هـراز نـو: خیلی ساده می توان به موضوع بسیج ورود کرد و یا یک دو دو تا چهار تای معمولی به اهمیت، ضرورت و جایگاه آن پی برد و با دو نگاه مرتبط به کارکردها و عملکردهای منتسب به بسیج پرداخت و بعد هم با یک حساب سرانگشتی به تفاوت بود و نبود بسیج در جامعه ما و هر یک از جوامع بشری پاسخ داد و در همین راستا، ضمن ارزیابی آنچه که بسیج آن را طی کرده است به سمت آینده ای جهت گیری کرد که در آن معلوم شود که بسیج از امروز و تا همیشه قادر به طی کردن چه مسیرهایی و فتح چه قله هایی است؟!
بسیج که مولود اندیشه های ناب و الهی امام راحل است، با آمدنش به صحنه دفاع از نظام و آرمان های ولایی انقلاب اسلامی، تحولی را رقم زد که تا قبل از آن، تحقق آنها حتی در تصورها هم نمی گنجید و به هیچ تحلیلی راه پیدا نمی کرد و بطور نمونه می توان به حل غائله های مرزی، توطئه های قومیتی، جنگ های شهری و نهایتاً مغلوبه شدن جنگ تحمیلی در برابر دشمن تا بن دندان مسلحی بنام ارتش بعث پرداخت که دهها کشور قدرتمند و ثروتنمند دنیا و منطقه از آن پشتیبانی های مالی، تجهیزاتی، اطلاعاتی، ترانزیتی، تجربی، عملیاتی و حتی منابع انسانی کرده و فراتر از همه حمایت حقوقی و دیپلماسی غالب نهادهای بین المللی را نیز بطور یکطرفه به نفع رژیم بعثی مصادره کرده بودند!
بسیج ولایی در شرایطی به داد نظام رسید که ارتش بعث با یک محاسبه دقیق نظامی نسبت به توانایی عملیاتی ارتش ایران و نهایتاً سپاه پاسداران که هنوز کاملاً نظامی محسوب نمی شد،مطمئن بود که سه روزه تهران را فتح خواهد کرد و ما هرگز شعار “امروز مهران، فردا تهران” صدام را فراموش نمی کنیم که با غرور و اطمینان هر چه تمامتر، به خبرنگاران وعده داده بود که ادامه مصاحبه نیمه تمامش را در تهران انجام خواهد داد!
بسیجی که از اولین عملیات های سراسری آزادسازی خاک میهن اسلامی در سال 1360 تا آخرین روزهای دفاع مقدس در سال 1367 دشمن را از اریکه قدرت به حضیض ذلت کشاند و کار را به جایی رساند که دشمن بجز التماس پذیرش قطعنامه 598 هیچ ابتکار عمل دیگری را در چنگ نداشت!
البته کاری که بسیج کرد فقط مربوط به حضور و عملیات های پی در پی و شهادت طلبانه در دفاع مقدس نبود، بلکه مهم تر از آن ایجاد و ترویج و تثبیت فرهنگ بسیجی و سبک عمل بسیجی در سخت ترین شرایط و غالبیت بخشیدن به فرهنگ شهادت و ایثار بود که طی آن حتی ارتشی ها در تمام سطوح فرماندهی هم بسیجی شدند، مسئولین جامعه هم رویکرد بسیجی پیدا کرده و لباس خاکی بسیج، مقدس ترین لباس خدمت به مردم شد و کار به جایی رسید که مبتکر تفکر و تشکل بسیج یعنی امام راحل یک طفل 13 ساله بسیجی را رهبر جامعه اعلام کرد و همه را به الگوگیری از این پدیده جدید و فراگیر اجتماعی فراخوان نمود!
بسیج خیلی زودتر از آن که فکرش را هم بکنیم از انحصار نظامی بودن خارج شد و به لشکر همه جانبه ای مبدل گردید که طی آن مأموریت های سیاسی، دیپلماسی، فرهنگی، اقتصادی، سازندگی، اجتماعی، علمی و فناوری و غیره نیز به بسیج محول شد و خیلی زود در همه عرصه ها معیار تلقی شده و شاخص ترین متعهد های هر عرصه به پسوند بسیجی ملقب شدند تا جائیکه ما حالا دانشمند بسیجی، مخترع بسیجی، نخبه بسیجی، رئیس جمهور بسیجی، وزیر و نماینده بسیجی، مدیرکل بسیجی، روحانی بسیجی، مجتهد بسیجی، مرجع بسیجی و نهایتاً رهبر بسیجی را در جامعه به راحتی می شنویم و حتی گفته می شود که امام علی(ع) هم یک بسیجی بود!
بسیج اگر چه یک تولد ناگهانی داشت، اما یک زندگی رو به رشد منطقی را تجربه کرده و با شیبی ملایم به سمت شکل گیری ارتش بیست میلیونی مورد نظر امام راحل اوج گرفت و امروز کار به جایی رسیده است که هیچ قشری در جامعه بی بسیجی نیست و می توان گفت که در جامعه مسلمان ایرانی ما علاوه بر بسیجی شدن همه نیروهای مسلح، ما حتی هیچ خیابان، کوچه، خانه، اداره، کارخانه، مدرسه، دانشگاه، حوزه، سفارت و باشگاه و ورزشگاه بی بسیجی نداریم و هر جا که پای بسیج و بسیجی گری به آنجا نرسد، یقیناً آکنده از انحرافات و اعوجاجاتی خواهد شد که نهایتاً رو به سقوط خواهد رفت!
