به گزارش هراز ، برنا، آنچه در ادامه میخوانید خطبه حضرت امیرالمومنین(ع) در روز عید سعید فطر است که جندب بن عبدالله آن را نقل کرده است:
ستایش ، خداوندى را كه آسمان ها و زمین را آفرید و تاریكى ها و روشنایى را پدید آورد.
سپس آنان كه به پروردگارشان كفر ورزیدند، از حق روى گردان مى شوند. چیزى را براى خداوند ، شریك قرار نمى دهیم و جز او ، سرپرستى نمى گیریم.
ستایش ، خداوندى را كه آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است ، براى اوست ، و نیز ستایش در آخرت ، از آنِ اوست و او حكیم آگاه است و آنچه را در زمین فرو مى رود و آنچه را از آن برمى آید و آنچه را از آسمان فرود مى آید و آنچه را در آن بالا مى رود ، مى داند و او مهربان آمرزنده است.
چنین است پروردگار ما ، كه ثناى او شكوهمند است. بى پایان و بى سرانجام و بىنهایت است و معبودى جز او نیست و سرانجام ، به سوى اوست. ستایش ، خداوندى را كه آسمان را نگه مى دارد تا بر زمین نیفتد ، مگر به اذن او . همانا خداوند به مردم ، دلسوز و مهربان است.
خداوندا! با رحمتت ما را بیامرز و عافیتت را براى ما فراگیر ساز و با نگهدارى ات ما را یارى رسان و ما را از رحمتت دور مگردان! همانا تو آمرزنده مهربانى. ستایش ، خداوندى راست كه از رحمتش مأیوس نمى شوند و از نعمتش محروم نمى گردند و از رحمتش ناامید نمى شوند و از پرستش او روى برنمى تابند؛ آن كه با كلمه اش ، آسمان هاى هفتگانه برپا شده و زمین هاى هفتگانه قرار یافته و كوه هاى بزرگ ، ثابت گشته و بادهاى باروركننده جارى شده و ابرها در فضاى آسمان ، سِیر كرده و دریاها بر حدود آنها برپا شده است.
پس ، خجسته است خداوند ، پروردگار جهانیان ، معبودى چیره و توانا كه قدرت جویان ، در برابرش خوارند و متكبّران ، در مقابلش بى مقدارند و جهانیان ، خواهى نخواهى ، گردن به فرمان او نهاده اند. او را مى ستاییم به آنچه خودش را ستوده و آن گونه كه شایسته اوست؛ و از او یارى مى طلبیم و آمرزش مى خواهیم ؛ و گواهى مى دهیم كه معبودى جز خداوند نیست ، [ و ] شریكى ندارد.
آنچه را سینه ها پنهان مى دارند و آنچه را دریاها مى پوشانند و آنچه را لانه ها پنهان مى كنند و آنچه را رَحِم ها مى كاهند و مى افزایند (زمان حمل) ، مى داند و هر چیزى نزد او به اندازه است.
نه تاریكى ها از او پنهان است و نه چیزى از علم او نهان. هیچ برگى نمى افتد ، مگر این كه آن را مى داند و هیچ دانه اى در تاریكى هاى زمین نیست و هیچ تر و خشكى نیست، مگر آن كه در كتابى روشنگر است. و مى داند كه عمل كنندگان چه مى كنند و به چه فرجامى برمى گردند.
از خداوند ، هدایت مىطلبیم و از گمراهى و تباهى به او پناه مى بریم و گواهى مىدهیم كه محمّد ، بنده و پیامبر و فرستاده او به سوى همه مردم و امین وحى اوست . گواهى مى دهیم كه او رسالت پروردگارش را رساند و در راه خدا با روى گردانان از او ، نبرد كرد و او را پرستید ، تا آن كه یقین (مرگ) ، او را فرا رسید. درود خداوند بر او و خاندانش! شما را ـ اى بندگان خدا ـ به پروا كردن از خدایى سفارش مىكنم كه هیچ یك از نعمت هاى او زوال نمى پذیرد و هیچ یك از رحمت هاى او گُم نمى شود و بندگانْ از او بى نیاز نمىشوند و عمل ها پاداش نعمت هاى او نمى گردند؛ آن كه به آخرت تشویق كرده و به دنیا بى علاقه ساخته و از نافرمانى ها برحذر داشته و با بقا ، عزّت یافته و با عزّت و شُكوه ، یكتا گشته و مرگ را فرجامِ آفریدگان و راهِ گذشتگان قرار داده است.
پس ، مرگ بر پیشانى همه آفریده ها ثبت ، و بر گردنشان حتمى است. [ مرگ ،] نه ناتوان از رسیدن به گریزنده است و نه هیچ دور و نزدیكى ، از چنگش مى رود. هر لذّتى را در هم مى ریزد و هر شادمانى اى را از بین مى برد و هر نعمتى را مى گیرد. بندگان خدا! دنیا ، سرایى است كه خداوند براى اهل آن ، فنا را پسندیده و كوچیدن از آن را بر ایشان حتمى ساخته است.
