دهه 40 بود که امام خمینی(ره) برای نخستین بار موضوع اسلامی شدن دانشگاهها را مطرح کرد اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این موضوع نمود تازه‌ای پیدا کرد.
“اسلامی شدن دانشگاهها” همواره یکی از دغدغه‌های مسئولان نظام اسلامی به خصوص مقام معظم رهبری بوده است؛ به گونه‌ای که رهبر انقلاب در دیدار با مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت علوم در سال 75 فرمودند که “دانشگاه امروز ما اسلامى نيست” و فرمودند “اسلامى كردن دانشگاهها به مفهوم يك تحول بنيادين است كه در تاريخ اين كشور، ماندگار خواهد شد”.
همچنین علاوه بر رهبر انقلاب، مراجع تقلید نیز بر موضوع لزوم تسریع در اسلامی شدن دانشگاهها تأکید داشته و دارند و این مهم به خواسته مهم آنها از مسئولان دانشگاهی کشور تبدیل شده است.
*ابعاد اسلامی شدن دانشگاهها
اسلامی شدن دانشگاه دارای 2 بُعد علمی و فرهنگی است به این معنی که هم باید محتوای دروسی که در دانشگاهها تدریس می‌شود، اسلامی شود و هم اینکه در بخش فرهنگی به طور مثال در خصوص روابط دانشجویان اسلامی سازی صورت گیرد.
موضوع اسلامی سازی دانشگاهها موضوعی است که واقعاً ضرورت آن احساس می‌شود و این ضرورت به حدی است که برخی از مراجع تقلید به این موضوع اذعان دارند که اسلامی شدن و تفکیک جنسیتی در دانشگاه مخصوصاً توجه به وضع حجاب باید جزء اولویت اهداف مسئولان باشد؛ این موضوع و تأکیدات شاید به این دلیل باشد که در چند سال اخیر شاهد روابط نامناسب میان دانشجویان و وضع نامناسب ظاهری دانشجویان دختر و پسر هستیم که در نتیجه این روابط هر سال بی بند و باری‌ها افزایش پیدا می‌کند؛ در این شرایط است که دانشجویان به جای استفاده از محیط علمی دانشگاه این محیط را به محیطی نامناسب تبدیل می‌کنند و بر فرهنگ برخی شهرها تاثیر می‌گذارند.
البته در مورد اسلامی سازی دانشگاهها در بُعد فرهنگی برخی بر این باورند که لازمه اسلامی شدن دانشگاهها ایجاد دانشگاه‌های تک جنسیتی و تفکیک جنسیتی در دانشگاهها است؛ اقدامی که در چند سال اخیر جنجال‌های زیادی را در جامعه و بین مسئولان ایجاد کرده و حرف و حدیث‌های زیادی را برانگیخته است.
*ایجاد دانشگاه‌های تک جنسیتی یا تفکیک جنسیتی در دانشگاهها
ایجاد دانشگاه تک جنسیتی به این معنی است که در کشور دانشگاه‌هایی که مخصوص زنان و مردان باشد، ایجاد کنیم اما تفکیک جنسیتی کردن دانشگاهها یعنی اینکه در همان دانشگاه‌هایی که دانشجویان دختر و پسر تحصیل می‌کنند در محیط آموزشی تفکیک جنسیتی صورت گیرد.
اسلامی کردن دانشگاهها از دید وزیر علوم
* تفکیک جنسیتی نداریم
وزیر علوم در خصوص تأسیس دانشگاه‌های تک جنسیتی در کشور در اظهارات 2 سال گذشته خود اعلام کرده بود که اشکالی برای تأسیس دانشگاه‌های تک جنسیتی وجود ندارد.
کامران دانشجو وزير علوم، تحقيقات و فناوري، در خصوص تاسيس دانشگاه تك جنسيتي در كشور بیان می‌کند: وقتي در جامعه تقاضا و نياز براي دانشگاههاي تك جنسيتي وجود داشته باشد، چه اشكالي دارد كه دانشگاههاي بيشتري مانند دانشگاه الزهرا(س)، حضرت معصومه(س)،امام صادق(ع) و امام حسين(ع) كه عملكرد خوبي هم ارائه داده‌اند، داشته باشيم.
