یو اس نیوز در مطلبی نوشت: زمانیکه ایران تهدید به بستن تنگه هرمز میکند، شاید در ابتدا اهمیتی برای ما نداشته باشد؛ اما متاسفانه باید این تهدید را که بارها از زبان مقامات مختلف ایران تکرار شده است، جدی بگیریم.
ماه گذشته، ژنرال حسین سلامی – جانشین فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی – تاکید کرد قوای نظامی ایران در صورت تهدید این کشور از سوی آمریکا، تنگه هرمز را خواهند بست. وی اضافه کرد: چنانچه آمریکاییها و متحدان آنها بخواهند هم از تنگه هرمز عبور کنند و هم ما را تهدید کنند، ما به آنها اجازه ورود نخواهیم داد. این تهدید چند روز پس از آن صورت گرفت که آیتالله علی خامنهای – رهبر معظم ایران – بار دیگر حضور آمریکا در خلیج فارس را علنا مورد انتقاد قرار داد.
این آخرین تهدید از فهرست بلند تهدیدات آشکار و پنهان ایران درباره تنگه هرمز است. در جریان رزمایش دریایی «پیامبر اعظم 9» که در فوریه 2015 در خلیج فارس برگزار شد، یک ماکت ساختگی از ناو هواپیمابر آمریکا در خلیج فارس هدف اصابت راکت قرار گرفت.
دریادار علی فدوی – فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی – در حاشیه این رزمایش از ناوهای هواپیمابر آمریکا به عنوان یک انبار مهمات بزرگ یاد کرد که علاوه بر هواپیماهای پیشرفته، تعداد زیادی موشک، راکت و انواع تسلیحات و مواد منفجره دیگر را نیز در خود جای دادهاند.
سپس در دسامبر گذشته، ایران در نزدیکی کشتیهای نظامی و تجاری آمریکا در تنگه هرمز به انجام یک آزمایش موشکی پرداخت و در ژانویه امسال، یک ناو آمریکایی که در حال نزدیک شدن به منطقه مانور موشکی ایران بود، با هشدار ناوگان دریایی این کشور روبهرو شد.
ایران همچنین یک پهپاد بدون سرنشین را بر فراز یک ناو آمریکایی به پرواز درآورد و رسانههای داخلی ایران مدعی شدند این پهپاد یک “پهپاد انتحاری” است که ممکن است برای حمله به ناوگان دریایی آمریکا مورد استفاده قرار گیرد.
یو اس نیوز در ادامه این مطلب مدعی شد: ایران به دلیل ضعف دولت اوباما و پیروزی دیپلماتیک آشکار خود در مذاکرات هستهای به نظر جسورتر از گذشته شده است. توافق هستهای یک طرفه با ایران تاکنون حسن نیت مورد انتظار آمریکا را از جانب تهران به همراه نداشته است و رهبر ایران جمعه گذشته در یک سخنرانی بار دیگر تاکید کرد که ایران بر سر بحران منطقه با آمریکا همکاری نخواهد کرد؛ چراکه اهداف آمریکا در منطقه 180 درجه متفاوت از اهداف ایران است.
این سخنان رهبر ایران مجددا ما را به مسئله تنگه هرمز باز میگرداند. کشتیهایی که هر روز از تنگه هرمز عبور میکنند، حامل یک سوم نفتی هستند که از طریق دریا در بازار جهان معامله میشود. از این رو، بعید است که تهدید ایران درخصوص بستن تنگه هرمز تنها برای بالا بردن بهای نفت باشد. بلکه به نظر میرسد که ایران پس از توافق هستهای بار دیگر به هدف استراتژیک قدیمی خود یعنی بیرون راندن آمریکا از منطقه روی آورده است.
ممکن است تهدید ایران درخصوص بستن تنگه هرمز، یک تهدید پوچ باشد؛ اما در هر حال، بیانگر آرزوی دیرینه این کشور است. بنابراین، اشتباه است اگر تصور کنیم ایران در صورتی که توانایی انجام آن را داشته باشد، از کنترل این گذرگاه حساس صرفنظر کند.
در حال حاضر ایران احتمالاً از توانمندی نظامی لازم برای عملی کردن این تهدید برخوردار نیست؛ اما بدون تردید در آینده میتواند با ایجاد بحران در تنگه هرمز، سلطه دریایی آمریکا در این منطقه را خدشهدار کند. در سال 2002، در رزمایش “چالش هزاره” که بر پایه سناریوی بسته شدن تنگه هرمز انجام شد، آمریکا در یک نبرد شبیهسازیشده با خسارات زیادی روبهرو شد. نکته تاسفبار اینکه از آن زمان، سلطه نظامی آمریکا در خلیج فارس نه تنها افزایش نیافته بلکه با فشارهای جهانی روزافزونی نیز از جانب روسیه و چین مواجه شده است.
علاوه بر شکافی که از سال 2002 در توانمندی نظامی آمریکا در منطقه ایجاد شده است، موضوع مهم دیگر واکنش قدرتمندانه کاخ سفید به بحران احتمالی در تنگه هرمز است. رئیس جمهوری که نخواهد رو در روی ایران بایستد، نمیتواند از این بحران جلوگیری کند.
اقدامات پشت پرده نیز موثر نخواهد بود؛ چراکه کاخ سفید طی سالهای اخیر متحدان عرب خود را در منطقه ناامید کرده و حتی اگر آنها از حمایت آمریکا اطمینان داشته باشند نیز از توانمندی نظامی لازم برای مقابله با چالش ایران برخوردار نیستند.
در چنین شرایطی، تنها یک حمله موشکی موفق از جانب ایران به یک ناو بزرگ آمریکایی میتواند کاخ سفید را فلج کرده و دیپلماتهای مستاصل آمریکایی را برای یافتن یک راهحل دیپلماتیک به ژنو اعزام کند و این یعنی اینکه ایران پیروز این میدان خواهد بود.