افسردگی پس از زایمان؛ علل، علائم و درمان آن

 افسردگی بعد از زایمان یک بیماری جدی بوده که می تواند در چند ماه اول پس از زایمان رخ دهد. همچنین ممکن است این اختلال بعد از سقط جنین و یا مرده زایی نیز بروز کند.

افسردگی بعد از زایمان می تواند باعث شود که شما احساس غمگین بودن، نا امیدی و پوچی کنید. همچنین ممکن است در مراقبت و برقراری ارتباط عاطفی با نوزادتان با مشکل مواجه شوید.

افسردگی بعد از زایمان با احساس غم و اندوه بچه دار شدن متفاوت است. احساس غم و اندوه بچه دار شدن در بسیاری از زنان در دو هفته ی اول بعد از زایمان رخ می دهد. حس غم و اندوه بچه دار شدن ممکن است باعث اختلالات خواب، بدخلقی، گریه و درگیری شدید فکری شود.

ممکن است این احساس ها را همزمان با احساس خوشحالی ناشی از بچه دار شدن داشته باشید. اما این احساس غم و اندوه بعد از بچه دار شدن معمولا بعد از دو هفته بهبود می یابد. علائم افسردگی بعد از زایمان ممکن است تا ماه ها بعد از زایمان نیز وجود داشته باشد.

در مواردی نادر، ممکن است بعد از زایمان شخص به نوع شدیدی از افسردگی بعد از زایمان که به آن جنون بعد از زایمان گفته می شود دچار شود. او ممکن است اعمالی عجیب و غریب انجام دهد، چیزهایی ببیند و یا بشنود که وجود ندارند و یک خطر برای خود و نوزاد محسوب شود. این حالت یک حالت اورژانسی بوده زیرا ممکن است به مرور بدتر شده و به خطری برای خود بیمار و یا دیگران بدل شود.

اقدام برای درمان افسردگی بعد از زایمان بسیار مهم است. هر چه سریعتر درمان افسردگی بعد از زایمان آغاز شود، افسردگی سریعتر بهبود می یابد و می توانید از بچه دار شدنتان لذت ببرید.

علل افسردگی بعد از زایمان

به نظر می رسد که افسردگی بعد از زایمان به علت تغییرات در سطوح هورمون ها بعد از بارداری به وجود می آید. هر زنی می تواند به افسردگی بعد از زایمان مبتلا شود و این بیماری می تواند بعد از سقط جنین و مرده زایی نیز بروز کند. در موارد زیر احتمال بیشتری برای ابتلا به افسردگی بعد از زایمان وجود دارد:

• شما قبلا بیماری افسردگی و یا افسردگی پس از زایمان را تجربه کرده باشید.
• شما از حمایت ضعیفی از طرف همسر، خانواده و یا دوستانتان برخوردار باشید.
• نوزاد شما بیمار باشد و یا گریه های طولانی مدت ( کولیک شیرخواران) داشته باشد.
• استرس بسیار زیادی در زندگی شما وجود داشته باشد.
• اگر در خانواده ی شما سابقه اختلال دو قطبی وجود داشته باشد، احتمال ابتلای شما به جنون پس از زایمان بیشتر می شود.

علائم افسردگی پس از زایمان

ناتوانی یا عدم تمایل به تصمیم گیری

اضطراب یکی از نشانه های اصلی افراد مبتلا به افسردگی پس از زایمان است و اغلب از شدت بالایی برخوردار است. برای بانوانی که نخستین فرزند خود را به دنیا آورده اند، این اضطراب می تواند ناتوان کننده به نظر برسد و هر گونه تصمیم گیری را برای آنها دشوار سازد.

اما تصیم گیری برای افراد مبتلا به افسردگی پس از زایمان اغلب شامل ترس نیز می شود. بانوی مبتلا به افسردگی پس از زایمان تا پیش از این در انتخاب های خود با دشواری مواجه بوده، اما زمانی که موقع تصمیم گیری درباره چیزی مرتبط با مراقبت از نوزاد (به عنوان مثال، تغذیه) می رسد، یک احساس ترس می تواند همه چیز را تحت تاثیر قرار دهد. بیشتر مواقع احساس ترس از انجام کاری اشتباه در این بانوان شکل می گیرد.

