محمدرضا نعمت زاده وزیر صنایع و معادن دولت های پیشین و مدیرعامل سابق شرکت ملی صنایع پتروشیمی که از او به عنوان پدر صنعت پتروشیمی ایران یاد می شود در گفتگوی اختصاصی با اکوپترو نیوز عقیده دارد که دولت نباید در زمینه قیمتگذاری، صادرات و یا نحوه فروش داخلی مانند اصرار بر فروش کالا از طریق بورس دخالت کند. او پیشنهاد می کند با توجه به محدودیت تسهیلات خارجی، اختصاص مبلغ کافی از منابع صندوق توسعه ملی به طرح ها و عملیاتی نمودن آنها می تواند در صدر اهداف صنعت پتروشیمی ایران قرار بگیرد
با توجه به دارا بودن منابع هیدروکربنی کشور و قرار گرفتن در مسیر آب های بین المللی و دسترسی به بازارهای شرق و غرب، برنامه راهبردی به گونه ای تنظیم شد که سهم تولید محصولات پتروشیمی کشور حداقل 5 الی 6 درصد سهم تولید نفت خام جهانی باشد. درحالیکه در شروع فعالیت اینجانب سهم محصولات پتروشیمی ایران کمتر از 0.5 درصد جهانی بوده و نیاز به برنامه ریزی و سرمایه گذاری در جهت افزایش تولیدات به میزان 10 برابر احساس شد. بر این اساس برنامه های توسعه صنعت تهیه و به اجرا در آمد. تا جایی که در حال حاضر سهم این تولید محصولات پتروشیمی در ایران حدود 2.5 الی 3 درصد نرخ جهانی شده است.
عمده ترین دشواری هایی که در آن دوره با آن مواجه بودید، چه بوده است؟
عمده ترین دشواری های آن دوره عدم درک مسوولان کشور و بعضی از همکاران صنعت نفت در موضوع ضرورت توسعه سریع صنعت پتروشیمی بود که سعی کردیم با روش های گوناگون این مشکلات را حل کنیم.
ارزشمند ترین میراثی که از آن دوران برای ادامه این راه باقی مانده از نظر شما چیست؟
ارزشمندترین میراث فعالیت در صنعت پتروشیمی، تربیت و آموزش کادر مدیریت و نیروهای فنی قابل اعتماد در این صنعت و همچنین اعتمادسازی متقابل با منابع بانکی داخلی و خارجی و سایر سازمان های مرتبط با صنعت بود.
با توجه به تجربه ای که در ایجاد مجتمع های بزرگ پتروشیمی دارید، وضعیت مجتمع های بزرگ و قوی، اما تازه برخاسته در ساحل جنوبی خلیج فارس را چطور ارزیابی می کنید؟
ارزیابی بنده از مجتمع های بزرگ صنعتی خوب بوده و طرح هایی که در آن دوره به تولید رسیده و یا در زمان کوتاهی بعد از آن به تولید رسیده اند، علی رغم محدودیت های جاری کشور و تغییرات مکرر مدیریت توانسته اند با راندمان نسبی خوبی فعالیت نمایند.
در حال حاضر عمده ترین چالش های صنعت پتروشیمی ایران را چه می دانید؟
چالش های صنعت پتروشیمی ایران در بخش خارجی، محدودیت های شدید بانکی و مشکل حمل و نقل دریایی که اخیرا ایجادشده و مشکلات تامین کالا که ناشی از تحریم های جهانی است. در بخش داخلی اما مشکلات عمده کم توجهی مسوولین صنعت نفت به توسعه صنعت پتروشیمی و عدم پرداخت تسهیلات از صندوق توسعه ملی به طرح های جدید پتروشیمی است.
چشم انداز این صنعت را چگونه پیش بینی می کنید؟
چشم انداز صنعت پتروشیمی علی رغم چالش های فوق الذکر مثبت، لکن بطیع پیش بینی می شود.
برای ادامه راه و توسعه این صنعت چه اهدافی را باید در نظر گرفت و آیا هدفگذاری های فعلی را درست و منطقی می دانید؟
اهداف قابل توصیه جهت ادامه راه و توسعه صنعت پتروشیمی می تواند شامل موارد زیر باشد:
-حضور فعال پشتیبانی و اجرایی و انجام حداقل 20درصد در مناطق عادی و 49 درصد در مناطق محروم توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی و داشتن برنامه اجرایی مشخص در این رابطه. مانند انجام فعالیت های زیربنایی و سرویس های جانبی و مشارکت در طرح های بزرگ.
-با توجه به محدودیت تسهیلات خارجی، اختصاص مبلغ کافی از منابع صندوق توسعه ملی به طرح ها و عملیاتی نمودن آن.
-جلوگیری از هر گونه دخالت دولت در امر قیمتگذاری، صادرات و یا نحوه فروش داخلی مانند اصرار بر فروش کالا از طریق بورس.
برای رسیدن به آن اهداف چه برنامه های اصلی ای لازم است؟
برای رسیدن به اهداف فوق در مرحله اول تصمیم جدی و قاطع برای انجام آنها لازم است که در حال حاضر چندان ملاحضه نمی شود و در مرحله بعد داشتن اراده لازم و پذیرش مخاطرات احتمالی در پیش رو توسط مدیران. بدیهی است که دستگاه های متعدد نظارتی و بازدارنده نیز باید در قانون و نحوه انجام کار خود تجدید نظر کنند.