استاد دانشگاه شهید بهشتی گفت: اکثر موسیقیهای سنتی و محلی ایرانی و نیز موسیقیهای کلاسیک حرام نیست و همخوانی خانمها و یا خانم همراه آقایان اشکال ندارد.
آنا، حجت الاسلام دکتر حمید فغفور مغربی در جلسه هم اندیشی اساتید با عنوان: «بایدها و نبایدها در موسیقی» در سالن کنفرانس ساختمان اداری واحد بروجرد که با حضور جمعی از استادان واحد برگزار شد، با تعریف« هنر»، آن را برخاسته از فطرت زیبا دوستی انسانها دانست و اظهار کرد: هنر یک نیاز روحی و درونی و برخاسته از عمق درون آدمی و بیان زیبا و متعالی احساس، عاطفه و اندیشه انسانی است.
وی با ذکر تاریخچه پیدایش موسیقی گفت: انسان اولیه موسیقی را از طبیعت آموخت. صدای آبشار، وزش باد از میان برگها، صدای پرندگان، صدای امواج دریا نوعی موسیقی است. البته موسیقی علمی از هشت قرن قبل از میلاد در یونان وجود داشته است و با تأثیر پذیرفتن تمدن ایرانی از تمدن یونان موسیقی در ایران نیز رشد کرد و موسیقی علمی وارد ایران شد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه برخی معتقدند مهد و بنیان موسیقی ادیان بوده است، چراکه آلات موسیقى در خواندن سرود و دعاهاى مذهبى و اشعار حماسی و مذهبی مورد استفاده قرار میگرفته، با ذکر تاریخچه موسیقی در اسلام افزود: پس از بعثت پیامبر اکرم (ص) موسیقی غنایی لهوی متداول بین استفاده کنندگان آن از پیشرفت باز ایستاد و با آمدن امویان و سپس عباسیان، موسیقی غنایی لهوی رایج شد و در مجالس آنان رقص و آواز و شرابخواری رایج بوده و بعدها صفیالدین ارموی موسیقی را به صورت نت درآورد.
فغفور مغربی با توجه به دیدگاه اسلام و عرف نسبت به غنا و موسیقی گفت: با مراجعه به قرآن، واژه غنا مستقیم به کار نرفته، ولی آیاتی وجود دارد که در روایات یکی از مصداقهای آن را به غنا نسبت دادهاند |
وی با توجه به تعریف موسیقی گفت: موسیقی ترجمه واژه Mousike یونانی است که معادل Music در زبان انگلیسی است که در زبان فارسی واژه «آهنگ» برای آن به کار میرود.
مغربی افزود: موسیقی را به ۵ موسیقی اصیل که به آن موسیقی ردیف و هفت دستگاه نیز گفته میشود که خود به سه نوع عالی، متوسط و کوچه بازاری یا مطربی تقسیم میشود. موسیقی بومی یا تقریباً محلی ایران که مربوط به روستاها و ایلات و عشایر و قبایل است مانند موسیقی کردی، آذری، لری، خراسانی و…، موسیقی مذهبی، موسیقی تلفیقی و موسیقی وارداتی تقسیم بندی کردهاند.
استاد دانشگاه شهید بهشتی گفت: «مفهوم لغوی غنا» صدای شادی آفرین، آواز خوش و طرب انگیز، صدای کشیده و زیبا معنا شده است. مفهوم طرب آن سبکی و سستی است که عقل در آن حالت از بین برود. البته در روایات نوعی شادی و صدا در مجالس عروسی توصیه شده است.
این پژوهشگر موسیقی با توجه به دیدگاه اسلام و عرف نسبت به غنا و موسیقی افزود: با مراجعه به قرآن، واژه غنا مستقیم به کار نرفته، ولی آیاتی وجود دارد که در روایات یکی از مصداقهای آن را به غنا نسبت دادهاند.
وی با توجه به نظر و فتواهای مختلف فقها و علما در خصوص غنا و موسیقی، معیارهای موسیقی حرام را اشعار عاشقانه به معنای جنبههای جنسی آن، خوانندگی همراه با رقص و نوازندگی، هر نوع موسیقی با حضور مشترک زنان و مردان در مجالس عیش و نوش، موسیقی مناسب مجالس شرابخواری، قمار و مجالس گناه، موسیقی لهوی، موسیقی که اشاعه فحشا نماید و به گناه و شهوترانی تشویق کند، موسیقی که اشعار و محتوی آن باطل و ناحق باشد و موسیقی که انسان را از حال طبیعی خارج و موجب زوال عقل شود، اعلام کرد و گفت: مجموع ویژگیها در ۳ محور اصلی قابل بررسی است: اوّل: آهنگ. دوّم: محتوای آهنگ و اصطلاحاً ماده غنا و سوّم: شرایط آهنگ.
مغربی افزود: البته اکثر موسیقیهای سنتی و محلی ایرانی و نیز موسیقیهای کلاسیک حرام نیست و همخوانی خانمها و یا خانم همراه آقایان اشکال ندارد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در صورت یقین از لهوی بودن موسیقی، موسیقی حرام است و در صورت یقین از غیرلهوی بودن جایز است و اگر چنین یقین و علمی پیدا نشد، اصل برائت جاری میشود یعنی اشکال ندارد و حلال است.
پس از سخنان مغربی، چند تن از استادان سئوالات خود را در این زمینه مطرح کردند که به آنان پاسخ داده شد.
همچنین در «جشن دانشجویی آغاز سال نو» که در سالن اجتماعات علامه شهیدی واحد بروجرد گزار شد حجت الاسلام مغربی سخنان مشابهی با موضوع «موسیقی و معیارهای آن در اسلام» گفت که مورد استقبال دانشجویان قرار گرفت.