هر کدام از آداب و رسوم عید، فلسفه خاص خود را دارد، مادر اسپند دود می‌کند برای دوری از چشم زخم حسود و با روشن کردن شمع بر روشنایی خانه و زندگی تاکید می‌شود. پدر قرآن می‌خواند تا در آغاز سال نو دل ما به سوی خداوند بزرگ سوق داده شود.
سفره عید شامل سیر که نماد مناعت طبع است یعنی انسان باید همواره با قناعت به جهان بنگرد، سرکه نماد پذیرش ناملایمات و رضا و تسلیم است، سماق نماد صبر و بردباری و تحمل دیگران است، سنجد نمادی از سنجیده عمل کردن است سبزه خرمی و شادابی و سلامتی و عشق است، سمند مظهر صبر و مقاومت و قدرت است.
از دیگر آداب نوروز نظافت و لباس تمیز پوشیدن و بوی خوش از وظایف اخلاقی و اجتماعی نوروز است همچنین خانه‌تکانی یکی از رسوم پسندیده و ارزش‌های نیک عید است به زیارت اهل قبور رفتن در آغازین روزهای سال نو و نیز برگزاری مراسم تحویل سال در کنار قبول شهدا از آداب دینی نوروز است ایام عید فرصت مناسبی برای صله رحم و رسیدگی به وضع خویشان و بستگان است که این نیز یکی از نشانه‌های اخلاق و سنن مرضیه اسلامی و انسانی است از همان روز اول نوروز دید و بازدیدها آغاز شده و در همه خانواده‌ها رسم بر این است که افراد خانواده ابتدا به دیدن بزرگترهای فامیل می‌روند و عید را به آنها تبریک می‌گویند سپس به خانه برمی‌گردند و منتظر می‌مانند تا بزرگترها و فامیل به آنها سر بزنند.
حاجی فیروزها در قدیم پیام شادی خود را به همگان می‌رساندند و مردم نیز در قبال این پیام‌رسانی هدیه‌ای را به آنان اهدا می‌کردند اما امروزه شاید این رسالت حاجی‌فیروزها به نوعی تغییر نموده و تنها به دلیل پیام‌رسانی نوروز نبوده بلکه شاید فقر مالی نیز در این امر بی‌تاثیر نباشد.
آداب و رسوم نوروز همه سرچشمه‌ای کهن دارند و از نظر مردم‌شناسی ایرانیان عقیده داشتند که سرنوشت انسان و جهان در سالی که در پیش است و در نوروز تعیین می‌شود.