دانشجو با بيان اينكه متاسفانه تا سخن از اسلامي شدن دانشگاهها مي‌شود، عده‌اي به فضاسازي منفي مي‌پردازند، افزود: اين افراد مباحثي نظير تاسيس دانشگاههاي تك جنسيتي و يا بحث تفكيك جنسيتي در دانشگاهها را مطرح مي‌كنند، در حالي كه اسلامي كردن دانشگاهها صرفاً به معناي ساخت مسجد و نماز‌خانه در دانشگاه، برگزاري دعاي كميل و يا جداسازي جنسيتي در كلاس‌هاي درس نخواهد بود، بلكه دانش و علوم بايد اسلامي شود.
وی طرح اين گونه مسائل را براي انحراف اهداف اصلي شعار “دانشگاه اسلامي ” خواند و تصريح می‌کند: اين حق خانواده‌ها و ملت شريف ايران اسلامي است كه انتخاب كنند فرزندان‌شان در كدام دانشگاه و در چه فضايي تربيت شوند.
دانشجو همچنين در پاسخ به اين سوال كه آيا پژوهش در خصوص تاثير تك جنسيتي بودن دانشگاهها در ارتقاي كيفيت آموزشي دانشجويان انجام شده است، عنوان می‌کند: اين مساله اساساً مطرح نيست و تاثير اين كار بر روند مسائل آموزشي دانشجويان اهميت چنداني ندارد، بلكه حضور دانشجويان در اين دانشگاهها و يا حتي جدا نشستن دانشجويان در كلاس‌هاي درس، مي‌تواند در مسائل فرهنگي، اعتقادي، شرعي و حلال و حرام‌ها تاثيرگذار باشد.
وي در همين زمينه تأکید می‌کند: ما به دنبال ترغيب دانشگاههاي غيرانتفاعي به سمت راه‌اندازي دانشگاههاي پسرانه و يا دخترانه هستيم البته براي ايجاد دانشگاههاي دولتي تك جنسيتي نيز مانعي وجود ندارد و فكر نمي‌كنيم افزايش دانشگاههاي تك جنسيتي اشكالي به وجود آورد.
وزير علوم با بيان اينكه افزايش دانشگاههاي تك جنسيتي در شهرهاي كشور حق انتخاب بيشتري را براي ادامه تحصيل فرزندان به خانواده‌ها مي‌دهد، خاطرنشان می‌كند: وزارت علوم برنامه‌اي براي تفكيك جنسيتي دانشگاههاي موجود ندارد و نمي‌خواهيم اين دانشگاهها را تك جنسيتي كنيم.
*اسلامی کردن دانشگاه‌هاالویت سال 90 وزارت علوم؛
در پی این اظهارات بود که کامران دانشجو در سال 90 در مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که این وزارتخانه مصمم است در سال جاری دانشگاهها را از لحاظ شکل و محتوا به آموزه‌ها و ارزش‌های اسلامی و به طور کلی اسلامی کردن دانشگاهها نزدیک کند.
وی می‌افزاید: بدین صورت که از نظر شکلی در مورد مراودات، نوع پوشش و تعاملات بین دانشجویان و از لحاظ محتوایی نیز رابطه با درس، کتب و نوع تدریس و بومی کردن دانش اسلامی و به نوعی استقلال علمی تجدیدنظری صورت گیرد.
اگر چه اسلامی شدن دانشگاهها در اذهان مسئولان به یک دغدغه ذهنی تبدیل شده است و همه به دنبال انجام این اقدام مهم در دانشگاهها هستند اما باز هم وقتی به دانشگاهها نگاهی می‌اندازیم چیزی از اسلامی شدن را مشاهده نمی‌کنیم و نظر برخی از مراجع تقلید نیز همین است.
اسلامی کردن دانشگاه‌هااز دیدگاه مراجع تقلید
*لزوم تسریع در روند اسلامی کردن دانشگاهها/تفکیک جنسیتی در دانشگاهها سریع تر اجرایی شود
آیت الله صافی گلپایگانی، یکی از مراجع تقلید قم در دیداری که امسال با رئیس دانشگاه آزاد اسلامی داشت بر تسریع در روند اجرای تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها تأکید کرده و می‌افزاید: اسلامی شدن و تفکیک جنسیتی در دانشگاه مخصوصاً توجه به وضع حجاب در دانشگاه های آزاد اسلامی باید از اولویت اهداف باشد.
