هراز نیوز- روح اله محمد زاده اندواری- شاید خیلی  از مردم تصور کنند بعد از فوت زوج ( شوهر) ، مطالبه مهریه غیر ممکن است و زوجه ( زن) دیگر نمی تواند مالک مهریه مندرج در عقد نامه ازدواج  باشد وآن را مطالبه کنددر حالی که این تصور اشتباه است و مقنن می گوید اگر  زنی پس از  مثلا سه سال از تاریخ فوت همسرش می خواهد مهریه خود را مطالبه کند این امکان وجود دارد که در این راستاچند نکته دارای اهمیت است:

اولا دعوی مطالبه مهریه بعد از فوت زوج (شوهر)باید به طرفیت ورثه متوفی که ترکه (اموال به جا مانده از متوفی) را پذیرفتند در دادگاه طرح و اقامه شود یعنی در  دادخواست در قسمت خوانده باید اسامی وراث را بنویسد.

حال این سئوال مطرح می شود که دادگاه در موردی که مهریه زن وجه رایج است (نه سکه یا اموال منقول و غیر منقول دیگر) چگونه باید عمل کند؟به عبارت دیگر ملاک زمانی محاسبه شاخص چه زمانی است سال محاسبه مهریه یا سال فوت شوهر؟ در چنین مواردی دادگاه باید بر اساس  قانون ( ماده 3 آیین نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده 1082 قانون مدنی) در مواردی که مهریه زوجه باید از ترکه زوج متوفی پرداخت شود شاخص سال فوت شوهر را باید برای محاسبه مهریه در نظر بگیرد نه سال محاسبه مهریه را.که البته این قضیه در خصوص ورثه زوجه(زن) که قبل از مطالبه مهریه از زوج فوت کرده است فرق می کند بدین ترتیب که  اگر زن قبل از مطالبه مهریه از

زوج، فوت کند و مهریه او وجه رایج باشد ورثه زن، استحقاق دریافت مهریه به نرخ روز را دارند یا همان مبلغ معین شده در عقد نامه ملاک محاسبه قرار می گیرد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت با فوت زوجه مهریه نیز به ورثه او منتقل می شود و اصل طلبی که زوجه بابت مهریه داشته طبق قاعده ارث به ورثه او انتقال پیدا خواهد کرد و هر یک از ورثه به نسبت سهم الارث خود از اصل دین، طلب خود را از شوهر متوفی یا ماترک او مطالبه می کند ولی آنچه که ورثه مستحق دریافت آن هستند اصل مبلغ مندرج در نکاح نامه به عنوان مهریه است نه قیمت روز وجه رایج، زیرا این حق را قانون فقط برای زوجه زنده متصور شده نه برای ورثه او. البته در این خصوص نظر مخالف هم وجود دارد و عده ای اعتقاد دارند که ورثه قائم مقام و جانشین او هستند و همان حقی که زوجه متوفی نسبت به محاسبه وجه رایج به قیمت روز داشت همان حق را ورثه او نیز دارا هستند.

در صورت ناتوانی زوجه از پرداخت هزینه دادرسی وی میتواند دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را به پیوست دادخواست مهریه ارائه دهد كه دادگاه بدواً به این خواسته رسیدگی و سپس به خواسته اصلی میپردازد بدیهی است زوجه، در صورت اثبات اعسار از پرداخت هزینه دادرسی معاف خواهد بود.

اما در ادمه به این مهم می پردازیم که برای مطالبه مهریه به کجا باید مراجعه کرد و چه اقداماتی را در این زمینه باید انجام داد:

دو راه برای مطالبه مهریه وجود دارد:

1)دادگاه خانواده

زوجه میتواند با ارائه دادخواست حقوقی به دادگاه ویژه خانواده، مهریه خود، هزینه دادرسی و حق الوكاله وكیل را مطالبه نماید و همزمان تقاضای توقیف اموال همسرش  و در صورت فوت شوهر تقاضای توقیف ترکه را نیز بنماید.که بابت یك میلیون تومان اول مهریه،پانزده هزار تومان تمبر و بابت مابقی مهریه به ازای هر یك میلیون تومان، بیست هزار تومان تمبر الصاق میگردد.

در صورت ناتوانی زوجه از پرداخت هزینه دادرسی وی میتواند دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را به پیوست دادخواست مهریه ارائه دهد كه دادگاه بدواً به این خواسته رسیدگی و سپس به خواسته اصلی میپردازد بدیهی است زوجه، در صورت اثبات اعسار از پرداخت هزینه دادرسی معاف خواهد بود.