فلذا بسیج، معنوی ترین و مردمی ترین نهاد اجتماعی و تأثیرگذارترین تشکلی است که نظام ما به خودش دیده است و مهم ترین ویژگی اش حتی در بین نهادهای مردمی، فراگیربودن و شامل همه اقشار و آحاد ملت بودن آن در تمام سطوح و سنین و جنسیت است که هر کس می تواند در کنار حرفه های اجتماعی خود، در عین حال یک بسیجی نیز باشد، چرا که بسیجی بودن هم یک عضویت است و هم فرهنگی است که می توان آن را فراحرفه ای نگریست و با آن شرافتمندانه زیست!
بنابراین بزرگداشت بسیج و برگزاری مراسم هفته بسیج، نه تنها به حاکمیت محدود و محصور نمی شود، بلکه بطور واضح و مبرهن، قدرشناسی مردم از خود است و طی آن برنامه توسعه و پرکردن خلاءهای احتمالی نیز تدوین می گردد و علاوه بر آن فرصتی پیش می آید تا متصدیان اداری و فکری آن همراه با تبیین و تبلیغ، به تهییج جامعه و زنده نگه داشتن آئین بسیج نیز بپردازند!
بسیج، نافذترین تشکل اجتماعی است که کامل ترین طرح تربیت کادر و عملیات پشتوانه سازی منابع انسانی در تمام سطوح تخصصی و مدیریتی برای نظام تلقی می شود که طی آن نظام و ساختار مدیریتی و بدنه آن از خطر استحاله و تهدید نفوذ و تسلط گسترده بیگانگان و جریانات معارض داخلی رهایی یافته و عملاً به بیمه شدن عمر آرمانی نظام منتهی و منجر می شود!
مهم تر از بزرگداشت بسیج، درک درست آن و جاری کردن فرهنگ بسیجی در همه امور جامعه است و طبعاً این نیاز به فرهنگ سازی بنیانی دارد که در این رابطه خانواده ها، مدارس و دانشگاه که در مراحل آغازین شکل گیری شخصیتی افراد بسیار ذی نقش هستند، مسئولیت های به مراتب کلیدی تری دارند!
تضعیف بسیج و مهجور نگه داشتن فرهنگ بسیجی در هر یک از تجلیات اجتماعی و رفتاری، دقیقاً مصداق یک خیانت تاریخی به ملتی است که به آن تعلق داریم و ما نه تنها نباید دست به چنین اقدام خیانت باری بزنیم، بلکه باید خود را مؤظف به توسعه فرهنگ بسیج دانسته و داوطلبانه موانع مسیر را برداشته و مشکلات را مرتفع کنیم!
از مقایسه برخوردهای استکبار جهانی و صهیونیسم بین المللی با کشورهایی که فاقد بسیج مردمی و ولایی اند، به آسانی می توان دریافت که بسیج علاوه بر اینکه یک نیروی آماده در قبال تهاجمات احتمالی است، در همان حال یک نیروی بازدارنده در مقابل خوی تجاوزگرانه دشمنان ماست که جرأت تعدی به جمهوری اسلامی را ندارند!
این قاعده حتی در کشورهایی مثل لبنان که فقط بخشی از پتانسیل بسیجی گردی مردم تحت نام حزب الله به تجلی درآمده است و یا در غزه که فقط حماس خود را تجلی بسیجی داده است، نیز همین قاعده بازدارندگی تا اندازه زیادی دیده می شود و اگر سوریه توانسته در مقابل این همه هجوم جهانی مقومت کرده و به پیروزی های بزرگ دست یابد و یا عراق تا حدود زیادی از تهدید داعشی ها برهاند، تنها و تنها تابع همین قاعده ترویج فرهنگ بسیجی و به صحنه آوردن مردم است!
به هر حال، هفته بزرگداشت بسیج و مشخصاً روز 5 آذر که سالروز تأسیس بسیج به دستور امام راحل است باید به بسیجیان عزیز نیز متذکر شد که بسیج، ولایی ترین لشکری است که می توان آن را با یاران امام حسین(ع) مقایسه کرد که با اجتماع در خیمه ولایت و لبیک خونین به رهبر خویش، جاودانه ترین نهضت عدالت خواهی و دین خواهی را به نام خود ثبت کردند و از طرفی تردیدی وجود ندارد که سیاهه یاران امام زمان(عج) نیز نمی تواند چیزی جدای از همین شما بسیجی هایی باشد که مخلص ترین لشکر خدائید و از این نظر مسئولیت بسیجی ها، مسئولیت بسیار سنگینی است و بسیجی های عزیز باید بدانند که نباید فقط اسم بسیج را یدک بکشند، بلکه باید مثل بسیجی های دفاع مقدس، طوری زندگی و عمل کنند که همه بگویند که چه اسم با مسمایی برگزیده اند!
در پایان باید تأکید کنم که امنیت و عزت و اقتدار امروز جامعه ما مرهون غداکاری ها و جان فشانی های بسیجی هایی است که در ادبیات امام راحل و مقام معظم رهبری به پیشکسوتان شهادت و ایثار اشتهار یافته اند و از این رو ما نیز باید با ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، امید دشمن را برای همیشه ناامید کرده و به آنها بفهمانیم که سلاح تهدید و تحریم در عزم ملت ما تأثیری نداشته و شجاعت، صفت ذاتی ملتی است که مکتبش اسلام است!
صادقعلی رنجبر – عضو هیئت علمی دانشگاه – 94/8/30