اسلامی کردن دانشگاهها از دیدگاه رئیس دانشگاه آزاد اسلامی
* باید طرح پرهیز از اختلاط دختر و پسر در دانشگاهها رعایت شود
فرهاد دانشجو، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی اعتقاد دارد که باید طرح پرهیز از اختلاط دختر و پسر در دانشگاهها رعایت شود.
وی سیاست دانشگاه آزاد را جداسازی دانشجویان دختر و پسر اعلام کرده و می‌گوید: در این راستا مهمترین برنامه‌هایی که در منطقه جدیدالتاسیس دانشگاه آزاد اسلامی در قم در نظر داریم اجرای جداسازی دانشجویان دختر و پسر است.
اسلامی کردن دانشگاهها از منظر کارشناس مذهبی
*در خصوص اسلامی کردن دانشگاهها از اهدافمان عقب مانده‌ایم
حجت‌الاسلام سمیع زاده یک کارشناس مذهبی در خصوص اجرای طرح اسلامی شدن دانشگاهها و تأثیر آن بر بالابردن کیفیت علمی و کاهش آسیب‌ها
در دانشگاهها بیان می‌کند: از ابتدای انقلاب اسلامی در دانشگاهها حایلی میان مردان و زنان کشیده شد و به خاطر این اقدام حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری اعتراض کردند و فرمودند که منظور از اسلامی کردن دانشگاهها کشیدن حایل نبوده اگر امکانات در حدی وجود دارد که کلاس درس جدا شود این اقدام بسیار می‌تواند مفید واقع شود.
وی ادامه می دهد: تمام بزرگان دینی ما معتقد هستند که اگر زنان و مردان از همدیگر جدا تحصیل کنند افضل و بهتر است چرا که 2 جنس مخالف نسبت به هم تمایلاتی دارند و اگر شدت تمایلات در یکی بیشتر باشد مشکل به وجود می‌آید.
حجت‌الاسلام سمیع‌زاده می‌افزاید: در مباحث تعلیم و تربیت میان علما و بزرگان روشن است که وجود 2 جنس مخالف موجب می‌شود که ناخواسته سرشوخی باز شده و گفته‌های خودمانی رد و بدل شود.
این کارشناس مذهبی بیان می‌کند: متأسفانه بالاترین آلودگی‌ها در دانشگاهها وجود دارد و این آلودگی‌ها از دانشگاهها سرازیر شده و جامعه را فراگرفته است.
*عدم رضایت مقام معظم رهبری از وضعیت حاکم بر دانشگاهها
وی با اشاره به عدم رضایت مقام معظم رهبری از وضعیتی که بر دانشگاهها حاکم است، می‌افزاید: متأسفانه در خصوص اسلامی کردن دانشگاهها از اهدافمان عقب مانده‌ایم و مراجع تقلید زمانی که می‌بینند به جای پیش روی در این موضوع پس روی داریم دلسوزانه عنوان می‌کنند که باید اسلامی شدن دانشگاهها سرعت پیدا کند.
هرچند که اسلامی کردن دانشگاهها در نظر برخی از افراد به ایجاد دانشگاه‌های تک جنسیتی یا تفکیک جنسیتی در دانشگاهها تبدیل شده است ولی باز هم این اقدام نتوانسته وضعیت فرهنگی دانشگاه‌های ما را بهبود ببخشد.
به گزارش آنا نبود روح معنویت در میان دانشجویان کشور یکی از عوامل یا شاید مهمترین عامل ایجاد روابط نامناسب میان دختران و پسران دانشجو است.
اگرچه چند سالی است که مقام معظم رهبری بر موضوع اسلامی کردن دانشگاهها تأکید دارند و مسئولان تمام هم و غم خود را بر اسلامی کردن دانشگاهها گذاشته‌اند ولی مراجع هنوز اعتقاد دارند اجرای این طرح باید سرعت بیشتری پیدا کند؛ امسال نیز برای شتاب در طرح اسلامی شدن دانشگاهها مجلس شورای اسلامی به این موضوع ورود پیدا کرده و با ایجاد کمیته اسلامی شدن دانشگاهها سعی در پیشبرد این هدف دارد.
امید است که با همکاری دولت و مجلس وضعیت دانشگاهها از لحاظ ارتقای سطح معنوی بهبود یابد.منبع آنا