یک کارشناس ارشد مسائل استراتژیک تاکید کرد: نمایندگان پارلمان اروپا باید روندهای جهانی را درست تحلیل کنند و از بازی در زمین دیگران خودداری کنند.
محمد فرهاد کلینی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به صدور قطعنامه اتحادیه اروپا علیه ایران خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد مواضعی که پارلمان اتحادیه اروپا و نمایندگان پیگیر دنبال می‌کنند حداقل فاقد درک به موقع و جامع و دقیقی از چگونگی تغییر استراتژی‌ها در سطح جهانی است و حداکثر در زمین سیاسی دیگران بازی می کنند و احتمالا با سیاست های جامع اتحادیه اروپا در شرایط جدید درتناقض است. نقش حقوقی ومیزان تاثیرات نمایندگان پارلمان اروپا و میزان الزام‌آور بودن آن برای دولت‌های اروپایی واتحادیه اروپا برای همگان مشخص است.
وی افزود: البته این مصوبه که اسمش را راهبرد گذاشته اند دارای ابعاد گوناگونی است و مناسب بود که قبل از طرح آن حداقل با سیاست‌دان‌ها و سیاست مداران حرفه ای اروپایی رایزنی دقیق تری صورت می گرفت. دراین مصوبه پارلمان اروپا از چشم‌انداز مناسبات ایران و اتحادیه اروپا در 10 بند ، مسائل منطقه ای در سه بند تا حقوق بشر در 10 بند سیاست تعریف کرده‌اند ولازم است تا به همه اجزای آن توجه شود. در مقدمه این راهبرد با توجه به اشاره به سیاست های کشورهای اروپایی از چند سال پیش و در ادامه همان رویه و بدون در نظر گرفتن شرایط جدید بین دولت‌های اروپایی و کشورمان مقدمه سرایی می کند و بنحوی سعی می‌کند تا از ایجاد یک نقطه عطف جدید بین اروپا وکشورمان به صورت بازدارنده و مانع‌ساز عمل کند. موضوع هسته‌ای ایران نیز در اولویت و مقدم برچشم‌انداز مناسبات ایران و اتحادیه اروپا دیده شده است واگر چه بر راه حل مسالمت‌آمیز مسئله از طریق مذاکرات ، استقبال از توافق موقت ژنو ، استمرار تعامل سازنده همه طرفها ، ضرورت توافق جامع ، کاهش نسبی و تدریجی تحریمها و …اشاره شده است ولی بایستی متن آن بدرستی توسط کارشناسان تحلیل شود. به دیگر بخش ها اشاره نمی کنم چون خارج از حوصله این گفت‌وگو است و بایستی به صورت حرفه‌ای تر به ابعاد آن توجه شود.
وی افزود: لیکن بایستی گفت که پارلمان اروپایی با تصویب قطعنامه و با غیردموکراتیک خواندن انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری درایران با رای قاطعانه و حضور گسترده مردم کشورمان مقابله می کند و با این مواضع نسنجیده نمی توانند حماسه ملی و سیاسی کشورمان را کم رنگ کند. از سوی دیگر به نظرم برخی از نمایندگان اروپایی‌ها به فهم درستی از منطق تغییر استراتژی در شرایط جدید دست نیافته اند علاوه براین هنوز به این نتیجه نرسیده‌اند که باید با جمهوری اسلامی ایران با منزلت جدید برخورد کنند و همین نداشتن درک درست از موقعیت را در بیانیه‌های آنها هم می توان دید و این امر می‌تواند انرژی و گستره‌ای را که باید بین ایران و اتحادیه اروپا وجود داشته باشد را تحت تاثیر قرار داده و تضعیف کند. احتمالا برخی در اروپا بدنبال تکرارالگوی مقابله کنگره با اوباما در موضع ایران هستند و اگر دقت کنیم درست همزمان با این مصوبه و در مقابل وزیر خارجه ایتالیا بر اهمیت و نقش کشورمان در موضوعات منطقه ای تاکید می کند.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک با تاکید بر گفت‌وگوهای قبلی خود بر لزوم استقلال رای نمایندگان کشورهای اروپایی گفت: آنها باید مستقل‌تر عمل کنند و خود را درگیر بحث‌های حاشیه‌ای نکنند. همه باید بدانند جمهوری اسلامی ایران، یک جمهوری دینی و ایدئولوژیک بوده و حقوق بشر را نسبت به مواضع ارزشی خود تحلیل می‌کند. شما نگاه کنید در سفر اخیر آقای اوباما به واتیکان که محل مقدسی برای مسیحیان می باشد تمام خانم های همراه هیئت به احترام مذهب از حجاب استفاده کردند. چون وارد محیط اعتقادی شده اند و این امری بدیهی است همچنان که خانم اشتون نیز در سفر به تهران از همین رویه پیروی می کند.
