وی در ادامه افزود: یاد استاد عزیز و شهید و والا مقام آیتالله علامه مطهری را گرامی میداریم که به راستی او نمونه بود و نمونه است، خوب فهمید، خوب درک کرد، درس خود را خوب خواند و همه افتخارات از همین پایه نشات میگیرد.
دکتر روحانی ادامه داد: آنکه خوب میخواند و خوب میفهمد میتواند نمونهای باشد که برای نسل جوان ما راه فهم و علم و درک و دانش را هموار کند، اما بالاتر از فهم او و درک او و اخلاق او و ایمان او و ایثار او آمادگی برای حل معضلات و مشکلات فکری دینی اخلاقی سیاسی و اجتماعی جامعه بود.
وی بیان کرد: حلالمسائل بودن و حلالمشکلات بودن اصلا مهم نیست که اصلا کجاست، کدام کلاس، کدام شهرستان ، کدام دانشگاه در کدام گرید علمی؟ مهم این است که مشکل امروز کشور کجاست؟ مشکل جامعه کجاست و آستین را بزند بالا و در آن رشتهای که تخصص دارد و دانش او است، به گونهای شاگرد پرورش دهد و تربیت کند و به گونهای افکار نسل جوان فرهیخته را هدایت کند که مشکلات را کم کند. البته ممکن است دانشگاهی یا استادی مشکلات را اضافه کند، اما مهم این است که امروز جامعه ما و کشور ما به چه دانش به چه رشتهای به چه راه حلی نیاز دارد.
رئیس جمهور ادامه داد: برای اینکه دانشگاه ما مدرکگرا نباشد و برای اینکه مراکز دانشگاهی ما تنها آموزشی نباشند و پژوهشی هم باشند و برای اینکه دانشگاه بتواند مطالبات اجتماعی و کشوری را پاسخ گوید و برای این که دانشگاه بتواند به عنوان مهمترین و بهترین و قویترین یار برای دولت برای حل مشکلات جامعه باشد تغییرات و تحولات فراوانی را دانشگاه نیاز دارد، دانشگاه نیاز دارد تا از این صورت و پوسته به مغز و معنا دست یابد.
وی افزود: همه ما میدانیم که از دید قرآن، بالاترین افتخار انسان و معیاری که او بر فرشته ترجیح دارد و فرشته نمیتواند جایگزین او باشد و به بیانی دیگر بعد از وجود هزاران هزار سال فرشته در جهان خلقت جهان نیاز داشت به خلقتی نو و برتر به نام انسان، آن خلقت بهتر و برتر که در مقایسه با فرشتگان برتر بود، تنها قدرت تعلم و سپس تعلیم بود.
رئیسجمهور گفت: این هم مهم است که چگونه انسان در یک کلاس آنچنان استعدادی دارد که میتواند همه چیز را بیاموزد که آن چه ما میآموزیم جز اسم، چیز دیگری نیست، کلماتی است که میآموزیم، این کلمات در کنار خودش مفاهیم دارد و این ذهن است که با این کلمات به معنای منتقل میشود.
دکتر روحانی افزود: امتیاز انسان آن است که میآموزد، آن هم از طریق علامت، علامت لازم نیست معنا در حضور ذهنیش عرضه داشته شود، من از این آیه این طور استفاده میکنم که فرشتگان علمشان علم حضوری اشیا بوده نه از طریق اسم و علامت گذاری و این انسان است که از طریق علامت به معنای بلند دست پیدا میکند، “عشق” یک واژه نیست و وقتی گفته میشود در ذهن شما برق میزند و دنیایی از معنایی ردیف میشود آنکه از طریق علامت و اسم به تمام دانشها میرسد انسان است.
رئیسجمهور تصریح کرد: اگر این چنین است و خداوند این استعداد را در ما قرار داده و به بیانی خداوند در برابر فرشتگان وقتی میخواهد به تعبیر ما ببالد به این خلقت که “فتبارک الله احسن الخالقین” این دیگر شاهکار خلقت خداوندی است علم این انسان را به رخ فرشتگان میکشد که موجودی آفریدم که میفهمد و میتواند تعلیم دهد، آن هم از طریق علامتها و اسما و کلمات، اگر این چنین است پس دنیای بزرگی در اختیار ماست و فخر بزرگی در اختیار ماست به نام آموختن، آموزش یافتن و آموزش دادن، منتها دنیای علم و آموزش دنیای بیکران است، هر آن چه که بیاموزیم وآموخته ایم و خواهیم آموخت ناچیزی در اختیار انسان است از دنیای علم و دانش و در همین ناچیز که دنیایی بیکران است.
وی گفت: ما باید برگزینیم که هیچ صفتی برای انسان شاید برتر از انتخاب و گزینش و برگزیدن نباشد و امروز ما باید رشته علمی را گزینش کنیم این خیلی مهم است. آقای وزیر اشاره کردند که ما از لحاظ استاد و هیئت علمی آن چه نیاز داریم 70درصد است، همه ما به عنوان مسئولان کشور مکلفیم این نقصها را جبران کنیم، اما من میپرسم این دانشجویی که از دانشگاه فارغ التحصیل میشود جذب کجا میشود؟و از این بالاتر چه کسانی در انتظار هستند تا این دانشجو زودتر دوران تحصیلش تمام شود و جذب کار برای او کارآفرین شوند و یک قدم بالاتر کجاست که رقابت برای یک دانشجو بین چند موسسه که او را جذب کنند من اینها را که می گویم نمونههایش را در عمل سراغ دارم دانشجویی با استعدادی که از سال دوم در پی او بودند که زودتر دوران تخصیلش تمام شود و جذب شود.
