آیا کسی که خیانت کند باز هم کار خود را تکرار خواهد کرد؟
از سه کارشناس در این رابطه سوال کردیم
شاید این خیانت توسط یک پارتنر جدی در زندگی‌تان که به او اعتماد کرده بودید انجام شده باشد. شاید هم همسرتان به خیانت‌های خود در روابط قبل از شما اعتراف کرده باشد. حسابی شوکه شده‌اید و قلبتان شکسته است و این کلیشه مدام در ذهنتان تکرار می‌شود، «کسی که یکبار خیانت کند باز هم مرتکب خیانت خواهد شد.»
ولی این کلیشه تا چه اندازه درست است؟ آیا می‌توان به کسی که یک بار خیانت کرده دوباره اعتماد کرد؟ اگر کسی مرتکب اشتباهی شود، پی به اشتباه خود ببرد، عذرخواهی کند و به نظر برسد که در صدد جبران برآمده است و می‌خواهد یک تغییر اساسی در رابطه‌تان ایجاد کند، چقدر احتمال دارد که بتواند سر قول خود بایستد؟
واقعاً موقعیت سختی است، مخصوصاً اینکه حس خیانت و عصبانیت باعث می‌شود نتوانید منطقی فکر کنید و درست تصمیم بگیرید. به همین دلیل با سه کارشناس روابط در این رابطه صحبت کرده‌ایم تا ببینیم اصلاً چی باعث می‌شود که آدم‌ها به هم خیانت کنند و اینکه آیا فرد خیانتکار کار زشتش را دوباره تکرار خواهد کرد یا نه. جواب آن کوتاه است: نه لزوماً ولی ایجاد اعتماد دوباره نیاز به زمان و تلاش دارد.
چرا بعضی‌ها خیانت می‌کنند؟
قبل از هر چیز، درک علل خیانت خیلی کمکتان خواهد کرد. دمتر تری اورباخ، استاد دانشگاه اوکلند در میشیگان، اعتقاد دارد، ممکن است فرد از رابطه‌ی خود احساس رضایت نکند و برای پُر کردن خلاء موجود در رابطه‌اش – که می‌تواند صمیمیت احساسی، رابطه‌ی جنسی یا تایید و تحسین باشد – به فرد دیگری پناه ببرد.
یک دلیل دیگر می‌تواند کمرنگ شدن شور و عشق موجود در رابطه باشد که معمولاً غیرقابل‌اجتناب است. فرد ممکن است در واکنش به این وضعیت برای حفظ آن اشتیاق و هیجان رابطه‌ی دیگری را شروع کند. اگر فرد از زندگی یا رابطه‌ی خود ناراضی باشد، خیانت می‌تواند نشانه‌ی تمایل به تغییر هم باشد.
روانشناس ساری کوپر اعتقاد دارد که گاهی‌اوقات هم افراد به دلیل اینکه به‌دنبال نوع دیگری از رابطه‌ی جنسی هستند دست به خیانت می‌زنند. ممکن است با خودشان تصور کنند که اگر این نوع دیگر رابطه‌جنسی را از همسرشان بخواهند، او ناراحت می‌شود. اگر یکی از زوجین ساعت‌های طولانی کار کند و مداوماً درخواست همسر برای نزدیکی را رد کند یا بدتر او را تحقیر کند یا به او آزار برساند، این بی‌توجهی احساسی هم می‌تواند فرد را به خیانت تحریک کند.
دادن شانس دوباره به خیانتکار؟
اگر با کسی در رابطه هستید که می‌دانید در رابطه‌ی قبلی خود خیانت کرده بوده، نباید تصور کنید که به شما هم خیانت خواهد کرد. دکتر کوپر می‌گوید، «خیلی از کسانی که خیانت می‌کنند، بعد از خیانت احساس شرم و پشیمانی شدیدی پیدا می‌کنند تا حدی که از خودشان متنفر می شوند.» دکتر کوپر توصیه می‌کند که این فرد خیانتکار باید حتماً مشکل خود را با یک متخصص مطرح کند. متخصص به او کمک خواهد کرد و راه‌های جلوگیری از تکرار این رفتار را در رابطه‌ی کنونی‌اش به او نشان خواهد داد.