وی با اشاره به صدور مصوبه اتحادیه اروپا علیه ایران خاطرنشان کرد: این اقدامات باید به دقت بررسی شود زیرا برخی از مفاد این مصوبه از طریق برخی لابی‌های پنهان در حوزه اروپا شکل گرفته است. ریاست مجلس کشورمان از احتمال فریب هم سخن گفته اند و به عنوان همتراز پارلمان اروپا ایشان می گویند که ” این مواضع نشان از کج فهمی و بد فهمی این افراد می‌دهد. از طرفی دیگر شاید هم عده ای آنها را فریب داده باشند. اما نباید این اظهارات نادرست بیان شود. این اقدامات به ویژه اقدام اخیر اتحادیه اروپا عجیب نیست زیرا عده ای از فتنه گران در عرصه بین الملل به دنبال ایجاد آشفتگی هستند.اما این کشورها خواهند دید که راه ناصوابی را طی کرده‌اند. از طرفی دیگر برخی مطالب مطرح شده درباره حقوق بشر ایران هم نسنجیده بود.”
کلینی افزود: جدا ازاین مواضع مقام عالی مجلس کشورمان به نظرم دستگاه سیاست خارجی کشورمان نیز بایستی فعال تر از سال های گذشته ظاهر شود و نبایستی اجازه به فعالیت برخی از کشورهای مخالف تعامل جدید ایران در عرصه جهانی ویا گروه های خارجی معاند بدهد و توان خود را صرفا در جهت پاسگویی تلف کند.
وی ادامه داد: در گذشته شاهد بودیم که برخی نمایندگان اروپایی تلاش می‌کردند تماس‌های حاشیه‌ای را دنبال کنند ولی جمهوری اسلامی ایران در این خصوص مواضع خود را دارد و باید براساس منافع ملی خود موضع‌گیری کند. از سوی دیگر باید دید طرف‌های ایرانی هم می‌توانند حق مشابهی را در حوزه کشورهای اروپایی داشته باشند یا نه؟ اکنون در مجلس کشورمان عده ای از نمایندگان به عنوان پاسخ در حال فعالیت می باشند.
وی در بخش دیگری از این گفت و گو با اشاره به وجود ساختارهای متفاوت در بین کشورهای اروپایی گفت: در داخل اتحادیه اروپا هم بسیاری از کشورها در رنکینگ‌های متفاوتی از حقوق بشر و دموکراسی قرار دارند و نمی‌توان همه آنها را از نظر رعایت حقوق بشر در یک سطح قرار داد بنابراین اینکه اروپا بخواهد موضع واحدی را در رابطه با حقوق بشر اتخاذ کند جای سوال دارد و استانداردها متفاوت است.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک افزود: در اروپا هم نظام‌های سلطنتی وجود دارد و هم نظام‌هایی که براساس مبنای جمهوریت شکل گرفته‌اند به همین دلیل امروزه در دنیا شاهد موضع واحد جهان چه در حوزه دموکراسی و چه حقوق بشر نمی باشیم مثلا از سوی دیگر در بحث اعدام تفاوت کاملی بین اروپا و آمریکا وجود دارد و این کشورها تنها بر اساس برداشت ملی خود رفتار می کنند .
وی با بیان اینکه برخی کشورهای اروپایی دچار نوعی خطا هستند، ادامه داد: این کشورها سعی می‌کنند برخی موضوع‌هایی که می‌تواند بحث‌برانگیز باشد را در نحوه تعامل خود با ایران در دستورو اولویت کار قرار بدهند و این در حالی است که موضوع‌های مهمتری برای رسیدگی و بررسی وجود دارد به همین دلیل اگر طرف اروپایی به دنبال بهبود شرایط هست باید تمرکز خود را بر روی محورها و فصول مشترک بگذارد.
