هرازنو: پیرانه سر گذرش به پشت میله های زندان افتاد ، آن هم به مدت نامعلوم . وضعیت برای خودش رنج آور ، برای اطرافیانش غم انگیز و برای هم سلولی هایش سوژه مزاح شده است .
‘ ش – م ‘ اكنون 72 سال سن دارد. او به خاطر عجز در پرداخت مهریه زن دومش از دو سال پیش راهی یكی از زندان های مازندران شد.
پیرمرد كه هنگام عقد زن دومش در آستانه 60 سالگی قرار داشت ، مهریه 100 سكه تمام بهار آزادی به همراه 14 مثقال طلا را متعهد شده بود و هیچ وقت فكر نمی كرد پایان این تعهد، ماندن در پشت میله های زندان باشد.
زندانی قصه ما دیگر جوانی نیست كه آرزوهای جوانی ، توانایی های جسمی و ذهنی و یا عشق و آرمان خواهی سبب شده باشد تا مهریه سگنین را قبول كند .
ش.م سال 1380 پای عقدنامه را برای پرداخت یكصد سكه تمام بهار آزادی و 14 مثقال طلا امضا كرد و تنها 13 سال زمان لازم بود تا همسرش مهر ماه 93 با مطالبه مهریه ، او را روانه زندان كند.
دو سال زندان این مرد مسن برای همه دردسر ساز و بیشتر از دیگران برای خودش زجر آور بوده است.
بر اساس گزارش مسئولان زندان ، در مدت دو سالی كه این مرد بخت برگشته در زندان بود به خاطر كهولت سن با مشكلات و بیماری بسیاری دست و پنجه نرم كرد .
مسئولان زندان و ستاد دیه همانند تلاش برای آزادی دیگر زندانیان جرائم غیرعمد كوشیدند تا بتواند از شاكی رضایت گرفته و او را از زندان آزاد سازند ، ولی همسر این پیرمرد مهریه را حق طبیعی خود دانست و بر گرفتن آن مصر بود .
اگر چه رفت و آمدها و واسطه گری های همه جانبه سبب شد تا شاكی به دریافت هشت میلیون تومان از كل مهریه رضایت دهد ، ولی مشكل اینجا بود كه زندانی حتی توان پرداخت این مبلغ را نداشت .
مشكل این قربانی مسن مهریه طلایی سرانجام با پیشگام شدن یك فرد نیكوكار حل شد ، فرد خیراندیشی كه با مراجعه به ستاد دیه ، پرداخت هشت میلیون تومان به منظور آزادی این پیرمرد را تقبل كرد .
** قربانیان مهریه ، بیشترین تعداد زندانیان جرایم مالی غیرعمد
مدیرعامل ستاد دیه استان مازندران روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینكه 674 زندانی جرائم غیرعمد و غیركلاهبردار در زندان های مازندران تحمل حبس می كنند، گفت: بخش زیادی از زندانیان جرائم غیرعمد استان را محكومان مهریه تشكیل می دهند.
محمدعلی غمگسار افزود : اگر كسی می داند كه توان پرداخت مبلغ مورد تعهد را ندارد نباید بپذیرد و تا از داشتن توان مالی خود مطمئن نشده ، زیر بار مهریه سنگین و بالا نرود.
** غفلت فرهنگی ، خلاء آموزشی
این ضرب المثل كه ‘ كی تاحالا مهریه داده و كی گرفته ‘ اثری بس ماندگار و عمیق بر فرهنگ ایرانی ها گذاشته است به گونه ای كه وجود صدها قربانی پشت میله های زندان تاكنون نتوانسته است كمترین اثر زدایی را بر آن داشته باشد.
به اعتقاد جامعه شناسان علاوه بر جوانی و كم تجربگی ، در مواردی مانند تعهد سپردن برای مهریه های سنگین ، جامعه ما قربانی نوعی خودفریبی است ، به این معنا كه همه فكر می كنند مشكلی كه برای دیگران پیش آمده ، احتمال وقوعش برای آنان وجود ندارد.
محمد اولادی قادیكلایی ، وكیل پایه یك دادگستری نیز معتقد است در مورد مسایل و مشكلات حقوقی و قانونی موجود مانند مشكل مهریه جامعه دچار خلاء آموزشی است .
وی افزود : عقدنامه ، یك قرارداد الزام آور برای دو طرف امضا كننده است و هر تعهدی كه در آن سپرده می شود ضمانت اجرایی دارد برای این كه در یك سند رسمی نوشته و امضا می شود ، چند نفر شاهد هم آن را امضا می كنند و مهم تر از همه این قرارداد در حضور محضردار به عنوان نماینده قانونی حكومت امضا می شود .