دکتر اورباخ اعتقاد دارد که آدم‌ها می‌توانند تغییر کنند. او می‌گوید، «من فکر می‌کنم که بهترین پیشگوی رفتارهای آینده‌ی یک فرد رفتارهای گذشته‌ی او هستند ولی این به آن معنا نیست کسی که یکبار خیانت کرده است باز هم خیانت خواهد کرد.» آدم‌ها می‌توانند الگوهای رفتاری جدیدی یاد بگیرند، می‌توانند یاد بگیرند با طرفشان حرف بزنند و ارتباط برقرار کنند، نیازها و انتظارات خود را از رابطه مطرح کنند و پیش روند. او اضافه می‌کند، «اگر یکبار از خط قرمز عبور کنید به این معنی نیست که باز هم اینکار را خواهید کرد.»
اگر این خیانت سال‌های قبل اتفاق افتاده است و الان دلیلی ندارید که بگویید همسرتان باز هم به شما خیانت می‌کند، باید اینطور فکر کنید که همسرتان بالغ شده و از اشتباهش درس گرفته است و برای جبران گذشته تلاش می‌کند.
برای فراموش کردن خیانت چه باید کرد؟
دکتر راشل نیدِل تصور می‌کند که اگر همسرتان به خیانت اعتراف کرده است، باید بدانید که می‌توانید بدون آسیب رسیدن به رابطه‌تان این مشکل را پشت‌سر بگذارید. «بازسازی اعتماد یکی از مهمترین و درعین‌حال سخت‌ترین کارها پیش‌روی زوج‌هایی است که یکی از آنها مرتکب خیانت شده است.» گاهی‌اوقات یک رابطه بعد از خیانت حتی قوی‌تر هم می‌شود، مخصوصاً وقتی که دو طرف یاد می‌گیرند با هم به‌روش سالم‌تری حرف بزنند، با هم صادق‌تر می‌شوند و ارتباطشان با هم قوی‌تر می‌شود.
دکتر اورباخ می‌گوید، «ساختن دوباره‌ی اعتماد کار سختی است.» بااینکه ممکن است توانایی بخشیدن داشته باشید ولی ممکن است هیچوقت کار او را فراموش نکنید. دکتر اوباخ توصیه می‌کند از متخصص روانشاس در این زمینه کمک بگیرید. روانشناس می‌تواند راه ساختن دوباره‌ی اعتماد را باوجود خشم و ناراحتی کنونی‌تان به شما نشان دهد.
دکتر کوپر می‌گوید، «سخت‌ترین قسمت احساساتی است که الان تصور می‌کنید از شما گرفته شده است.» شاید گفتن موضوع به خانواده و دوستان برایتان سخت باشد و احساس کنید ممکن است باعث شود دیگران همسرتان را تحقیر کنند. به همین دلیل اگر تصمیم به بخشیدن او بگیرید شرایط برایتان سخت‌تر هم خواهد شد.
چه بکنیم که خیانت اتفاق نیفتد؟
دکتر نیدل اعتقاد دارد که تلاش برای محکم کردن رابطه و برطرف کردن دلیل خیانت همسرتان ممکن است کار سختی باشد. او توصیه می‌کند که چندوقت‌یکبار در این رابطه با همسرتان صحبت کنید و از نیازها و انتظاراتتان برای هم بگویید. هر روز باید حواستان به رابطه‌تان باشد و اربتباط و گفتگو را به اولویت برای خودتان تبدیل کنید. این یعنی برای با هم بودن و برنامه‌های دونفره برنامه‌ریزی کنید و از زمانی که کنار هم هستید برای حرف زدن، گوش دادن به همدیگر و افزایش صمیمیت بهره ببرید.
حفظ صمیمیت فیزیکی و احساسی شاید به نظر ساده برسد ولی ممکن است به‌خاطر سنیگینی کار و مسئولیت‌ها کمرنگ شود و به‌مرور رابطه‌ی جنسی بین‌تان اشتیاق اولیه را از دست بدهد. باید سعی کنید حداقل ماهی یکبار کاری هیجان‌انگیز و جدید انجام دهید تا شعله‌ی رابطه همیشه روشن بماند.
و در آخر دکتر نیدل به این موضوع اشاره می‌کند که ما معمولاً به سلامت روانی خودمان توجهی نداریم، از اینرو مراقب از سلامت روانی خودمان بسیار ضروری است. به احساسات و امیال خودتان توجه کنید. اگر پُر از خشم و بی‌اعتمادی هستید یا غریزه‌تان می‌گوید هنوز اوضاع رابطه‌تان مرتب نشده، شاید بد نباشد که رابطه‌تان را از و ارزیابی کنید و ببینید آیا ارزش ادامه دادن دارد یا نه. مراجعه به روانشناس می‌تواند برایتان مفید باشد.