2)مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی

زن میتواند از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی مهریه خود را مطالبه نماید به این صورت كه قباله ازدواج خود را به دفترخانه محل ثبت عقد ارائه و تقاضای صدور اجرائیه نماید سپس با اجرائیه به اداره ثبت مراجعه و مهریه خود را مطالبه كند كه البته به میزان نیم عشر دولتی هزینه اجرایی پرداخت مینماید كه بعداً این هزینه از شوهر یا از ترکه متوفی( در صورت فوت شوهر) اخذ خواهد گردید اجرائیه به شوهر یا وراث متوفی ابلاغ میشود و  10 روز مهلت داده خواهد شد تا طلب زوجه را پرداخت كند. در صورتی كه شوهر در این مدت دین خود را نپردازد زن میتواند با معرفی اموال و دارایی شوهر به اجرای ثبت، تقاضا كند اموال او توقیف شود و نیز میتواند مطالباتی را كه شوهر از اشخاص دیگری دارد و یا موجودی حسابهای بانكی او را توقیف كند. زن همچنین میتواند تقاضای توقیف حقوق شوهر را از سازمانها و مؤسسه های دولتی و یا خصوصی داشته باشد و تا میزان یك چهارم حقوق (مادام كه شوهر متأهل است) و نیز یك سوم آن را (در صورتی كه زن و شوهر از یكدیگر جدا شوند و تا زمانی كه شوهر زن دیگری اختیار نكرده) توقیف كند البته به شرط اینكه جزء مستثنیات دین نباشد.

اگر مهریه سكه یا طلا باشد و شوهر نتواند اصل آن را بپردازد، قیمت روز مطالبه آنها (روزی كه زن آن را از طریق اجرای ثبت و یا دادگاه مطالبه میكند) ملاك اجرای قانونی حكم است..

کارشناس حقوقی

60 thoughts on “خانمها چگونه بعد از فوت شوهر مهریه را مطالبه کنند؟”
  1. خداوند هرچي ميخواهي به حق حضرت زهرا به شما عنايت فرمايد خانم نیره اخوان بیطرف ( نماينده محترم اصفهان ) حمايت شما بسياري از جوانان نيازمند كه به خاطر مهريه زندان هستند را ازاد مي كند شما دل بسياري از مادران كه جگر گوشه هايشان كه بي گناه در زندان هستند را شاد كرد

  2. با سلام پدر اینجانب در 18 اسفند 90 فوت نموده است و اینجانب در 28 فروردین 91 جهت ارائه اظهارنامه مالیات بر ارث مراجعه و جزء دیون ایشان مبلغ مهریه هفتصد هزار ریالی وج رایج سال 1355 همسر ایشان را مطرح و با توجه به شاخص تورم اسفند 90که 309.6 بود میزان مهریه را به تاریخ روز تقریبا 31 میلیون تومان اعلام کردم ولی ممیز مالیاتی می گوید که باید از شاخص سال 89 که 254.56 است استفاده و مهریه تقریبا 23 میلیون تومان می شود به نظر شما در این مورد ملاک شاخص سال 89 است یا سال 90

  3. با سلام اگه زنی شوهرش فوت کرده باشه و یک فرزند پسر هم داشته باشه واز بیمه شوهرش همه حقوق دریافت کنه ایا می تواند مهریه خوذشو به اجرا بزاره یا نه ؟و شوهر مرهوم این خانم فقط یک خانه داره که خانم و پسرش در ان زندگی می کنن و فکر نکنم سندی هم داشته باشه اگه خطی چیزی هم دارن در دست خانم می باشد و پدر شوهرش هم همچنین فوت کرده اگه راهنمایی کنید ممنون می شم

  4. با سلام اگه زنی شوهرش فوت کرده باشه و یک فرزند پسر هم داشته باشه واز بیمه شوهرش همه حقوق دریافت کنه ایا می تواند مهریه خوذشو به اجرا بزاره یا نه ؟و شوهر مرهوم این خانم فقط یک خانه داره که خانم و پسرش در ان زندگی می کنن و فکر نکنم سندی هم داشته باشه اگه خطی چیزی هم دارن در دست خانم می باشد و پدر شوهرش هم همچنین فوت کرده ایا زن برای گرفتن مهره می تواند از اموال پدر شوهر که اون هم فوت شده برای گرفتن مهریه اقدام کند وپدر شوهر این خانم خودش یک پسر و سه دختر و همچنین خود پسر این خانم که نوه میشه وارثا هستن ایا می تونه از اموال به جا مونده برای گرفتن مهریش اقدام کنه اگه راهنمایی کنید ممنون می شم

  5. بهتر است قانونگذار اینقدر نگوید زن ، زن ، … کمی هم به فکر برخی از این آقایون بیچاره باشد که از دست این زنها چی می کشند که بیشتر این زنان از اجداد هند جگر خوارند

  6. جناب اقای فاطمه! قانون به اندازه کافی به اقایون اهمیت داده و به اندازه کافی تر هم راه در رو دراختیارشون گذاشته شمانمیخاد جوش اقایون رو بزنی!