این وكیل دادگستری گفت : یكی دیگر از ویژگی های عقدنامه تفسیر ناپذیری آن است یعنی مفاد آن به گونه ای نوشته شده كه از كمترین ابهام و تفسیرپذیری برخوردار است و امضای چنین قراردادی هیچ راه فراری برای متعهد باقی می گذارد .
وی افزود : البته قانونگذار در سال های اخیر سقف مشخصی را برای مهریه به عنوان یك تعهد عندالمطالبه تعیین كرده كه می توان گفت اندكی از مشكلات قبلی كاسته شده ولی مشكل مهم در جامعه ما فرهنگی است و شهروندان ما در تمامی زمینه ها نیازمند آموزش فرهنگی و حقوقی هستند.
نگاهی به وضعیت موجود در جامعه و آمار زندانیان مالی غیرعمد در زندان های كشور نشان می دهد احساسی برخورد كردن با موضوع ازدواج و مهریه همچنان یكی از مشكلات جدی جامعه ماست .
این گونه برخورد احساسی در سال های اخیر موجب غفلت جوانانی شده است كه پای سفره عقد می نشینند ، جوانانی كه بسیاریشان همچنان فكر می كنند ‘ مهریه را كی داده و كی گرفته ‘ و بخش دیگری از آنان نیز امیدوارند تفاهم و شیرینی موجود در روابطشان پیش از عقد ازدواج ، پس از آن هم تا پایان عمرشان ماندگار خواهد ماند.
** طلب ممتاز
علاوه بر نص صریح قانونی ، در شریعت اسلام هم مهریه با توجه به شرایط زندگی ، برای زن قرار داده شد ه است و به نوعی حمایت مادی و معنوی از او محسوب می شود و بر همین اساس در قانون تصریح شده است هر وقت زن اراده كند می تواند مهریه اش را مطالبه كند و همسر نیز ملزم به پرداخت آن است .
مهریه بر اساس قانون یك طلب مسلم است كه به محض وقوع ازدواج ، زن صاحبش می شود و یك طلب ممتازه است ؛ یعنی اگر مردی كه زنش طلب مهریه كرده دارای چندین مورد بدهی و دین و تعهد در زمینه های دیگر باشد ، نخست باید مهریه را پرداخت كند.
در سیر مراحل قانونی نیز اگر دارایی های مرد قرار باشد میان طلبكاران تقسیم شود ، اولویت با پرداخت مهریه است و باقی مانده دارایی میان بقیه طلبكاران تقسیم می شود .ایرنا
پیرمرد كه هنگام عقد زن دومش در آستانه 60 سالگی قرار داشت ، مهریه 100 سكه تمام بهار آزادی به همراه 14 مثقال طلا را متعهد شده بود و هیچ وقت فكر نمی كرد پایان این تعهد، ماندن در پشت میله های زندان باشد.
زندانی قصه ما دیگر جوانی نیست كه آرزوهای جوانی ، توانایی های جسمی و ذهنی و یا عشق و آرمان خواهی سبب شده باشد تا مهریه سگنین را قبول كند .
ش.م سال 1380 پای عقدنامه را برای پرداخت یكصد سكه تمام بهار آزادی و 14 مثقال طلا امضا كرد و تنها 13 سال زمان لازم بود تا همسرش مهر ماه 93 با مطالبه مهریه ، او را روانه زندان كند.
دو سال زندان این مرد مسن برای همه دردسر ساز و بیشتر از دیگران برای خودش زجر آور بوده است.
بر اساس گزارش مسئولان زندان ، در مدت دو سالی كه این مرد بخت برگشته در زندان بود به خاطر كهولت سن با مشكلات و بیماری بسیاری دست و پنجه نرم كرد .
مسئولان زندان و ستاد دیه همانند تلاش برای آزادی دیگر زندانیان جرائم غیرعمد كوشیدند تا بتواند از شاكی رضایت گرفته و او را از زندان آزاد سازند ، ولی همسر این پیرمرد مهریه را حق طبیعی خود دانست و بر گرفتن آن مصر بود .
اگر چه رفت و آمدها و واسطه گری های همه جانبه سبب شد تا شاكی به دریافت هشت میلیون تومان از كل مهریه رضایت دهد ، ولی مشكل اینجا بود كه زندانی حتی توان پرداخت این مبلغ را نداشت .
مشكل این قربانی مسن مهریه طلایی سرانجام با پیشگام شدن یك فرد نیكوكار حل شد ، فرد خیراندیشی كه با مراجعه به ستاد دیه ، پرداخت هشت میلیون تومان به منظور آزادی این پیرمرد را تقبل كرد .