کلینی در رابطه با موضع گیری کشورمان درقبال تصویب قطعنامه اتحادیه اروپا درقبال ایران خاطرنشان کرد: تمرکز بر روی نحوه دیپلماسی حقوق بشر کشورمان به موضع جامع جمهوری اسلامی باز می‌گردد که در این زمینه ما نمایندگان رسمی خود را در زمینه حقوقی ، قضایی ، سیاسی و فرهنگی داریم. علاوه براین تاکید می کنم که برخی از اجزاء مسائل حقوقی در هر کشوری با کشور دیگر تفاوت داشته و هنوز مدل واحدی در این زمینه وجود ندارد به همین دلیل طی 60 سال گدشته یعنی پس از جنگ جهانی دوم تا کنون کشورها براساس حقوق ملی خود و احترام به قوانین بین‌المللی اقدام می کنند.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک در بخش دیگری از این گفت و گو با اشاره به تحولات اخیر گفت: نمایندگان پارلمان اروپا باید روندهای جهانی را درست تحلیل کنند و از بازی در زمین دیگران خودداری کنند. اروپا نیازمند یک راهبرد جدید بر اساس شرایط جدید است . مثلا روسیه تلاش خود را به یک راهبرد تغییر می دهد مثلا در خاورمیانه ما شاهد تعامل این کشور با مصر و عربستان و موضع‌گیری جدی در قبال سوریه بودیم و پس از آن این موضوع تبدیل به چالش جدی در حوزه اوکراین با غرب و به ویژه با کشورهای اروپایی شد.همچنین شاهد تصمیم‌گیری‌های ناتو برای تعلیق همکاری‌ها با روسیه و فراخوانده شدن سفیر روسیه از ناتو به این کشور طی روزهای گذشته هستیم و روسیه تلاش می کند با حفظ مواضع خود پیام‌های انتقادی و انزواساز غرب را در بحث کریمه و اوکراین مدیریت کند.
وی ادامه داد: آمریکا با ناامیدی جدیدی به فرایند سازش در خاورمیانه نگاه می کند. دولت آمریکا طی 15 روز اخیر به شدت در محیط های تصمیم‌گیری خود در حال جابه‌جایی برخی پازل ها است و ایده‌هایی نظیر وحدت راهبردی میان حوزه های اعراب تا اسراییل را مطرح می کند و از سوی دیگر نیز بحث حضور گسترده نظامی ها در شرق اروپا مطرح شده و همزمان با این امر اتحاد جدیدی بین اروپا و آمریکا یعنی بحث آتلانتیزم که تا حدودی تضعیف شده بود دوباره مطرح شده است زیرا امروز براساس نیاز ژئوآتلانتیزم دوباره تعریف می‌شود.
وی با اشاره به نقش جدید آمریکا در برابر چین گفت: این کشور هم حساسیت‌های خود را دنبال می‌کند و بحث جابه‌جایی استراتژیک آمریکا از آتلانتیزم به سمت پاسفیک را دنبال می‌کند. آمریکا نمی‌خواهد جایگاه خود را دردهه آینده از دست بدهد و به همین دلیل ما شاهد حضور چاک هگل وزیر دفاع آمریکا در ژاپن هستیم و پس از آزمایش‌های جدید کره شمالی و سیاست گردبند مروارید چینی که از مدت‌ها پیش بی‌صدا از تنگه مالاگا تا خلیج‌فارس آنرا دنبال می‌کنند تاکید می کنم روسیه وآمریکا در حال ورود به دکترین جدیدی هستند. موضوعات مهم و جدی هستند که باید کشورهای اروپایی نمایندگان خود را بدرستی توجیه کنند و در این زمینه آنان را آگاه کنند تا اگر قصد دارند در شرایط جدید با ایران تعامل نوینی را دنبال کنند باید مطابق با درک سازنده و مناسبات جامع باشد.
کلینی در پایان با بیان این که به نظر می‌رسد کلیه کشورهای مهم در محیط بین‌الملل در حال باز تفکر و تغییر سیاست‌های خود در این زمینه هستند و با تاکید براینکه در شرایط فعلی جمهوری اسلامی ایران باید به سرعت نسخه‌های استراتژیک خود را بعد از تحولات دوماه اخیر مورد بازبینی قرار دهد ادامه داد: این وظیفه عمده به عهده شورای عالی امنیت ملی و همکاری جدی وزارت امورخارجه است تا بتواند به طور دقیق تغییر جهت‌ها در مسیر ژئوپلیتیک ، نحوه تقویت مناسبات چند جانبه ، توازن در روند ها را هم زمان با پیگیری موضوع هسته ای به درستی شناسایی و ابتکارسازی کرده و گام‌های خود را در مقابل موضوعات مختلف مشخص و منسجم کند.