شکستن قولنج چه عوارضی دارد؟

شکستن قولنج جزو عادت‌های غلطی محسوب می‌شود که بین مردم بسیار رایج است. قولنج شکستن آسیب‌های جبران ناپذیری را به بدن وارد می‌کند. در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم که قولنج چیست و شکستن آن چه عوارضی دارد؟

بسیاری از مردم با فشار آوردن به اجزای بدن همچون گردن، انگشتان دست، کتف و ستون فقرات کمر، قولنج خود را می‌شکنند و از شکستن قولنج خود لذت می‌برند. حرکات مفصلی و قولنج کردن مفاصل جزو اصلی‌ترین دلایل ایجاد صدا در اعضای بدنتان است. این عادت بد که بعضا همراه با احساس خوشایند شخص همراه بوده، آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای بدن به وجود می‌آورد که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

قولنج چیست؟

در گذشته اگر هر قسمت از بدن با کشیدگی یا درد همراه می‌شد به آن قولنج می‌گفتند. امروزه از عبارت قولنج عضلانی برای اسپاسم یا گرفتگی ناگهانی قسمتی از عضلات بدن استفاده می‌کنند که بیشتر این گرفتگی‌ها به ستون فقرات و عضلات گردن مرتبط است. به طور کلی شکستن قولنج زمانی اتفاق می‌افتد که فرد با درد ناگهانی در عضلات خود مواجه می‌شود به آن فشار می‌‌آورد تا صدای شکستن به وجود آمده و سپس فرد از آن احساس راحتی می‌کند.

معمولا گرفتگی عضلانی برای هر شخصی در طول زندگی به وجود می‌آید که از علل آن می‌توان به کم‌ آبی پس از انجام ورزش‌های سنگین، استفاده زیاد و طولانی‌مدت از عضلات، آسیب‌‌های جسمی و کمبود مواد معدنی مانند منیزیم و کلسیم اشاره کرد. برخی از پزشکان بر این باورند که اسپاسم عضلانی می‌تواند به عنوان یک نشانه از بیماری اعصاب و روان محسوب شود و اگر گرفتگی عضلات مداوم باشد ممکن است آسیب‌های مغزی، فشار روی نخاع در ستون فقرات و حتی بیماری‌‌هایی چون ام اس را به دنبال داشته باشد.

علت ایجاد صدا پس از شکستن قولنج

برای بسیاری از مردم سوال است که چرا پس از شکستن قولنج صدا ایجاد می‌شود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت نخستین بار دو دانشمند آلمانی در سال 1971 با انجام بررسی‌های متعددی توانسته‌اند تشکیل حباب‌های گازی در مفاصل انگشت و کف دست را اثبات کنند. در واقع یک بافت پوششی سطح مفاصل بدن ما را احاطه کرده است که در اصطلاح آن را با نام کپسول مفصلی می‌شناسند.

کپسول مفصلی حاوی مایعی لغزنده، مواد معدنی و گازهای مختلفی است که به کمک آن‌ها استخوان‌های بدن با حالت نرم‌تری در کنار هم حرکت می‌کنند. زمانی که بدن انسان فعالیت‌های معمولی را انجام می‌دهد، مایع مفصلی در بدن کاهش یافته و از طرفی حجم مفصل نیز افزایش می‌یابد که در اثر این اتفاق، کاهش فشار مایع مفصلی موجب مکیدن فضای بین مفصل شده و در نتیجه، گازهای مفصل به حباب‌ تبدیل می‌شوند. سپس حباب‌های تشکیل شده عصب‌های گیرنده بدن را تحریک می‌کنند و شما به کمک مغزتان از این اتفاق باخبر می‌شوید.