** قربانیان مهریه ، بیشترین تعداد زندانیان جرایم مالی غیرعمد
مدیرعامل ستاد دیه استان مازندران روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینكه 674 زندانی جرائم غیرعمد و غیركلاهبردار در زندان های مازندران تحمل حبس می كنند، گفت: بخش زیادی از زندانیان جرائم غیرعمد استان را محكومان مهریه تشكیل می دهند.
محمدعلی غمگسار افزود : اگر كسی می داند كه توان پرداخت مبلغ مورد تعهد را ندارد نباید بپذیرد و تا از داشتن توان مالی خود مطمئن نشده ، زیر بار مهریه سنگین و بالا نرود.
** غفلت فرهنگی ، خلاء آموزشی
این ضرب المثل كه ‘ كی تاحالا مهریه داده و كی گرفته ‘ اثری بس ماندگار و عمیق بر فرهنگ ایرانی ها گذاشته است به گونه ای كه وجود صدها قربانی پشت میله های زندان تاكنون نتوانسته است كمترین اثر زدایی را بر آن داشته باشد.
به اعتقاد جامعه شناسان علاوه بر جوانی و كم تجربگی ، در مواردی مانند تعهد سپردن برای مهریه های سنگین ، جامعه ما قربانی نوعی خودفریبی است ، به این معنا كه همه فكر می كنند مشكلی كه برای دیگران پیش آمده ، احتمال وقوعش برای آنان وجود ندارد.
محمد اولادی قادیكلایی ، وكیل پایه یك دادگستری نیز معتقد است در مورد مسایل و مشكلات حقوقی و قانونی موجود مانند مشكل مهریه جامعه دچار خلاء آموزشی است .
وی افزود : عقدنامه ، یك قرارداد الزام آور برای دو طرف امضا كننده است و هر تعهدی كه در آن سپرده می شود ضمانت اجرایی دارد برای این كه در یك سند رسمی نوشته و امضا می شود ، چند نفر شاهد هم آن را امضا می كنند و مهم تر از همه این قرارداد در حضور محضردار به عنوان نماینده قانونی حكومت امضا می شود .
این وكیل دادگستری گفت : یكی دیگر از ویژگی های عقدنامه تفسیر ناپذیری آن است یعنی مفاد آن به گونه ای نوشته شده كه از كمترین ابهام و تفسیرپذیری برخوردار است و امضای چنین قراردادی هیچ راه فراری برای متعهد باقی می گذارد .
وی افزود : البته قانونگذار در سال های اخیر سقف مشخصی را برای مهریه به عنوان یك تعهد عندالمطالبه تعیین كرده كه می توان گفت اندكی از مشكلات قبلی كاسته شده ولی مشكل مهم در جامعه ما فرهنگی است و شهروندان ما در تمامی زمینه ها نیازمند آموزش فرهنگی و حقوقی هستند.
نگاهی به وضعیت موجود در جامعه و آمار زندانیان مالی غیرعمد در زندان های كشور نشان می دهد احساسی برخورد كردن با موضوع ازدواج و مهریه همچنان یكی از مشكلات جدی جامعه ماست .
این گونه برخورد احساسی در سال های اخیر موجب غفلت جوانانی شده است كه پای سفره عقد می نشینند ، جوانانی كه بسیاریشان همچنان فكر می كنند ‘ مهریه را كی داده و كی گرفته ‘ و بخش دیگری از آنان نیز امیدوارند تفاهم و شیرینی موجود در روابطشان پیش از عقد ازدواج ، پس از آن هم تا پایان عمرشان ماندگار خواهد ماند.
** طلب ممتاز
علاوه بر نص صریح قانونی ، در شریعت اسلام هم مهریه با توجه به شرایط زندگی ، برای زن قرار داده شد ه است و به نوعی حمایت مادی و معنوی از او محسوب می شود و بر همین اساس در قانون تصریح شده است هر وقت زن اراده كند می تواند مهریه اش را مطالبه كند و همسر نیز ملزم به پرداخت آن است .
مهریه بر اساس قانون یك طلب مسلم است كه به محض وقوع ازدواج ، زن صاحبش می شود و یك طلب ممتازه است ؛ یعنی اگر مردی كه زنش طلب مهریه كرده دارای چندین مورد بدهی و دین و تعهد در زمینه های دیگر باشد ، نخست باید مهریه را پرداخت كند.
در سیر مراحل قانونی نیز اگر دارایی های مرد قرار باشد میان طلبكاران تقسیم شود ، اولویت با پرداخت مهریه است و باقی مانده دارایی میان بقیه طلبكاران تقسیم می شود .ایرنا