کابوس بحران آب در مازندران!

عضو هيئت علمی دانشگاه علوم كشاورزی و منابع طبیعی ساری گفت: متوسط بارش در كشور حدود 250 ميليمتر است در حاليكه اين عدد در استان مازندران به بيش از 800 ميليمتر مي رسد اما باز هم با كمبود آب مواجه ایم بنابراين این حوزه به مدیریت درست نیازمند است.

كريم سليمانی در گفت و گو با ايسنا مازندران، با اشاره به اهميت مديريت منابع آب نواحي ساحلي به خصوص در استان مازندران اظهار كرد: در حال حاضر يكي از موضوعات اساسي كشور اين است كه يک سوم بارش متوسط باران جهان در كشور ايران روي مي دهد در حالي كه اين باران سه برابر ساير كشورها تبخير مي شود يعني اندک بارشي كه به طور متوسط در كشور نزول مي كند تبخير مي شود؛ اين امر به دليل واقع شدن ايران در كمربند خشک و نيمه خشک جهان است.

وی با بيان اينكه استان هاي شمالي به لحاظ بارش باران و سرسبز بودن استثناء هستند، تصریح کرد: این نواحی بخش كوچكي از اين كشور را تشكيل مي دهند و همين بخش استثناء نيز بعضا در بعضي از فصول دچار چالش كمبود آب مي شود.

عضو هئیت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری هدر رفت آب باران و آب هاي سطحي را در مازندران در برخي فصول بسيار زياد دانست و گفت: اين آب ها يا به دريا مي ريزند و يا به جاهايي سرازير مي شود كه قابل استحصال در فصل نياز نيست .

سلیمانی خاطرنشان كرد: يكي از مشكلات اصلي در استان هاي شمالي خصوصا مازندران اين است كه براي كشت برخي از محصولات مانند برنج در فصل نياز آبي، با كمبود آب مواجه است كه در نتيجه باعث مي شود كشاورزان زمين هاي خود را رها كنند.

وی افزود: کمبود آب مزارع برنج سبب شده در برخی اوقات كيفيت محصول پايين بیاید، سدهاي موجود نيز به دليل چند منظوره بودن پاسخگوي نياز كشاورزان نيستند .

سليماني با بيان اينكه استان مازندران به دليل توريست پذير بودن، جمعيت زيادي را در خود جاي مي دهد تاكيد كرد: اين جمعيت شناور درست در زماني كه كمبود بارش وجود دارد و كشاورزان به آب نياز دارند به استان سرازير مي شود و همین جیره منابع آبی کشاورزان را کمتر می کند.

*در مازندران هم با کمبود آب مواجه ایم

وي با اشاره به اينكه بسياري از روستاهاي استان كه در جلگه واقع شده اند از كمبود آب شرب نيز رنج مي برند، تصریح کرد: بخش كشاورزي 94 درصد آب شيرين كشور را براي توليد به خود اختصاص داده و كشت برنج نيز شدیدا به آب نیاز دارد.

عضو هيئت علمي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري از آب به عنوان كليد واژه بخش توليد كشاورزي و اشتغال ياد كرد و متذكر شد:  متوسط بارش در كشور حدود 250 ميليمتر است در حاليكه اين عدد در استان مازندران به بيش از 800 ميليمتر مي رسد اما باز هم با كمبود آب مواجه ایم بنابراين این حوزه به مدیریت درست نیازمند است.

سليماني با تاكيد بر اينكه بايد به پروژه هاي مربوط به استحصال آب باران اعتماد كرد و آن را عملياتي نمود،يادآور شد: استفاده از آب های نامتعارف مانند آب باران و آب ناشی از سیلاب های ناگهانی می تواند تا حدی زیادی کمبودهای منابع آبی را مرتفع کند، هرچند این کار نیازمند بررسی های علمی مدون است.

*احياء و ايجاد آب بندان ها، راهكاري مناسب براي ذخيره و كنترل آبهاي سطحي 

وي در ادامه افزود: با تكنيک هاي ويژه تحت عنوان “كنترل”  بايد تمهيداتي قائل شد كه در اواخر پاييز ، اوايل زمستان و بهار، آب باران هاي شديد كنترل و به آب بندان های مازندران که ذخيرگاه خوبي براي آبهاي سطحي  است سرازیر شود.

عضو هيئت علمي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري تاكيد كرد: احيا آب بندانهاي قديم و تبديل به فرصت انهار و كانالهايي كه جريان آب ناشي از باران در آن طغيان مي كنند از جمله اقداماتي است كه مي توان اجرايي كرد.

سلیمانی ايجاد چاه هاي عميق و نيمه عميق را تهديدي بزرگ براي سفره هاي زيرزميني دانست و گفت: علاوه بر اينكه اين سفره ها در حال خالي شدن است خطر بزرگ فرونشست زمين نيز در مناطق كشاورزي و مسكوني  وجود دارد  كه قابل جبران نيست.

عضو هيئت علمي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري با بيان اينكه در صورتي كه  احيا آب بندانها و تغذيه آب سفره زير زميني در پي كنترل روان آب هاي سطحي، باران و سيلاب انجام شود مي توان هم آب مورد نياز آينده استان را تامين كرد و هم جلوي خطرات را گرفت، تصريح كرد: با اجراي اين اقدامات  دو هدف پايداري اكوسيستم و سكونت گاه ها و نيز  جلوگيري از خطرات سيل محقق خواهد شد.

سليماني در ادامه در خصوص تفاوت مديريت آب در شهرهاي ساحلي با جنوب و غرب كشور گفت: مديريت بهينه و به آن معناي راضي كننده در هيچ کجا وجود ندارد، هدر رفت آب به علت فقر فرهنگي و استفاده نادرست از منابع توسط مصرف كنندگان خانگي و باغات بسیار است که باید با مدیریت درست و فرهنگسازی جلوی آن گرفته شود.

وي تاكيد كرد: در اين بخش رسانه ها بايد آموزش را جدي بگيرند و مردم را به سمت و سوي استفاده درست  آب سوق دهند، همچنين  ارتباط با اساتيد اين بخش و كارهاي پژوهشي و آموزشي افزايش يابد تا از سيل به عنوان فرصت استفاده شود.