«باورتان می‌شود كودك هفت ساله به جرم مزاحمت برای نوامیس محاكمه شود؟ پسرم ساسان زندگی ما را سیاه كرد. او بچه آدم نیست، بچه شیطان است. دیگر حاضر نیستم حتی یك روز او را نگه دارم. هیچ شباهتی با بچه های عادی ندارد.» مادر این پسر 7 ساله او را اینگونه توصیف کرده است. کودکی که در 2 سالگی قاب عکس به سوی مادربزرگش پرتاب کرده، در مهد کودک بچه های دیگر را کتک زده و حتی یک بار مهد را آتش زده، در 6 سالگی سه روز از خانه فرار کرده و ادعا کرده برای تعطیلات به شمال رفته و در نهایت به جرم آزار یک دختر 18 ساله و پیدا شدن یک بسته حشیش در جیبش، توسط پلیس دستگیر شده و قرار است به کانون و تربیت تحویل داده شود.
این سوژه می تواند توجه خبرنگاران زیادی را به خود جلب کند. حتی روانشناسان و روانپزشکان را با سوژه ای تازه رو به رو کند. اما گزارشی که در آخرین هفته تیرماه جزو پربیننده ترین خبرهای برخی سایت ها بوده و به سرعت منتشر شد، منبع مشخصی ندارد. ضمن اینکه گزارش روی خروجی سایت های معتبر خبری هم قرار نگرفته است. اما همچنان پربازدید است و نظرات زیادی برایش ثبت شده است و هربار جست و جو مشخص می کند که خبر در دیگر پایگاه های اینترنتی هم منتشر شده و البته تعجب و حیرت خوانندگانش را در پی داشته که خواستار انتشار اخبار بیشتر از این کودک هستند!
منبع خبر «شبکه علمی دانشجویان ایران» اعلام شده است اما میان سایت های خبری کشور، چنین نامی پیدا نمی کنیم. بالاخره پیگیری هایمان ما را به یک فروم اجتماعی می رساند و یکی از اولین سایت هایی که این خبر را منتشر کرده بود، منبع خبرش را یادداشت یکی از کاربران عضو یک شبکه اجتماعی داخلی عنوان می کند.
به نظر می رسد همه کسانی که این گزارش را خوانده اند به نوعی فریب خورده اند! گزارش زندگی عجیب این کودک، دی ماه سال 89 در این فروم اجتماعی منتشر و منبع هم همان «شبکه علمی دانشجویان ایران» ذکر شده است و حالا بعد از حدود سه سال باز روی سایت ها قرار گرفته و لایک و کامنت جمع می کند!
گزارشی که به نظر ساخته و پرداخته ذهن است و با توجه به تکرار عنوان «کودک شیطان»، بعید نیست هدف های دیگری هم داشته باشد!
ساختن هیولا از یک کودک
«از این کودک هیولایی ساخته اند که مانند خلافکاری 50 ساله است!» این را دکتر کتایون خوشابی روانپزشک کودک و نوجوان می گوید وقتی جزئیات خبر و گزارش را از ما می شنود. او چنین موردی را کاملا بعید می داند و می گوید: «چطور کودکی با این سن و سال این قدر خلاف کرده است؟ از سوی دیگر چطور یک دختر 18 ساله نتوانسته در برابر یک کودک 7 ساله از خود دفاع کند؟ همین تناقض ها نشان می دهد که احتمالا خبر پایه و اساسی ندارد.»
او معتقد است اگر با احتمال پایین در نظر بگیریم خبر درست است، انتشار آن به ضرر کودک تمام می شود و اوضاع را پیچیده تر می کند: «در صورتی که کودکی مرتکب چنین کارهایی شده باشد باید مورد بررسی قرار بگیرد و انتشار خبر و گزارش در موردش تنها او را مانند متهمی بزرگسال مطرح می کند در صورتی که پدر و مادر مقصر اصلی هستند که نتوانسته اند از او مراقبت کنند. چنین کودکی باید به عنوان قربانی مورد حمایت قرار گرفته و اگر بیمار است تحت درمان قرار بگیرد.»
مطرح کردن دلیلی چون بلوغ زودرس هم نمی تواند توجیه مناسبی برای رسانه ای شدن چنین خبری باشد. به گفته دکتر خوشابی بلوغ زودرس علایم خاصی دارد که آزمایش ها و بررسی های روان پزشکان و روانشناسان باید آن را مشخص کند. ضمن اینکه کارهای این کودک ناشی از مشکلات رفتاری است و نه بلوغ زود رس. او می گوید:« شاید بشود گفت کودکی که چنین مشکلاتی دارد بیش فعال است که آن هم باید بررسی شود و به هر حال نباید جوی ساخته شود که علیه کودک و به ضرر او باشد. »
خبرهای دروغ، داستان سراهای ماهر
مرگ ابوالفضل پورعرب، ازدواج ستاره سینما با دروازه بان یکی از تیم های معروف پایتخت، پیدا شدن موجودی عجیب در ساحل خلیج فارس، عروسك‌هاي جاندار که به كمك علم مهندسي ژنتيك ساخته شده اند، میزان دارایی های عادل فردوسی پور، مصاحبه خیالی یکی از خبرگزاری ها با مورینیو و پسری که ماری در سرش زندگی می کند، چند نمونه از خبرهایی هستند که در فضای اینترنت و حتی در برخی خبرگزاری های رسمی منتشر شدند، بارها خوانده شده و به اشتراک گذاشته شدند در حالی که پایه و اساسی نداشتند و به اصطلاح خودمانی دروغ بودند.
اینترنت با سرعت بالای انتقال اخبار و اطلاعات که بیشتر اوقات به کمک شهروندان این دنیای مجازی می آید، گاهی هم می تواند با خبری دروغین که گاهی در سطح جهان منتشر می کند به اصطلاح همه را سرکار بگذارد و حتی دردسر ایجاد کند.
خوردن لایک و انتشار زیاد یک خبر دلیل مناسبی برای واقعی بودن آن نیست و بهتر است بپذیریم که اینترنت این روزها خانه مناسبی برای خیال پردازها و داستان سراهاست…
یگانه خدامی مجله مهر: