از خواص هلو می توان به درمان بیماری های کمبود پتاسیم ، سرطان ، چاقی ، کلسترول، استاز خون و بیماری های تخریب نورون ها اشاره کرد. همچنین این میوه به سلامت پوست و چشم و حفظ سلامت سیستم عصبی، استخوان ها و دندان کمک می کند.
خواص ضد پیری دارد و در سم زدایی و بهبود سیستم گوارشی ، تقویت سیستم ایمنی و سلامت سلولی موثر است. مصرف هلو بدلیل داشتن مواد مغذی و آنتی اکسیدان دردوران بارداری توصیه می شود.
هلو میوه تابستانی خوشمزه ایست که مخصوص چین و آسیای جنوبی است. نام لاتین آن Prunus Persica است و درختان آن در مناطق معتدل دنیا رشد می کنند. هلو به خانواده Rosaceae تعلق دارد که شامل میوه ایی مانند آلو و توت می شود.
چین بزرگترین تولید کننده هلو است ,این میوه در چین نماد طول عمر و جاودانگی است. دیگر تولید کنندگان هلو ،ایتالیا،اسپانیا،امرکا و یونان می باشد. در حقیقت ایالت جورجیا بخاطر تولید هلو با کیفیت عالی با در نظر داشتن مزه، بافت و مواد مغذی به “ایالت هلو” معروف است.
هلو رتبه اول ایالت جورجیا در سال ۱۹۹۵ را بدست آورد.این میوه در سایزهای مختلف و رنگ های مختلف از زرد گرفته تا قرمز بسته به مبدا آن در بازار موجود است.
برخلاف شلیل،که سطح بیرونی نرم تری دارد،پوست هلو کرکی و مخملی است. عطر دلپذیری داردو گوشت زرد آبداری دارد. شلیل جز میوه های آلویی محسوب می شود : بخش بیرونی آن گوشتی است و هسته دارد. بر اساس چسبندگی دانه هلو به دو دسته هسته جدا و هسته چسبیده تقسیم می شوند.
ارزش مواد مغذی و فواید سلامتی هلو
هلو سرشار از مواد مغذی حیاتی بدن است . هلو تامین کننده ویتامین A،بتاکاروتن و ویتامین C(آسکوربیک اسید)است. همچنین منبع غنی ویتامین E(آلفا توکوفرول)،ویتامین k(فیلوکینون)،ویتامین B1،(تیامین)،ویتامین B2(ریبوفلاوین)،ویتامین B3(نیاسین)،ویتامین B6،فولات و پانتوتنیک اسید می باشد. هلو سرشار از املاحی مانند کلسیم،پتاسیم،منیزیم،آهن،منگنز،فسفر،روی و مس می باشد. کالری هلو پایین است،چربی اشباع شده یا کلسترول ندارد و منبغ خوبی از فیبر رژیمی است.
بجز طعم دلپذیر و عطر آن،هلو مقدار فراوانی کاروتنویید دارد و خواص گوناگونی برای سلامتی دارد.
ظرفیت آنتی اکسیدان
پوست و گوشت هلو حاوی آنتی اکسیدان های مهمی است. وجود کلروژنیک اسید در این میوه ها منجر به تقویت سیستم ایمنی می شود. آنتی اکسیدان هایی مانند لوتئین،زئازانتین و بتاکریپتوزانتین به نابودی اکسیژن تولید شده رادیکال های آزاد و حفظ بدن در برابر تاثیرات مخرب بیماری های مختلف می انجامد.
جلوگیری از کمبود هیپوکالمی(کمبود پتاسیم)
هلو سرشار از پتاسیم است . پتاسیم عنصر حیاتی برای حفظ عملکرد سیستم عصبی بشمار می رود. پتاسیم موجود در هلو به فرایند متابولیسم کمک می کند، سوخت و ساز کربوهیدرات را بدنبال دارد، تعادل الکترولیتی را حفظ می کند و به تنظیم بافت های ماهیچه ای می انجامد. کمبود پتاسیم در بدن منجر به هیوکالمی می شود که کمبود آن بر قدرت ماهیچه ای تاثیر گذار است و منجر به ضربان نامنظم قلب می گردد.
پیشگیری از سرطان
هلو سرشار از ترکیبات فنولیک و کاروتنوییدی است که خواص ضد تومور و ضد سرطانی دارد وبه مبارزه با انواع سرطان ها ازجمله سرطان سینه،ریه و روده کمک می کند. مطالعات نشان می دهد کلروژنیک اسید و نئوکلروژنیک اسید موجود در هلو تاثیرات زیادی در جلوگیری از رشد سلول های سرطانی سینه دارد و در عین حال به سلول های سالم بدن برخلاف شیمی درمانی آسیب نمی زند. همچنین طبق تحقیقات گونه گیاهی از خانواده Rosaceae از جمله هلو سرشار از بتاکاروتن است و بنابرین تاثیرات بازدارندگی در برابر تاثیرات مخرب سرطان سینه دارد.