هر چه در آن است ، پایان یافتنى است و هر كه در پى آن است ، نابودشدنى. امّا با این همه ، دنیا شیرین و لذیذ و جذّاب و شاداب است؛ براى جوینده ، آراسته است و به دل مشتاق ، چسبیده؛ طمعكار ، آن را نیكو مى شمارد و ترسانِ هراسان ، از آن گریزان است. رحمت خدا بر شما! از آن با بهترین توشه اى كه نزد خود دارید ، بكوچید و جز مقدارى كه شما را به مقصد برساند ، بر نگیرید .
در دنیا همچون مسافرانى باشید كه در منزلگاهى فرود آمده و در اندك سایه اى آرمیده اند، سپس كوچیده و به راه خود رفته اند. چشم به آنچه ثروتمندانِ خوش گذارانْ از آن بهره مندند ، ندوزید و در دنیا به خودتان زیان برسانید ، كه این ، حساب شما را سبك تر مى كند و براى نجات شما ، نزدیك تر است.
هلا آگاه باشید كه دنیا تغییر شكل داده و پشت كرده و در آستانه خدا حافظى قرار گرفته است .
آگاه باشید كه آخرت نزدیك شده و روى آورده و بانگ آشنایى سر داده است . بدانید كه امروز روز مسابقه و فردا روز پیشى گرفتن است .
گروِ این مسابقه بهشت و پایان آتش است . آیا توبه كننده اى از گناه وجود ندارد كه پیش از فرا رسیدن مرگش توبه كند؟ و یا عمل كننده اى كه پیش از رسیدن روز تنگدستى و بدبختى اش عمل نماید؟
خداوند ، ما و شما را از كسانى قرار دهد كه از او بیم دارند و به امید پاداش اویند .
آگاه باشید كه امروز ، روزى است كه خداوندْ آن را عید قرار داده و شما را شایسته آن ساخته است. پس ، خدا را یاد كنید تا شما را یاد كند ، و او را بزرگ بشمارید و تسبیح و تمجید كنید و او را بخوانید تا پاسختان دهد ، و از او آمرزشى بخواهید تا شما را بیامرزد ، و در پیشگاه او ناله و نیایش و توبه كنید و به سوى او باز گردید و زكات فطره خود را بپردازید كه سنّت پیامبرتان و فریضه واجب پروردگارتان است .
هر كس[ باید ] زكات فطره را از سوى خود و همه خانواده اش (مرد یا زن ، كوچك یا بزرگ ، آزاد یا بنده) جدا كند ؛ براى هر نفر : یك صاع از جو ، یا یك صاع از خرما ، یا نیم صاع از گندم ، از درآمد پاك خود با رضامندى. بندگانِ خدا! یكدیگر را بر نیكى و تقوا یارى كنید و به یكدیگر مهربانى و عطوفت داشته باشید؛ واجبات الهى را در آنچه به شما فرمان داده است ، ادا كنید (همچون: برپا داشتن نمازهاى واجب ، پرداختن زكات ها ، گرفتن روزه ماه رمضان ، حجّ خانه خدا ، امر به معروف و نهى از منكر ، نیكى كردن به زنان و كنیزانتان) و در آنچه شما را از آن باز داشته ، از خدا پروا كنید و در پرهیز از:
دادن نسبت ناروا به زنان پاك دامن ، انجام دادن زشتى ها ، شرابخوارى ، كم گذاشتن در پیمانه و كاستن از وزن ، اداى گواهى دروغ ، فرار از جنگ ، [در ترك همه اینها] ، از خدا فرمان بُردارى كنید. خداوند ، ما و شما را با تقوا نگه دارد و آخرت را براى ما و شما بهتر از این دنیا قرار دهد! همانا بهترین سخن و رساترین پند ، سخن خداى متعال است: أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم ؛ « بسم اللّه الرحمن الرحیم * قل هو اللّه أحد*…» تا آخر سوره .
سپس نشست و برخاست و فرمود: خدا را سپاس. او را مى ستاییم و از او یارى و آمرزش و هدایت مى طلبیم. به او ایمان داریم و بر او تكیه مى كنیم و از بدى هاى خودمان و بدى هاى كارهایمان ، به خداوند پناه مى بریم. هر كه را خدا هدایت كند ، هدایت یافته است و هر كه را خدا گم راه كند ، هرگز براى او سرپرستِ هدایتگرى نمى یابى. و گواهى مى دهم كه معبودى جز خداوند نیست ، یكتاى بى شریك است؛ و گواهى مى دهم كه محمد ، بنده و فرستاده اوست.