تا الان متوجه شدید که چرا پس از انجام فعالیت‌های بدنی و خستگی در عضلات مایل به شکستن قولنج خود هستید. این عمل زمانی رخ می‌دهد که مغزتان پیامی مبنی بر خستگی، درد یا حالت ناراحتی از سوی عضلات شما دریافت می‌کند و شما با شکستن قولنج یا کشش مفاصل خود به ترکاندن حباب‌های مفصلی اقدام می‌کنید. باید توجه داشته باشید که برای تشکیل مجدد حباب‌های مفصلی مدتی باید سپری شود، اما برای برخی از افراد شکستن قولنج به یک عادت بد و یک حرکت لذت‌بخش تبدیل شده و تا زمانی که صدایی از مفاصل خود ایجاد نکنند از این کار دست بر نمی‌دارند.

عوارض شکستن قولنج

در برخی از کتاب‌های پزشکی از عواض شکستن قولنج به حتمی بودن آرتروز، کاهش فشار عضلانی و لرزش دست و پا در سنین بالا، لرزش اندام به دلیل اختلال در ارتباط گیرنده‌ها و عضلات، کاهش تمرکز و کنترل حرکت دقیق و کاهش ثبات مفصلی اشاره شده است. برخی از پزشکان بر این باورند که در صورت تکرار بیش از حد کشیدن مفاصل بدن، برخی از بافت‌های اطراف مفاصل نظیر عضلات، رباط‌‌ها و تاندون‌ها با آسیب‌های جبران‌ناپذیری چون عدم تمرکز روی حرکات ظریف و دررفتگی عضلات مواجه خواهند شد.

یکی از خطرناک‌ترین عوارضی که از شکستن قولنج اشاره می‌شود، آسیب به شریان‌های تغذیه‌کننده مغز و سایش تدریجی مهره‌ها است؛ چرا که با تکرار شکستن قولنج عضلات حمایت‌کننده مفاصل ضعیف شده و اختلالاتی در سیستم هوشمند حمایتی مفاصل به خصوص در ارسال پیام‌ها و واکنش سریع آن به وجود می‌آورد. بنابراین برای شنیدن صدا از گردن و ستون فقرات، از حرکت دادن ناگهانی آن‌ها جدا خودداری کنید.

برای شکستن قولنج خود از فرد دیگری کمک نگیرید!

بسیاری از افراد برای شکستن قولنج مهره‌ها و گردن خود از دیگران کمک می‌گیرند که متاسفانه با انجام این کار آسیب‌های شدیدی به مهره‌های گردن وارد می‌شود. اگر در گذشته از کسی برای شکستن قولنج عضلات کمر و ستون فقرات خود کمک گرفته‌اید و اکنون به خوبی راه می‌روید و از این قسمت‌ها آسیب جدی ندیداه‌اید، بدون شک خوش‌شانس هستید.

درمان قولنج بدن

قولنج در بدن بر اثر دلایل مختلفی ایجاد می‌شود و بدون شک برای درمان و پیشگیری از قولنج عضلانی روش‌های متعددی وجود دارد. اگر گرفتگی یا اسپاسم عضلانی بدن شما درد و مشکلات زیادی را برایتان به همراه دارد می‌بایست برای درمان آن به پزشک مراجعه کنید. از طرفی مصرف برخی از داروها مانند کلسترول خون، داروهای فشار خون بالا، داروهای ضد آلزایمر و ضد پارکینسون گرفتگی و اسپاسم عضلانی را به دنبال دارد که برای پیشگیری و شناخت دقیق آن به پزشک خود مراجعه کنید.

روش‌های ترک عادت قولنج شکستن

اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که شکستن قولنج به یک عادت بد برایتان تبدیل شده، در گام نخست سعی کنید فکر خودتان را مشغول کرده و در زمان شکستن قولنج به عوارض بد آن فکر کنید. در گام دوم برای رفع گرفتگی عضلات خود به انجام ورزش‌های کششی بپردازید و با یک برنامه‌ریزی منظم عضلات خود را تقویت کرده و میزان انعطاف‌پذیری آن را افزایش دهید. از طرفی احتمال دارد پس از فعالیت‌های کششی همچنان احساس شکستن قولنج داشته باشید که دلیل‌ آن به خاطر این است که حرکات ورزشی خود را به درستی انجام نداده‌اید.

