محبوبه نقره‌خامه: کمتر از دو ماه از تصدی وزارت ارتباطات توسط محمدجواد آذری، جوان‌ترین وزیری که کشور تا به حال تجربه کرده، می‌گذرد و در این مدت مانند زمانی که او به‌عنوان مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت فعالیت می‌کرد، بحث‌هایی جدی درباره کاهش قیمت اینترنت مطرح است، موضوعی که در سال‌های گذشته همواره یکی از مطالبات جدی شهروندان بوده و با وجود صحبت‌هایی که مبنی بر کاهش دائمی قیمت در این زمینه مطرح می‌شود، هنوز به اعتقاد ایرانیان اینترنت ارزان نیست. پیش از این یکی از معضلات جدی که در این راه وجود داشت قراردادهای بلندمدتی بود که از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت برای تأمین پهنای باند بسته شده بود و مدت ١٥ساله این قراردادها شرایط را به سمتی می‌برد که هزینه‌های تأمین پهنای باند رقمی بالا را در بر گرفته و اجازه ارزانی اینترنت را ندهد. محمدجواد آذری‌جهرمی به‌عنوان مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت با تأکید بر اینکه اکنون دسترسی به آمارهای بین‌المللی و یافتن وضعیت قیمت اینترنت در ایران امری بسیار ساده تلقی می‌شود، گفته بود: «قبول داریم قیمت‌های ما با قیمت‌های جهانی فاصله دارد و شاید قیمت اینترنت ما پنج برابر اروپا باشد و اگرچه ایران از نظر تعرفه اینترنت موبایل چهارمین کشور ارزان دنیا محسوب می‌شود، اما اکنون مدل قیمت‌گذاری ما به دنیا نزدیک شده است و در رتبه‌های جهانی شاید بیش از ۷۰ تا ۸۰ رتبه جایگاه ایران دستخوش تغییر شده باشد. البته قیمت در این حوزه به طور مستقیم به اندازه بازار بستگی دارد و هرچه اندازه بازار ما بزرگ‌تر باشد، تعرفه‌های ما کمتر خواهد شد و سرمایه‌گذاری نیز دارای اهمیت بسیار است».
اینترنت موبایل ایران در بین ١٠ کشور ارزان دنیا
او به‌تازگی هم روی اینستاگرام خود این‌گونه نوشت که اگرچه قیمت اینترنت موبایل در ایران، جزء ۱۰ کشور به‌صرفه دنیاست اما در شاخص قیمت اینترنت خانگی و ثابت، رتبه‌ای بهتر از ۹۰ نداریم. وزیر جوان ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران در حاشیه مراسم معارفه خود بیان کرده بود: «تعرفه‌های اینترنت تا یک ماه آینده اصلاح می‌شوند». او حتی وعده داده بود به‌عنوان بهترین راه نظارت، اسامی شرکت‌های کم‌فروش اینترنتی را رسانه‌ای خواهد کرد؛ اتفاقی که افتاد و لیستی بلندبالا از شرکت‌های مطرح و صاحب‌نام این حوزه را در اختیار مردمی قرار داد که در نهایت مجبور به انتخاب بین بد و بدتر هستند. به گفته او «مردم از کم‌فروشی اینترنتی گلایه دارند و به‌همین‌دلیل باید تنظیم مقررات در استان‌ها نیز فعال شود و شکایات مردم را دریافت کند. این نیازمند این است که نظارت مردم بر مردم فعال شود. من گفتم تمام شکایاتی که در رابطه با کم‌فروشی اینترنت وجود دارد، به صورت رسانه‌ای منتشر شود تا روشن شود مردم از چه کسانی شکایت دارند. این نظارت بهترین راه نظارت است. هیچ ترسی هم از هیچ‌کسی نداشته باشید و ملاحظه‌ای نکنید. شکایات را منتشر کنید تا اصحاب رسانه آن را به مردم منتقل کنند و مردم بدانند شکایات کجاست و از کیست و چه کسی رعایت نمی‌کند. نمی‌شود ما مدیون مردم باشیم و مردم از ما طلب کنند و ما پاسخگو نباشیم».