گریه یا طغیان های احساسی

هر فردی که افسردگی را تجربه کرده باشد با یورش ناگهانی احساسات منفی آشنا است. احساسات افسرده کننده در بانوان مبتلا به افسردگی پس از زایمان از شدت بیشتری برخوردار می شوند و از این رو، آثار آنها را تشدید می کند.

افسردگی شدید به طور قابل توجهی ساختار شیمیایی مغز از جمله ترشح سروتونین – یک انتقال دهنده عصبی مسئول تثبیت خلق و خو – را تغییر می دهد. برای مادران مبتلا به افسردگی پس از زایمان این تغییر شیمیایی در مغز – همراه با استرس اجتناب ناپذیر که مادر شدن در پی دارد – می تواند به هجوم احساسات طاقت فرسا منجر شود. این شرایط می تواند به گریه های شدید، خشم، طغیان های کلامی و دیگر رفتارهای نامنظم منجر شود.

خسته، اما ناتوان در به خواب رفتن

بانویی که به تازگی مادر شده است، اغلب از خواب کافی برخوردار نیست. تغذیه و مراقبت از نوزاد در طول شب یکی از روال های رایج است. در بیشتر شرایط، هنگامی که نوزاد خواب است مادر کمبود خواب را با به خواب رفتن جبران می کند.

با این وجود، با توجه به دلایل بی شمار، مادران مبتلا به افسردگی پس از زایمان اغلب ناتوانی در به خواب رفتن را گزارش می کنند که این شرایط به نام بی خوابی شناخته می شود.

هنگامی که مادر سرانجام به خواب می رود نیز کیفیت خواب اغلب ضعیف است. این چرخه ناسالم هرچه بیشتر مشکلات و عوارض موقعیتی که به خودی خود پیچیده است را شدت می بخشد.

افکار آسیب رساندن به خود یا نوزاد

اگرچه این نشانه احتمالا یک محصول جانبی از فعالیت غیر عادی مغز است، اما به واسطه استرس و اضطراب شدید بدتر می شود و از نظر متخصصان پزشکی شرایطی جدی در نظر گرفته می شود. متاسفانه، بسیاری از بیماران مبتلا به افسردگی پس از زایمان از این که در پی کسب راهنمایی برای مقابله با این افکار باشند، احساس خجالت و شرمندگی می کنند.

اما روانپزشکان و پزشکان بر این مساله تاکید دارند که دریافت کمک هیچ گونه شرمندگی ندارد. در حقیقت، بسیاری از مادرانی که کمک دریافت می کنند به این مساله اشاره دارند که طرح درمان می تواند به پشت سر گذاشتن این دوران دشوار کمک کند.

راههای درمان افسردگی بعد از زایمان

در صورتی که دچار علائم افسردگی پس از زایمان هستید با پزشک یا متخصص بهداشت و روان صحبت کنید. پزشک شما ممکن است مشاوره روان درمانی مخصوص یا مصرف داروهای ضد افسردگی را به شما توصیه کند.

اغلب هر دو نوع درمان برای افسردگی پس از زایمان توصیه می شود. در موارد کلی می توان گفت که افسردگی پس از زایمان معمولا به طور خود به خود بهبود یافته و علائم هم معمولا با کمک دارو و گفتار درمانی سریع تر از بین می روند.

تغییرات در شیوه زندگی می تواند به کاهش برخی نشانه های افسردگی پس از زایمان کمک کند.

مادرانی که در دوران بارداری ورزش هایی مانند یوگا انجام می دهند کمتر دچار افسردگی نیز می شوند. استراتژی های زیر می تواند در کاهش استرس تاثیر گذار بوده و توصیه می شود به عنوان راه های درمانی در نظر گرفته شود:

خواب کافی، فعالیت، ورزش، یوگا و زمان کافی برای تمرین آنها، قرار گرفتن در محیطی با حمایت خانواده و دوستان، مصرف مواد غذایی مناسب، قرارگیری در کنار فرزند و مراقبت از او و همچنین کمک گرفتن از گروه های پشتیبانی کننده از طرف بیمارستان ها، متخصصان بهداشت زنان و قرارگیری در محیطی برای به اشتراک گذاشتن احساسات خود با حمایت دیگر زنان که می تواند بسیار موثر باشد.