فعالیت‌های ورزشی، موثرترین راه برای ترک عادت شکستن قولنج محسوب می‌شود؛ چرا که اغلب گرفتگی‌های عضلانی با انجام حرکات کششی برطرف خواهد شد و به مصرف داروهای خاص نیازی نیست. برای انجام فعالیت‌های ورزشی به نکات زیر توجه کنید:

1.‌ قبل از شروع ورزش‌های سنگین، ابتدا با حرکات سبک بدنتان را گرم کنید.

2.‌ قبل از به پایان رساندن ورزش، با حرکات کششی بدنتان را سرد نمایید.

3. با مصرف آب در حین ورزش از خشک شدن بدن جلوگیری کنید.

4. برای رفع اختلال الکترولیتی بدن، مایعات مقوی بنوشید.

5. بر اساس نوع فعالیت ورزشی، کالری مورد نیاز مصرف کنید.

اگر حتی به اسپاسم و گرفتگی عضلات دچار هم نیستید، حرکات کششی را به خوبی یاد بگیرید تا در زمانی که دچار چنین مشکلاتی شدید، در زمان کوتاهی درمان شوید. احتمال دارد زمانی که حرکات ورزشی سنگین را تجربه می‌کنید با گرفتگی عضلات مواجه شوید که این مشکل به دلیل کمبود آب و املاح بدن ایجاد می‌شود و بهترین راه مقابله با آن مصرف زیاد مایعات است. از طرفی بعضا از ماساژ نیز برای رفع گرفتگی عضلات استفاده کنید. اگر همواره با مشکل گرفتگی عضلات روبرو می‌شوید و با بررسی‌های لازم دلایل خطرناکی برای آن پیدا نکردید، بهتر است از یک کارشناس فیزیوتراپی مشورت بگیرید.

آخرین راه برای درمان گرفتگی عضلات استفاده از داروهای ضد التهاب و شل‌ کننده‌‌های موضعی عضلانی است که برای پیشگیری از عوارض گوناگون باید با توصیه پزشک از چنین داروهایی استفاده کنید. حتی می‌توانید از پمادهای موضعی سالسیلات و پیروکسیکام کمک بگیرید. در مجموع برای رفع گرفتگی عضلات خود از شکستن قولنج خودداری کنید و با استفاده از برنامه ورزشی منظم، اسپاسم عضلات خود را کاهش دهید.

آیا قولنج آدم را می‌کشد؟

در گذشته به هر دردی که در قسمت‌های مختلف بدن ایجاد می‌شد، قولنج می‌گفتند و در همین رابطه، ابوعلی سینا و ‌زکریای رازی کتاب‌هایی مختص به مفاصل و قولنج نوشته‌اند. تاریخچه کلمه قولنج به کلمه یونانی قولون (Colon) برمی‌گردد که برای دردهای پیچشی و ناراحت‌کننده شکم و اعضای مجاورش به کار می‌بردند. در گذشته در کنار هر درد بدن کلمه قولنج استفاده می‌شد برای مثال از دردهایی نظیر قولنج کلیه، قولنج کبد، قولنج روده، قولنج نوزادی برای هر دردی که علتش را نمی‌دانستند، استفاده می‌کردند.

قولنج نوزادان یا انقباض عضلات صاف بر اثر پاسخ نارس مغز نوزاد به فرآیند‌های گوارشی به وجود می‌آید و فرمان اشتباه مغز دردهای زیادی را در قسمت شکم نوزاد ایجاد می‌کند که دلیل آن هم انقباض زیاد عضلات شکم بوده و موجب گریه بدون وقفه نوزاد خواهد شد. یکی دیگر از قولنج‌های قدیمی با نام قولنج روده معروف است که در این بیماری عضلات روده گهگاهی با گرفتگی مواجه شده و درد شدیدی را ایجاد می‌کرد. در دنیای امروزی بسیاری از بیماری‌های قولنجی گذشته با نام‌های دیگری شناخته می‌شوند و تنها قولنج عضلانی باقی مانده است.