سلامت پوست
هلو بخاطر داشتن مقادیر فراوان ویتامین C به حفظ سلامت پوست کمک می کند. همچنین هلو از پوست در برابر اشعه ماورا بنفش محافظت می کند. بر اساس مطالعات انجام شده آنتی اکسیدان زئازانتین و لوتئین موجود در هلو خاصیت ضد التهاب بر پوست آسیب دیده در اثر اشعه ماورا بنفش دارد و از نفوذ آن به پوست ممانعت می کند. فلاونویید موجود در هلو تاثیرات محافظت در برابر اشعه دارد و از تاثیرات حاصل از آفتاب مانند سوختگی پوست جلوگیری می کند.
هلو در صنعت آرایشی برای ساخت کرم های آرایشی و پک های زیبایی کاربرد دارد. مقادیر بالایی از فلاونوئید و ویتامین ها و املاح حیاتی در هلو به غیر فعال کردن سلول های مرده و آب رسانی و احیا پوست کمک می کند. آنتی اکسیدان های موجود در آن به درمان بیماری های پوستی مانند خشکی و لک پوست کمک می کند.
سلامت چشم
هلو سرشار از بتاکاروتن است که در بدن به ویتامین A تبدیل می شود. بتاکاروتن نقش مهمی در حفظ سلامت چشم و پیشگیری از بیماری هایی مانند خشکی چشم ملتحمه و کوری دارد. بر اساس تحقیقات کاراتنوئید لوتئین و زانتانتین موجود در هلو تاثیر مثبتی در کاهش ابتلا به بیماری آب مروارید دارد. لوتئین و زئا زانتین در رنگدانه ماکولا چشم می نشیند و از شبکیه چشم در برابر بیماری های چشمی مانند تخریب ماکولا محافظت می کند. همچنین، وجود چنین ترکیباتی از بافت های شبکیه در برابر آسیب رادیکال های آزاد و نور طول موج بالا محافظت می کند.
دوران بارداری
هلو سرشار از املاح و ویتامین است و مصرف آن در دوران بارداری توصیه می شود. ویتامین C موجود در آن به رشد استخوان ها،پوست، ماهیچه و رگ های خونی جنین کمک می کند. همچنین به جذب آهن کمک می کند. فولات موجود در هلو در پیشگیری از نقص سلول های عصبی مانند SPINA BIFIDA موثر است. پتاسیم موجود در هلو از گرفتگی ماهیچه و خستگی عمومی بدن که امری شایع در دوران بارداری است ،جلوگیری می کند. وجود فیبر به هضم غذا و کاهش یبوست کمک می کند.
کمک به هضم
هلو بخاطر ترکیبات قلیایی و فیبر سلامت سیستم هاضمه را حفظ می کند. فیبر موجود در هلو آب را جذب می کند و از بیماری های گوارشی مانند یبوست،هموروئید، زخم معده، التهاب معده و حذکات نامنظم روده جلوگیری می کند. همچنین به پاکسازی مواد سمی از روده می انجامد و از بروز ناراحتی های گوارشی مانند سرطان معده پیشگیری می کند. هلو ملین است و به حل سنگ کلیه و مثانه کمک می کند.
حفظ سیستم عصبی
وجود منیزیم در هلو از استرس و اضطراب بدن جلوگیری می کند و به حفظ آرامش سیستم عصبی کمک می کند. کمبود منیزیم می تواند عملکرد سیستم عصبی مرکزی را مختل کند و به بیش برانگیختگی ماهیچه ها و افزایش فعالیت سیگنال های عصبی بینجامد. طبق تحقیقات انجام گرفته در این خصوص دریافت غذاهای منیزیم دار بهمراه ویتامین B6 تاثیرات مطلوبی بر درمان بیش برانگیختگی سیستم عصبی مرکزی کودکان دارد. بر اساس مطالعه دیگر منیزیم به بهبود علائم حاد افسردگی حاد کمک می کند. مصرف هلو در طب آیورودا برای تنطیم تعادل سیستم عصبی موثر است.
درمان چاقی
هلو حاوی ترکیبات بیواکتیوی است که تاثیرات مثبتی بر درمان بیماری های چاقی دارد. وجود ترکیبات فنولیک موجود در هلو خواص ضد التهاب و ضد چاقی دارد که به مبارزه با سندروم متابولیسمی کمک می کند.
تقویت ایمنی
هلو سرشار از آسکوربیک اسید و روی می باشد که به حفظ عملکرد نرمال بدن و سیستم ایمنی سالم کمک می کند. روی و ویتامین C آن بر ترمیم جراحت موثر است و خواص آنتی اکسیدانی آن در کاهش بروز و شدت بیماری هایی مانند سرماخوردگی ،مالاریا، ذات الریه و اسهال تاثیرگذار است. کمبود چنین ترکیباتی منجر به انفجار اکسیداتیو و اختلال عملکرد سلولی می شود.