فقط شش درصد شکایات مربوط به اینترنت است
حسین فلاح‌جوشقانی سرپرست وقت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیويی نیز هم‌زمان با انتشار این گزارش دراین‌باره گفته بود: «حدود شش درصد مجموع شکایت‌های ثبت‌شده در سامانه ١٩٥ در سال ٩٥ مربوط به ارائه خدمات اینترنت پرسرعت بوده که در چهار بخش تحویل ترافیک کمتر از مقدار فروخته‌شده، تحویل سرعت کمتر از قرارداد، گران‌فروشی و تعرفه خدمات در این سامانه ثبت شده است.» او افزوده بود: «درصد کمی از شکایت‌های ثبت‌شده مربوط به اینترنت است با این حال در کنار نظارت جدی رگولاتوری، باید اطلاع‌رسانی کافی درباره استفاده از خدمات این حوزه و روش‌های جلوگیری از سوء‌استفاده‌های احتمالی، از سوی اپراتورها به مردم ارائه شود».
از این ارزان‌تر نداریم
اما در شرایطی از اینترنت موبایل ایران به‌عنوان یکی از ارزان‌ترین‌ها یاد می‌شود که شنیدن تجربیات ساکنان کشورهای دیگر کمی متفاوت به‌نظر می‌رسد؛ با وجود اين محمد‌مهدی عطوفی، معاون بازاریابی و فروش همراه اول در گفت‌وگو با «شرق» در پاسخ به این سؤال که در شرایط فعلی تا چه اندازه امکان کاهش تعرفه‌های اینترنت موبایل وجود دارد، بر این نکته تأکید دارد که بدون درنظرگرفتن تسهیلاتی از سوی دولت امکانی برای ارزانی بیش از این اینترنت موبایل نمی‌توان متصور شد. او ادامه می‌دهد: «به طور معمول زمانی که برای ورود یک سرویس یا تکنولوژی جدید سرمایه‌گذاری می‌شود، در تمام دنیا شرایط این‌گونه است که آن سرویس برای مدتی لوکس محسوب شده و در اختیار قشری از جامعه که توان پرداخت هزینه‌های آن را دارند، قرار می‌گیرد تا به این ترتیب هزینه‌های مربوط به سرمایه‌گذاری تأمین شود و پس از آن سایر افراد هم بتوانند به استفاده از سرویس مربوطه بپردازند. ما این نکته را در دولت قبل هم به وزیر وقت ارتباطات یادآور شدیم اما سیاست‌های وزارت ارتباطات و دولت به‌گونه دیگری بود و حساسیت‌هایی که روی قیمت وجود داشت مانع از انجام این کار شد و اپراتورها نتوانستند هزینه‌های خود را تأمین كنند و سرویس ارزان‌تری در اختیار مردم قرار دهند». او می‌گوید: «اکنون ما در مقطعی هستیم که قیمت‌های ما در کمترین حالت ممکن قرار داشته و اگر قرار باشد قیمت‌ها حتی اندکی از آنچه هست پايین‌تر بیاید، قطعا ما در سرمایه‌گذاری‌های خود با مشکلات متعددي مواجه می‌شویم.» او در پاسخ به این سؤال که با این تعبیر باید گفت که قیمت اینترنت موبایل ارزان‌تر از حد فعلی نخواهد شد، می‌گوید: «با توجه به قیمت‌های فعلی نمی‌توان چنین امکانی متصور شد مگر اینکه دولت تسهیلاتی در نظر گرفته و به‌عنوان مثال اعلام کند که هزینه‌های گمرکی ورود تجهیزات ما کاهش می‌یابد یا هزینه پهنای باندی که به شرکت‌ها واگذار می‌شود را کاهش دهد چراکه در غیر این صورت امکان کاهش بیش از این در قیمت‌های اینترنت موبایل وجود نخواهد داشت، حال نیز با توجه به هدف‌گذاری وزیر جدید برای افزایش ٢,٥برابری اندازه بازار ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌نظر می‌رسد همکاری دولت و کاهش تعرفه‌ها لازم و ملزوم یکدیگر است و طبق قاعده دولت باید چنین رویکردی را مدنظر داشته باشد».
اینترنت ایران و قیمت ٥برابری اروپا