  7. اينهمه زنداني مهريه درزندانهاي كشورمان زيبنده يك جامعه علوي نيست.مادر دين مبين اسلام احاديث وروايات متقني داريم كه بايد حاكم اسلامي از بدهكاران وورشكستگان غيرعمدكه توان پرداخت بدهي خودراندارندحمايت كند.آيا چنين مهريه هاي جنون آميز وديوانه وار ونجومي دركشورهاي اسلامي وغيراسلامي هم وجوددارد؟بعضي از دختران وزنان ايراني فكرميكنندازدماغ فيل افتاده اند كه هزارتاشرطوشروط واسه آقايان ليست ميكنند.همينه كه به تازگي جوانان ايراني به ازدواج با دختران اكراين وروس ويونان و.. غيره علاقه مندشده اند.دختراني كه خيلي زيباتر ند وضمنا مرد ايراني ديگر ترس ودلهره زندان وحبس مدادگاه هم نداره وهمه جوره با مردايراني كنارميادوهرروز يه بامبول توزندگي درنمياره.اگه همينجور دختران ايراني وخانواده هاشون ادامه بدن ديگه هيچجواني به ازدواج با اونا رغبت نشون نميده .وسن دختران ايراني از ايني هم كه هست بالاتر ميره.پس دخترخانوما توقعاتتونو پايين بياريدتا خيلي دير نشده وموهاتون رنگ دندوناتون نشده..

  8. باسلام من شوهرم مرده آیا مهریه ام را باید پدرشوهرم بدهد

  9. با سلام

    من همسر دوم شوهرم هستم.ایشون از ازدواج قبلی شون یک دختر دارند که با مادرش زندگی میکنه.اون خانم هم ازدواج کرده.
    در صورت فوت همسرم،مهریه من چگونه پرداخت میشه؟
    سوال من این هست که ابتدا مهریه ی من از اموال ایشون برداشته میشه و بعد مابقی اموال به وراث(دختر و مادر ایشون) داده میشه؟ یا اونها از همون ابتدا در اموال همسرم شریکند؟
    با تشکر

  10. مهریه زنی که شوهرش فوت شده و یک سال قبل از فوت مهریه از 5000000 تومان به 50000000 تومان اضافه شده چگونه محاسبه میشود

  11. با سلام واحترام
    اگر زنی شوهرش فوت کرده و یک فرزند پسر هم داشته باشه واز بیمه شوهرش همه حقوق دریافت کند ایا می تواند مهریه خوذشو به اجرابگذارد یا نه ؟و شوهر مرهوم این خانم فقط یک خانه مشترک با برادرش دارندکه سند محضری نداشته وبه صورت قولنامه ای است که مادرش و پسرش در ان زندگی می کننند وپدرشان درسال 1352فوت کرده وهیچگونه اموالی هم ندارد .ضمناًاین خانم وجوه بانکی وپول رهنی نزد مستاجر داشتند برداشت کرده ،خواهشمند است راهنمایی فرمائید باتشکر

  12. مهریه زنی که شوهرش فوت شده و یک سال قبل از فوت مهریه از ۵۰۰۰۰۰۰ تومان به 6۰۰۰۰۰۰۰ تومان اضافه شده چگونه محاسبه میشود

  13. سلام زن داداش من مهریه اش نصف منزل هست که بر ذمه پدرم که چندین ساله فوت کرده میباشد و الان که درخواست مهریه اش رو داده دادگاه به قیمت روز حساب کرده و دستور کارشناسی داده مگه نباید تا زمان فوت پدرم حساب شود؟ اگه زودتر جواب بدین ممنون میشم

  14. با سلام
    پدر بزرگ من حدود 2 ماه است که فوت شده و همسر ایشان (بعد از فوت مادربزرگم دوشیزه ای را عقد کردند) که کلا5 سال باهم زندگی کردند و الان همسر پدربزرگم طلب مهریه که 14 سکه تمام می باشد دارد، دارایی پدربزرگم چندان زیاد نیست و 9 تا فرزند دارد که باید بین آنها تقسیم شود + سهم زمین زراعی که به اسم همسر پدربزرگم است
    حالا با این اوصاف تکلیف مهریه ایشان چطور میشود؟ چه کسی باید تقبل کند؟ اگه نداشته باشیم که بدهیم تکلیف چیست؟ 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *