به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدرضا صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز شنبه در نخستین نشست تخصصی مدیران این وزارتخانه که با حضور محمدباقر نوبخت معاون رییس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور برگزار شد، گفت: رفع دغدغه‌های مقام معظم رهبری در حوزه فرهنگی، سیاست قطعی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و ما تحت هیچ شرایطی از گفتمان رهبری فاصله نمی‌گیریم.
نیازها و الزامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
ثبات و آرامش
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تحلیل خود درباره نیازها و الزامات این وزارتخانه ادامه داد: اولین نیاز و ضرورت، ثبات و آرامش است. طی مدت سه سال گذشته عمدتاً تهاجماتی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شده که باید جبران شود و بخشی از آن نیز نیازمند بازنگری و توجه ویژه به سیاست‌های جاری است.
وی افزود: اولین نیاز دستگاه، ثبات و آرامش است زیرا بدون آن توسعه شکل نمی‌گیرد، ثبات و آرامش نه با سخنرانی بلکه در عمل سامان می‌یابد. بنابراین باید از ایجاد مناقشه پرهیز کرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این وزارتخانه به عنوان یک نهاد محسوب می‌شود، نهاد از فراتر از چهارچوب بسته دستگاه است، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز متولی ستادی فرهنگ در سطح ملی است.
تلاش برای رفع دغدغه‌های رهبری و مراجع عظام
صالحی امیری ادامه داد: رفع دغدغه‌های مقام معظم رهبری در حوزه فرهنگی، سیاست قطعی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و ما تحت هیچ شرایطی از گفتمان رهبری فاصله نمی‌گیریم.
پرهیز از سیاسی شدن دستگاه
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: سومین نیاز و الزام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در انجام فعالیت‌هایش پرهیز از سیاسی شدن دستگاه است زیرا سیاسی شدن خسارت سنگینی به دستگاه، کارکنان و مدیران وارد می‌کند.
وی تصریح کرد: هر کدام از ما دارای نگرش سیاسی خود هستیم اما حق نداریم آن را در مسیر مدیریتی خود دخالت دهیم. حق نداریم در وزارتخانه صف کشی سیاسی راه بیاندازیم. همه گرایش‌ها مشروط بر رعایت چهارچوب‌های دستگاه و پذیرش اصل اعتدال و وفاق می‌توانند فعالیت کنند.
صالحی امیری تاکید کرد: تصویر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در جامعه باید به عنوان یک نهاد ملی و فراجناحی باشد و در عمل این اتفاق به وقوع بپیوندد.
ایجاد ساختاری پویا با نگاه به آینده
وی چهارمین نیاز و الزام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را ایجاد ساختاری پویا با نگاه به آینده عنوان کرد و گفت: دو ساختار جوان و پیر داریم. ساختار پیر ایستا و در گذشته می‌ماند و ساختار جوان پویا و به آینده نگاه می‌کند. بنابراین اگر ساختار وزارتخانه جوان و پویا نباشد در گذشته می‌ماند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: ساختار به مثابه یک نیاز است. اصرار بر حفظ وضعیت موجود یک رویکرد غلط مدیریتی است و ساختار باید پویا، جوان، متحرک و منطبق با زمان و مکان حرکت کند.
نیاز به طرح جامع نیروی انسانی
وی در ادامه نیروی انسانی را پنجمین نیاز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برشمرد و ادامه داد: ما نیازمند یک طرح جامع نیروی انسانی هستیم و باید از یک مجموعه کمی به کیفی حرکت کنیم. باید کیفیت و ظرفیت نیروهای انسانی در تمامی سطوح تعریف شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در عین حال تصریح کرد: مقوله انگیزش، کیفی سازی، امنیت شغلی، ارتقای عادلانه و قرار گرفتن حق در جایگاه خود جدی است و نباید از آن غافل ماند.
زیرساخت‌های فرهنگی
وی زیرساخت‌های فرهنگی را ششمین نیاز و الزام در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برشمرد و گفت: در این زمینه به طرحی جامع برای سرانه‌های فرهنگی نیاز داریم تا از وضع موجود به وضعیت مطلوب حرکت کنیم.