به طور کلی راه های درمان افسردگی علاوه بر دارو درمانی می تواند به صورت مشاوره درمانی باشد که تاثیر زیادی بر روند بهبودی دارد.

درمان گیاهی افسردگی بعد از زایمان

راه های بسیاری برای درمان اختلالات خلقی و اضطراب پس از زایمان وجود دارد، از جمله درمان فردی، گروه های حمایت کننده، داروها، درمان ضد افسردگی و تغذیه با شیر مادر، استراحت، طب سوزنی، تغذیه مناسب مادر، کمک در حفظ مسئولیت های خانگی، برقراری ارتباط با خانواده و دوستان و ورزش.

علاوه بر این، راه های درمانی برای کاهش خطرات و درمان افسردگی پس از زایمان می توان از گیاهان دارویی و مکمل ها برای مبارزه با این اختلالات استفاده کرد.

گیاهان

توجه داشته باشید که برای درمان گیاهی، در صورتی که در حال مصرف داروهای ضد افسردگی یا سایر داروهای تجویزی هم هستید، به منظور جلوگیری از تداخل مصرف داروهای گیاهی با این داروها، حتما با پزشک خود مشورت کنید. گیاه پنج انگشت Vitex به تحریک تولید پروژسترون کمک می کند و چرخه هورمونی را متعادل می کند.

گیاه پنج انگشت Vitex کمک می کند تا تولید پروژسترون تحریک شده و چرخه هورمونی تراز شده و استرس کاهش پیدا کند. متخصصان طب سنتی چینی درمان گیاهی را برای افسردگی پس از زایمان بسیار موثر می دانند.

مکمل ها

– مصرف اسیدهای چرب امگا ۳، در انواع مواد غذایی مانند ماهی باعث کاهش التهاب شده و در پیشگیری و درمان افسردگی موثرند. برای مصرف مکمل حتما به دوز مصرفی آن توجه کنید.

– مصرف ویتامین D یا درمان با نورخورشید. تغذیه با شیر مادر.

– مصرف کلسیم و منیزیم

– مصرف اسید فولیک از طریق مواد غذایی یا ویتامین

– جوشانده گیاهانی مانند مریم گلی و مرکبات باعث افزایش روحیه می شود، بنابراین استفاده از این اسانس ها در روغن ها با ماساژ و حمام بسیار تاثیرگذار است.

شما همچنین می توانید چند قطره از این اسانس های گیاهی و روغن ها را روی دستمال کاغذی چکانده و درون بالش خود قرار دهید.

افسردگی پدران پس از زایمان همسرشان

با تولد نوزاد مشکلاتی نیز در زندگی به وجود می آید که می تواند زمینه ساز بروز افسردگی در پدران باشد. رابطه تناتنگ مادر و نوزاد، سابقه افسردگی، افسردگی همسر، بیکاری و اختلالاتی در کار پدران علتهایی هستند که سبب بروز افسردگی در پدران می شود.

علائم پیدایش افسردگی در پدران درست مانند دیگر بیماران افسرده می باشد. خشم و اضطراب و نا امیدی و در نهایت مشکل داشتن با نوزاد جدید از حالتهای شروع افسردگی در مردان است. افرادی که از این علائم رنج می برند می بایست با مراجعه به پزشک و به کار بستن راهکارها از شدت یافتن این بیماری جلوگیری به عمل بیاورند.

تفاوت افسردگی در زنان و مردان

پدران در افسردگی پس از زایمان دچار حالاتی مانند اضطراب می شوند.

آنها بیشتر از آنکه افسرده باشند نگران و مضطرب هستند.

نوعی احساس گناه پدران را رنج می دهد یا نوعی ترس از قادر بودن در حمایت از شریک زندگیشان.

پدران کمتر از مادران در بیان احساس خود صحبت کردن را انتخاب می کنند.

اما زنانی که دچار افسردگی پس از زایمان هستند با زیاد ماندن درخانه حالات افسردگی خود را تشدید می کنند.

همان میزان یک لبخند از نوزاد تازه متولد شده می تواند حال هم پدر و هم مادر را بسیار بهتر کند.

تغییر حالات روحی و ایجاد موقعیت های جدید در زندگی کمی دشوار است.

پدران و مادران می توانند با مراقبت های روحی و بهداشت روانی در کنار نوزاد تازه متولد شده زندگی آرام و شادی داشته باشند.