حالا از جمع 290 نفر نماینده، تنها 8 تن آنها زن هستند. در صورتیکه زنان توانمند، کارآمد و با تجربه در مسائل قانونگذاری در کشور کم نیستند. ما هنوز شاهد تبعیض ها چه در مجلس، چه در دولت و چه در دستگاه های دیگر هستیم، از این رو زمینه حضور زنان در عرصه نامزدی انتخابات فراهم نیست.
*علت این بی توجهی به حوزه زنان را چه می دانید؟
نکته قابل توجه این است که ممکن است درصدی نگرش منفی زن به زن وجود داشته باشد. این نگرش را باید به سرعت اصلاح کرد. زیرا قوانین کشور هم برای زنان است و هم برای مردان. به ویژه قوانینی در ارتباط با زنان وجود دارد، مثل مسائل جوانان، فرزندان و خانواده، که علاوه بر امور دیگر که زنان نماینده در آن مشارکت دارند، نیاز به کارشناسی توسط بانوان، بسیار در آنها احساس می شود. این امر ایجاب می کند که زنان با تجربه و توانمند در مجلس حضور داشته باشند.
*ارزیابی شما از تبعات حضور نیافتن مؤثر زنان سیاستمدار در جامعه چیست؟
50 درصد جامعه را مردان و 50 درصد دیگر را زنان تشکیل داده اند. پس باید 100 درصد با هم کار کنند تا امور کشور به سامان برسد. در طول تاریخ شاهد تبعیضات و کم توجهی های بسیاری نسبت به جامعه زنان بوده ایم. به عنوان مثال برخی خانواده ها پزشک و دبیر مرد را بر زن ترجیح می دهند در صورتی که ملاک، حاذق بودن شخص است نه جنسیت آن. این اصلا به نفع جامعه نیست. شما کشورهایی مثل افغانستان و عراق را در نظر بگیرید، اصلا از نظر سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و بین المللی قابل مقایسه با ما نیستند اما حضور زنان در حوزه سیاست آنها قابل توجه است. و وقتی از دلیل تعداد کم نماینده های زن پارلمان ما می پرسند، جوابی نداریم که بدهیم.
*به نظر شما زنانی که مایل به شرکت در انتخابات هستند باید از چه شیوه تبلیغاتی استفاده کنند تا بتواند مؤثرتر باشد؟
استفاده یک کاندید از شیوه تبلیغاتی در درجات بعدی مطرح می شود. در وهله اول، جامعه باید تشخیص دهد خانمی را که توانمند و مورد صلاحیت است، تحویل بگیرد. تشکل های سیاسی باید توانمندی ها را ملاک معیار قرار دهند. وقتی برای یک تشکلی محرز شد یک خانم تجربه سیاسی، توانمندی و شرایط را داراست و آن را به خوبی اعلام کرد، نوبت به جامعه می رسد که کمک کند و تبلیغات را به شکل صحیح برای آن خانم فراهم کند. وگرنه یک خانم امکانات آنچنانی ندارد و نمی تواند به تنهای هزینه انتخابات را پرداخته و تبلیغات گسترده داشته باشد.
*نقش شعارهای انتخاباتی در انتخابات تا چه حدی است؟
شعارهای انتخاباتی زمانی مؤثرند که یک نقشه راه و خط مشی را برای هدایت جامعه و برای محقق کردن اهداف کشور در امر قانونگذاری ترسیم کنند. مادامی که شعار انتخاباتی همراه با نقشه راه باشد و خیالی نباشد، مردم فهیم، دانا و نکته سنج ما می توانند انتخابی اصلح داشته باشند. ضمن اینکه مردم خود متوجه خواهند شد که یک شعار تا چه اندازه قابل تحقق است.
*رسانه ها در آستانه انتخابات چگونه می توانند مردم را نسبت به داشتن انتخابی آگاه و اصلح هدایت کنند؟
به نظر من رسانه و به ویژه مطبوعات باید چرایی و چگونگی کمبود حضور زنان در مجلس را طرح مسئله کنند. البته رسانه ملی به اندازه مطبوعات مؤثر نیست. برنامه رسانه ملی مشخص است. متأسفانه پندار غلطی در جامعه وجود دارد. اگر کسی بخواهد برای مجلس کاندید شود، از 6 ماه قبل آنچنان در بایکوت رسانه ای قرار می گیرد که نه تصویر و نه صدا و نه حتی نوشته ای از او دیده نمی شود. این اشتباه است. پس چطور یک شخص می تواند توانمندی خود را نشان دهد. به نظر من مطبوعات از این حیث بسیار مثمر ثمر واقع خواهند شد.