ضرورت تدوین نظام جامع اقتصاد فرهنگی
صالحی امیری درادامه افزود: هفتمین نیاز تدوین نظام جامع اقتصاد فرهنگی به معنای جایگزینی صنعت و فرهنگ به جای نفت است. این امر نیازمند مطالعه جامع است. نمی‌توان برای همیشه نیازمند بودجه‌های دولتی بود. ظرفیت‌های بالقوه بسیاری در حوزه‌های فرهنگ و صنعت، فرهنگ و اقتصاد و … وجود دارد که می‌تواند فعال شود.
وی گفت: بسیاری از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری کشورمان در خارج از مرزهای کشور نیز مورد نمایش قرار گرفته است، موسیقی، نشر، مطبوعات، کتابت، کتاب، قرآن پژوهی و … از جمله صنایع دستی فرهنگی قابل تعمیم در این زمینه هستند زیرا به عنوان مثال وقتی یک تابلو فرش ایرانی در منزل یک فرد خارجی قرار می‌گیرد علاوه بر موضوع درآمدزایی بحث زیبایی شناختی را هم در پی دارد.
بازتعریف نسبت دولت و فرهنگ/ نسبت بین نهادهای غیر دولتی و دولت در حوزه فرهنگ
وی در بیان هشتمین نیاز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: دولت در حوزه فرهنگی سه وظیفه سیاستگذاری، حمایت و نظارت را بر عهده دارد. طبق مطالعات انجام شده همه امور تصدی گری نهادهای فرهنگی در همه حوزه‌ها قابل واگذاری است.
شفاف سازی و تبیین مرزهای وظایف وزارتخانه با سایر حوزه‌های نظام فرهنگی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شفاف سازی و تبیین مرزهای وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با سایر حوزه‌های نظام فرهنگی را نهمین نیاز این وزارتخانه عنوان کرد و ادامه داد: میزان اختیارات و مسوولیت ها با یکدیگر تناسب ندارد. همه کاستی‌های فرهنگی در کشور متوجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است در حالی که مسوولیت آن با این وزارتخانه نیست. مرزهای مسوولیت و اختیارات باید مشخص شود. نهادهای دیگری هم که اختیارات و منابع دارند باید در این زمینه مسوولیت داشته باشند و نباید همه چالش‌ها به سمت ما باشد.
وی با اشاره به سخنان خود برای اخذ رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی گفت: در آن روز هم عنوان کردم که سیاسیون از زمین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید خارج شوند. این وزارتخانه به اندازه کافی کار و فعالیت دارد. بنابراین نباید وارد زمین بازی شویم که دیگران آن را طراحی کرده‌اند.
طراحی الگوی نظام نیاز سنجی
صالحی امیری افزود: طراحی الگوی نظام نیاز سنجی، یازدهمین نیازی است که وجود آن در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی لازم است. نیاز سنجی به معنای درک از واقعیت‌های جامعه و تلاش برای تولید متناسب با ذائقه است. بنابراین تولید باید هدایت گر و با ذائقه هم انطباق داشته باشد.
درک لازم از تحولات
وی در ادامه گفت: درک لازم از تحولات به عنوان دوازدهمین ضرورت، موضوعی است که باید به آن توجه داشت. جامعه دستخوش تغییر در هنجارها، ارزش‌ها، سبک زندگی، مصرف، تغذیه، حمل و نقل، آموزش، استفاده از شبکه‌های مجازی و اجتماعی و … شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: جامعه انواع تغییرات را لمس کرده و در حال تجربه است و باید برای جامعه اینچنینی حرفی روشن داشت. بنابراین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان یک نظام فرهنگی باید تدابیر بعد از تغییر را نیز داشته باشد. در منطق مدیریت فرهنگی، مدیران باید تغییرات را پیش بینی و تدابیر بعد از آن را نیز بیندیشند.
اصلاح فرهنگ عمومی کشور
وی سیزدهمین ضرورت و نیازهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را اصلاح فرهنگی عمومی از طریق فعال سازی و پویا سازی شورای فرهنگ عمومی دانست و گفت: دروغ، تهمت، طلاق و بسیاری از آسیب‌های اجتماعی در کشور افزایش یافته است و همه این مسائل ریشه در فرهنگ عمومی کشور دارد و راه حل آن اصلاح فرهنگ عمومی است که باید از مدرسه، خانواده، دانشگاه و … آغاز شود.
