به گزارش اعتماد، شركت مرسدس بنز آلمان چندي پيش اعلام كرد: «در راستاي جبران خسارتهاي ايران خودرو به علت ترك يكباره شراكت از سوي بنز، ۴۲ ميليون يورو به ايران خودرو غرامت ميدهد.» پس از اعمال تحريمها عليه صنعت خودروسازي كشور از سوي غرب، مرسدس بنز كه خط توليد چند خودرو سنگين شامل كاميون و اتوبوس را در ايران خودرو در دست داشت، به يكباره توليد اين خودروها را متوقف و ايران را ترك كرد. بنز همچنين در حال ايجاد خط توليد يك خودروي لوكس در ايران بود كه با ترك ايران اين خط توليد نيز لغو شد. همين حركت بنز در كنار برخي مسائل ديگر بود كه ايران خودرو را به سمت خودروسازان چيني سوق داد و حواشي جديدي را براي اين خودروساز داخلي رقم زد. حال پس از سالها، بنز از تصميم خود براي بازگشت به ايران خبر داده و اعلام كرده است كه براي جبران خسارتهاي ايران خودرو از ترك يكباره اين شركت، ٤٢ ميليون يورو به اين شركت خسارت خواهد داد.
اين در حالي است كه تا پيش از اين همواره خودروسازان دريافت خسارت از بنز را رد كرده و معتقد بودند، «خسارتي به آنها پرداخت نشده است.»
محمد نعمتزاده، وزير صنعت، معدن و تجارت كه به ايتاليا رفته است اگرچه از پرداخت خسارت بنز سخن ميگويد اما به موضوع احتمال پرداخت خسارت ايران به شركتهاي ايتاليايي هم اشاره ميكند و آن را منوط به تاييد بانك مركزي ميداند.
موضوع پرداخت خسارت ايران به شركتهاي ايتاليايي در دوران تحريمهاي بانكي اگرچه تاكنون بارها واكنشهاي داخلي و خارجي را با خود همراه كرده است اما محمد نعمتزاده در مورد آن گفته است: «بررسي و تاييد خساراتي كه ايتالياييها مطرح كردهاند، بر عهده بانك مركزي است، خسارات ناشي از نبود ارتباطات بانكي در دوران تحريم است. در برخي پرداختها، نه اينكه نخواسته باشيم، اما چون هيچ ارتباطي نبود و هيچ بانك خارجي از ايران پولي را نميپذيرفت خساراتي به وجود آمد. بنابراين قرار است كه بانك مركزي بررسي كند و اگر حساب و كتابي باقي مانده به تدريج تسويه شود. از سوي ديگر شركت مرسدسبنز قرار بود به ايرانخودرو در زمينه كاميون و اتوبوس خسارت پرداخت كند كه انجام شد و بهجاي پول به ما اجناس و قطعات دادند.
از سوي ديگر گويا چينيها بيش از آنچه تصور ميشد ميخ همكاري خود با ايران را محكم به زمين زدهاند كه حتي برندهاي معتبر خودرويي اروپايي هم نميتوانند به همين راحتيها حضور خود در بازار خودرويي ايران را تثبيت كنند.
در حالي كه ايتالياييها يكي، دو هفته پيش ميهمان ايرانيها بودند و همان زمان هم بحثها بر سر همكاري فيات و آبي پوشان جاده مخصوص بر سر زبانها افتاده بود اما با روشنگريهاي جديد وزير صنعت، معدن و تجارت به نظر ميرسد بحث بر سر توليد مشترك ايران و ايتاليا تنها درحد مذاكرات و مراودات عادي خواهد گذشت، و هيچگاه آبيپوشان شاهد حضور مهندسين ايتاليايي در جاده مخصوص نخواهند بود.