دکتر روحانی بیان کرد: ما دانشگاه را باید به مقام و منزلتی برسانیم که در پایان سال تحصیلی دلهای فراوانی خوشحال شوند، مهندسی که میخواستیم از فردا جذبش میکنیم، پزشکی که ما میخواستیم جذبش میکنیم و در خدمت او هستیم.
رئیسجمهور افزود: اگر پایان ترم تحصیلی ما تبدیل شود به اندوهی برای دانشجو و پدرو مادر و نزدیکان این دانشجو که “ای وای! دوره درسش تمام شد، کجا بگردیم، چه شغلی بیابیم و به چه کسی متوسل شویم؟” این پایان غم انگیز مسیر علم و دانش در کشور ماست و باید برایش چاره اندیشی کنیم.
دکتر روحانی گفت: ما امروز صدها و هزارها متخصص را نیاز داریم تا معضلات کشور را حل کنیم، من به همه اساتید و بزرگان و دانشگاهیان احترام میکنم، لااقل در حد خودم هم حوزه را میشناسم و هم دانشگاه را میشناسم. بیش از 10 سال در حوزه درس خواندم و کمی کمتر از 10 سال در دانشگاه، پس در حد یک دانشجو و طلبه حوزه و دانشگاه را میشناسم، این حوزه و دانشگاه باید به کمک نظام به پا خیزد، به کمک دولت به پا خیزد.
وی افزود: اگر دولت اعلام میکند “من در شرایط رکود تورمی هستم و راهی نمیبینم جز اینکه در مرحله اول تورم را کاهش دهم و سپس به دنبال رکود بروم”، این استاد دانشگاه است که باید نقد کند، این استاد دانشگاه است که باید راهنمایی کند، از این دانشگاست که دهها مقاله و نامه برای وزیر اقتصاد و وزرای اقتصادی و ستاد اقتصادی دولت و معاونین رئیسجمهور و شخص رئیس جمهور ارسال شود.
رئیسجمهور اضافه کرد: در این هشت ماهی که بحث پیچیدگیهای اقتصاد را مطرح کردم تعداد نامهها و راهنمایی از طریق اساتید دانشگاه خیلی نبود.
وی ادامه داد: لااقل نامههایی که من خواندم و ورق زدم همهشان محترم بود، اما کم بود، اشکال در لحن نامهها ندارم هر چه نظرشان بوده نوشتند.
رئیس قوه مجریه افزود: آیا تمام وظیفه استاد همین است که فصولی را از کتاب در 15-16 یا 17 جلسه تبیین کند؟ فقظ وظیفه همین است؟ گاهی استاد آنچنان مشغول است به خاطری گرفتاری و مشکلات مثلا من شنیدهام استادی پیدا میشود که در هفته 35 ساعت درس میگوید، چند گزارش به من رسیده که استادی هستند در هفته بین 25 تا 35 ساعت درس میدهد آن هم نه در یک شهرستان بلکه در چند شهرستان، استادی که به این صورت تدریس میکند باید ببیند که بر سر آن علم چه آمده است؟
دکتر روحانی بیان کرد: علم ساعت به ساعت در حال پیشرفت است، اگر انسان در رشته خودش در هفته 2 مقاله سطح بالا نخواند معلوم است که نمیداند چه خبر است؟ او به گذشته تعلق دارد پس باید بخواند و بفهمد و دانشجو را هم باید وادار به پژوهش کند نه فقط متنی را بیاموزد و موقع امتحان امتحان بدهد که بعد فارغ التحصیل شود.
وی بیان کرد: آن چیزی که من میفهم این است که در دنیای سیاست خارجی که تا حدودی اطلاعات دارم ما در یک دنیای پیچیدهای قرار گرفتهایم و در یک منطقه پیچیدهای هستیم، قدرتهای بزرگ هر روز نقشه و برنامهای نه تنها برای ما که حتی برای دوستانشان، همسایگانشان، رقبایشان و البته و صد البته برای ماهم برنامه دارند و نقشه دارند و طرح دارند..
دکتر روحانی گفت: حل معضلات سیاسی شعار نیست، راه حل را باید پیدا کنیم و از طریق راه حل باید وارد شویم و الّا اگر صبح تا شب شعار دهیم چیزی حل نمیشود، هیچ علمی با شعار حل نمیشود، من با شعار مخالف نیستم در یک زمانی میرسد شعار داده میشود اما راه حل نیست.
رئیسجمهور افزود: ما باید بفهمیم دنیا چه خبر است و چه میگذرد، ما چه راه حلی داریم؟ راه حلهایی که در گذشته رفتیم چه قدر غلط بوده است؟ من گذشته خودم را میگویم مگر ما معصومیم؟ ما غلط داریم، اشتباه داریم یک نفر باید بیاید انتقاد کند که دنیا را بشناسد، سیاست را بشناسد، حقوق را بشناسد، منطقه را بفهمد، عظمت این ملت را هم بفهمد، زجر این ملت را هم بداند و بداند مشکل این مردم چیست و راه حل چیست، اشکالی ندارد که نقد کند و انتقاد کند و بگوید این راه غلط است و راه صحیح چه بوده است، این حق همه است.
دکتر روحانی افزود: استاد در شان و مقامی است که هم تجربه علمی دارد هم آموزشی و پژوهشی و او بهتر میتواند لمس و درک کند و جامعه و مردم را هدایت کند.
وی گفت: هر کشوری اهدافی دارد، اگر به دنبال اهداف خاص هستیم آن اهداف متفاوت است، اگر میخواهیم علم در کشور کاربردی باشد باید بومیسازی کنیم تا کاربردی شود، اگر میگوییم بخشهایی از این علم از بنیان برای مبارزه با اسلام ساخته شده بود باید بررسی و با آن مبارزه کنیم، ما بومیسازی میکنیم برمبنای اهداف و فرهنگمان و پیشمیرویم.