کاهش سطح کلسترول
طبق تحقیقات ترکیبات فنولیک موجود در پوست و گوشت هلوهای هسته چسبیده به حفظ سطح کلسترول LDL پایین و و تحریک کلسترول HDL بالا کمک می کند. این امر در کاهش ابتلاء به بیماری های قلبی عروقی موثر است.
خواص ضد پیری
هلو سرشار از روی می باشد. روی خواص ضد پیری دارد. مصرف غذاهای روی دار مانند هلو میزان تولید پادتن ها را افزایش می دهد و آسیب سلولی رادیکال های آزاد را مهار می کند. همچنین در پروسه پیری اندام های تناسلی مردانه مداخله می کند و سطح هورمون تستوسترون بدن را بالا می برد.
حفظ سلامت استخوان و دندان
هلو سرشار از فسفر است که به همراه کلسیم موجب تقویت استخوان و دندان می شود و بافت های بدن را ترمیم می کند. همچنین از بروز بیماری های مربوط به استخوان مانند پوکی استخوان خصوصا در زنان یائسه یشگیری می کند. مصرف غذا های غنی از فسفر مانند هلو املاح بدن را بازسازی می کند و موجب استحکام استخوان ها می شود. کلسیم به همراه ویتامین C نقش مهمی در تقویت استخوان های فک و لثه ایفا می کنند. در نتیجه دندان ها سالم خواهد ماند.
سم زدایی بدن
هلو بدن را پاکسازی و سم زدایی می کند و مواد سمی را از کبد و کلیه دور می کند. بر اساس مطالعات موجود، عصاره هلو حاوی عناصر محافظت کبدی است و برای درمان کبد سمی شده در اثر درمان های طولانی مدت بیماری هایی مانند میگرن، سل و دیابت موثر است. هلو در فرهنگ های مختلف برای تولید محصولات سم زدای گیاهی مانند دمنوش های سم زدا استفاده می شده است.
درمان استاز خون
هسته داخلی هلو برای درمان استاز خون ( راکد شدن خون) موثر است. استاز خون در اثر کم خونی دراز مدت ایجاد می شود و منجر به خشکی خون می شود. چنین مشکلی ممکن است در اثر زایمان،جراحات شکمی یا جراحی ایجاد شود.
تقویت سلامت سلولی
هلو حاوی آهن است و در شکل گیری هموگولوبین گلبول های قرمز ضروری است. مصرف مواد غذایی مانند هلو در مراحل اولیه زندگی یعنی دوران کودکی، نوجوانی و بزرگسالی و همچنین در دوران قاعدگی و بارداری بسیار مهم است.
پیشگیری از بیماری های مغزی
براساس مطالعات موجود، عصاره هلو تاثیرات مهمی بر سیستم کلینرژیک مرکزی دارد. سیستم کلینرژیک یک سیستم انتقال دهنده عصبی است که همانند ستون فقرات حافظه و کارکردهای یادگیری عمل می کند. ترکیبات موجود در هلو از تخریب سیستم کلینرژیک می کاهد و از بروز بیماری هایی همچون آلزایمر پیشگیری می کند.
کاربرد آشپزی
بخاطر وجود ترکیبات مغذی،طعم دلپذیر و کالری پایین هلو، این میوه اغلب یکی از مواد تشکیل دهنده انواع ماست ، شیک و کیک لحاظ می شود.
دیگر خواص درخت هلو
بجز خود میوه هلو ، دیگر بخش های درخت هلو نیز خواص متعددی برای سلامتی دارند.
برگ هلو: برگ های هلو برای درمان سرفه، برونشیت و ناراحتی های معده مفید است. خواص سم زدایی، ملینی و دیورتیک دارد و در درمان کرم های معده و ترمیم جراحات موثر است. همچنین برای ساخت رنگ سبز نیز کاربرد دارد.
گل هلو:گل درخت هلو به درمان علائم یبوست و التهاب کمک می کند.
هسته هلو:دانه های هلو در درمان مشکلات قاعدگی مانند درد،آمنوره و همچنین دیگر ناراحتی هایی مانند آپاندیس حاد و تنگی نفس موثر است. مصرف دانه هلو موجب گردش بهتر جریان خون می شود.
پوست درخت هلو:پوست خشک شده درخت هلو برای درمان زردی و التهاب مفید است.
عوارض جانبی هلو
واکنش های آلرژیک
هلو آلرژن های خاصی دارد و حساسیت زا است.در تولید و نگهداری هلو خشک شده از نگهدارنده سولفید استفاده می شود که حساسیت زا است و علائم آسم ،کهیر،برونشیت و آنافیلاکسی را تشدید می کند.
دانه های هلو: از مصرف بیش از حد دانه هلو اجتناب کنید . دانه هلو مقدار کمی سیانید دارد و سمی است. در صورت استفاده دارویی از دانه هلو با پزشک متخصص مشورت کنید.
هلو به حفظ فشار خون در سطح مناسب و ارتقا سلامت قلبی کمک می کند. با افزودن هلو به رژیم غذایی می توانید از هزاران فایده آن بدون دریافت کالری مضر بهره مند شوید.