صالحی امیری ادامه داد: حوزه فرهنگ عمومی، نیازمند سرمایه گذاری بنیادی است و امسال، سال اقدام و عمل است بنابراین به این سال وفادار بمانیم.
ضرورت انسجام و به هم پیوستگی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضرورت انسجام و به هم پیوستگی در وزارتخانه متبوعش را به عنوان چهاردهمین نیاز و الزام عنوان کرد و تصریح کرد: انسجام در وزارتخانه باید افزایش یابد. انسجام به معنای همانند یکدیگر عمل کردن نیست. انسجام به معنای حرکت هماهنگ همه اجزای یک سیستم به سمت و سوی یک هدف مشترک است.
وی ادامه داد: “انسجام” منجر به هم افزایی و کارآمدی می‌شود و این وزارتخانه به مثابه قطاری در حال حرکت است که باید همه اجزای آن به هم پیوسته باشد.
ضرورت گفت و گوی فرهنگی در سطح ملی
صالحی امیری در ادامه افزود: پانزدهمین نیاز و الزام در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضرورت گفت و گوی فرهنگی در سطح ملی است. متولیان فرهنگی در کشور از طریق رسانه‌ها با هم حرف می‌زنند و این امر لازم است به یک گفت و گوی فرهنگی تبدیل و گفت و گوهای رسانه‌ای باید به گفت و گوهای دور میزی تبدیل شود.
وی تاکید کرد: گفت‌و‌گو، باعث کاهش عصبیت و شناخت بیشتر افراد از یکدیگر می‌شود. از شایعه پراکنی و تهمت و … پیشگیری می‌کند. انسان‌ها را واقع گراتر می‌کند. بنابراین راه گفت و گو راهی سودآور است.
حرکت از سطح به عمق
عضو کابینه تدبیر و امید افزود: شانزدهمین نیاز، حرکت از سطح به عمق است. پرهیز از شعار زدگی و همایش محوری است. پیش از حرف، عمل کنیم. به عنوان مثال عاشورا به یک گفتمان ملی و دینی تبدیل شده است. کسی نمی‌تواند این گفتمان را از مردم بگیرد چرا که درونی شده است. اقتصاد مقاومتی هم باید تبدیل به گفتمان درونی شود و از دولت به سطح ملت برسد. بنابراین ما باید به دنبال اثر بخشی باشیم.
اعتدال گرایی در شعار و عمل
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، اعتدال گرایی در شعار و عمل را هفدهمین نیاز و الزام در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دانست و گفت: گفتمان فرهنگی رییس جمهور مبتنی بر چهار اصل اعتدال فرهنگی، عدالت فرهنگی، عقلانیت فرهنگی و دیانت فرهنگی است. بنابراین توجه به این چهار اصل ضروری است.
اخلاق گرایی در گفتار و عمل
وی افزود: هجدهمین نیاز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اخلاق گرایی در گفتار و عمل است تا زمانی که مدیران وزارتخانه لباس اخلاق به تن نپوشند انتظار اخلاق از دیگران خطاست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فرد غیر اخلاقی نداریم. این وزارتخانه خلاف کار نیست. مگر کسی لباس وزارتخانه را به سرقت برده باشد.
وی خطاب به مدیران و معاونین حاضر در نشست گفت: از هر گونه پیش داوری، انگ زنی، تهمت و افترا و … بپرهیزید و فضا را ملتهب نکنید. اخلاق گرایی سرلوحه کار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
صالحی امیری گفت: ضرورت توجه به دیپلماسی فرهنگی، استقبال از ظرفیت‌های شبکه‌های اجتماعی در انتقال مفاهیم فرهنگی، توجه جدی به اصل تنوع فرهنگی و قومی و توجه به امنیت فرهنگی به عنوان نماد کارآمدی مدیریت فرهنگی از دیگر نیازها و الزامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
وی در پایان ضمن تقدیر از تلاش‌ها و خدمات علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سابق افزود: سیاست این دوره از وزارتخانه مبتنی بر برنامه محوری و برنامه‌های استراتژیکی است. قول داده‌ام ٧٠ درصد وقت خود را صرف ١٠ درصد مسائل اصلی کنم.
نخستین نشست فصلی مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تالار وحدت برگزار شد.