محمدرضا نعمتزاده در گفتوگويي كه با اقتصادنيوز داشته است آب پاكي را روي دست ايتالياييها ريخته و از عدم اجازه ورود آنها به بازار خودرويي ايران صحبت كرده است. وي با بيان اينكه ايتاليا در چند زمينه داراي تجربه همكاري با ايران است و از مزيت نسبي برخوردار است و در راس آن نفت و گاز قرار دارد، درباره احتمال حضور فيات در ايران گفته است «در زمينه خودروسازي، همكاري با ايتاليا به نظر من بعيد است. چون سهام خودروسازي فيات در اختيار كرايسلر امريكاست، به همين دليل شايد موانعي وجود داشته باشد. البته فيات و ايرانخودرو در حال مذاكره هستند. اگر فيات بخواهد، ما حرفي نداريم؛ ولي اگر روابط بهخاطر امريكا روان نباشد، ما ترجيح ميدهيم اين روابط با كسي ديگر باشد. فيات يكي از گزينههاست، اما كمي زود است كه از آمدن خودروسازهاي امريكايي بهواسطه كشورها و شركتهاي چندمليتي حرف بزنيم.»
ايتالياييها دوباره به ايران ميآيند
در عين حال گويا ايتالياييها مجددا قصد دارند براي به نتيحه رساندن تفاهماتشان به ايران بيايند، موضوعي كه وزير صنعت به آن با ديد مثبت مينگرد و ميگويد: «اين تيم با همتايان خود در ايران در زمينه صنايع كوچك و متوسط مذاكره ميكنند. ما هم برنامهريزي ميكنيم تا با همكاري اتاق بازرگاني ملاقاتها انجام شود. ملاقاتهاي اوليه در جهت آبكردن يخهاي گذشته است. بعد از آلمان كشوري كه بيشترين همكاريهاي صنعتي و تكنولوژيك را با ايران داشته، ايتاليا در رده دوم قرار دارد؛ اين كشور توان خوبي در زمينه علمي و مهندسي دارد. اما بايد با روشها و سياستهايي كه ما مشخص و اعلام كرديم، همكاريهاي خود را انجام دهد كه عمدتا بر مبناي سرمايهگذاري مشترك و همكاريهاي مديريتي، بازرگاني خارجي، صادرات و همكاريهاي تكنولوژيك است.»
تخفيف چينيها براي سهمگيري بيشتر از بازار
چينيها خيال از دست دادن بازار بزرگ خودروي ايران را ندارند. در حالي كه خودروهاي داخلي با كمكها ريز و درشت دولت همچنان خودروهايي با قطعات چيني توليد ميكند؛ چين با ترفندهايي هر روز سهم بيشتري از داخليها ميربايد. چندماهي است ركود در بازار خريد و فروش خودرو تشديد شده و كمتر خريداري در آن ديده ميشود. حتي فروشهاي ويژه خودروسازان هم در رونق بازار تاثيري نداشته و مردم همچنان تمايلي به خريد خودرو ندارند. بسياري از فعالان بازار خودرو معتقدند خودروسازان بايد قيمت محصولات خود را كاهش دهند تا بازار به سمت رونق حركت كند، اما خودروسازان به هيچ عنوان راضي به اين امر نبوده و با شگردهاي مختلف درصدد فروش محصولات خود در سطح بازار هستند. به عنوان نمونه از اوايل هفته جاري يكي از شركتهاي بزرگ خودروسازي اقدام به فروش اقساطي محصولات خود كرده است اما اين موضوع تاكنون نتوانسته جنب و جوشي را در بازار به وجود آورد. زيرا مردم خريد اقساطي خودرو آن هم در شرايط فعلي بازار را اشتباه ميدانند. محمدي يكي از فروشندگان خودرو در مورد وضعيت اين روزهاي بازار خودرو به تسنيم ميگويد: بازار خريد خودروهاي داخلي راكد است تا جايي كه مردم ميخواهند تا دقيقه ٩٠ براي خريد خودرو صبر كنند. وي با بيان اينكه شركتهاي چيني براي فروش محصولات خود تخفيفهاي مختلفي را به خريداران ارايه ميكنند، افزود: مردم ترجيح ميدهند به جاي خريد خودروهاي داخلي كه قطعات چيني دارند كلا خودروي چيني بخرند. به نحوي كه خريد و فروش محصولات چيني در مقابل توليدات داخلي بسيار داغ است. البته اين امر در حالي است كه مردم هنوز بر بيكيفيت بودن محصولات چيني اصرار دارند اما آنها را به توليدات داخلي ترجيح ميدهند. در كنار اظهارات اين فعال بازار خودرو نبايد از اقدامات ساير شركتهاي خودروساز خارجي براي فروش محصولات خود غافل شد زيرا آنها نيز در قالب طرحهاي ويژه در بازار راكد خودرو درصدد فروش محصولات خود هستند.