پس از بیتوجهی سکاندار وزارت علوم نسبت به درخواستهای جامعه علمی کشور و نمایندگان مردم در مجلس در خصوص توقف رشد علمی و نفوذ عناصر مسئلهدار به دانشگاهها و با وجود حسن نیت و دادن مهلت به فرجی دانا برای تغییر رویکرد، فردا قرار است در صحن علنی خانه ملت جلسه استیضاح وزیر علوم برگزار شود.
این استیضاح درحالی برگزار میشود که مخالفان با فضاسازی گسترده رسانهای سعی دارند آن را موضوعی جناحی و سیاسی جلوه داده و چشم خود را به روی مستندات محکم علمی و فنی آن بستهاند.
طرح استيضاح رضا فرجي دانا وزیر علوم، تحقیقات و آموزش، چهارم تيرماه تقديم هيات رئيسه مجلس شوراي اسلامي شد اما به دلایلی اعلام وصول نشد تا آنجا که الیاس نادران نماینده مردم تهران در مجلس، روز 15 تیرماه در تذکری به هیئت رئیسه از تأخیر در اعلام وصول طرح استیضاح وزیر انتقاد کرد.
اما نمايندگان متقاضي استيضاح، با وساطت علی لاریجانی رئیس مجلس آمادگي خود را براي مذاکره با وزير علوم اعلام کردند و هيئت رئيسه اعلام وصول استيضاح را به زمان ديگري موکول کرد.
در شانزدهم تير ماه جلسهاي بين متقاضيان استيضاح و وزير علوم برگزار شد که اين جلسه توقف روند استيضاح فرجيدانا را به مدت يک ماه بهدنبال داشت و مقرر شد تا وزارت علوم در اين مدت هر هفته گزارشي از عملکرد خود به کميته نظارت بر تفاهم انجام شده ارائه کند.
پس از چند جلسه حضور وزير علوم در کميسيون آموزش مجلس، نمايندگان از توضيحات وزیر قانع نشدند و سرانجام طرح استيضاح وزير علوم روز 21 مرداد با 51 امضاء در صحن علني مجلس اعلام وصول شد.
فرجی دانا به تعهداتش عمل نکرد
درباره مهلت یک ماهه مجلس به وزیر علوم، لاله افتخاری نماینده مردم تهران و عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت با بیان اینکه نمایندگان مجلس در استیضاح وزیر علوم جدی هستند، تصریح کرد: بالاخره اگر آقای وزیر علوم میخواست رفتار خود را اصلاح کند، میبایست به پادرمیانی آقای دکتر لاریجانی احترام میگذاشت چرا که آقای لاریجانی آبرو گذاشتند اما آقای فرجیدانا به وعدههای خود عمل نکرد.
وی با بیان اینکه عدم توجه فرجیدانا به پادرمیانی رئیس مجلس نشانگر بیاعتنایی وزیر علوم به مجلس و نمایندگان است، تصریح کرد: فکر میکنم نتیجه استیضاح از هم اکنون روشن باشد چرا که نمایندگان وزیر علوم را چندبار آزمودهاند و نتیجه نگرفتهاند.
افتخاری با بیان اینکه استیضاح ابراز نظارتی مجلس است و باید مورد احترام همگان قرار گیرد، تصریح کرد: جمع بندی من این است که اکثریت نمایندگان مجلس به استیضاح آقای فرجیدانا رای مثبت خواهند داد چرا که عدم پایبندی وزیر علوم به وعدههایی که داده بود و همچنین بیاعتنایی به پادرمیانی رئیس محترم مجلس، نمایندگان را برای استیضاح مصمم کرده است.
ترفندهایی علیه استیضاح
حال که قرار است فرجی دانا فردا در صحن علنی خانه ملت استیضاح شود، مخالفان ترفندهای مختلفی را برای حفظ رویه سابق در وزارت علوم در پیش گرفتهاند؛ از اتهام استیضاح جناحی و سیاسی تا لابیگریهایی با نمایندگان -که البته چندان هم غیرمرسوم نیست- و انتشار طومارهایی در حمایت از فرجیدانا. طومارهایی که در مورد اصالت و سندیت آنها شک و شبهههایی وجود دارد.
روز گذشته علی بیانی دبیر دفتر تحکیم وحدت در نشست خبری اتحادیههای دانشجویی که در خصوص بررسی عملکرد یکساله وزارت علوم، برگزار شد، با اشاره به اینکه برخی به دنبال این هستند که تشکلهایی برای حمایت از دولت شکل بگیرد، تاکید کرد: آنها میخواهند یک تشکل مطبوع خود بسازند. در دولت قبل افرادی میگفتند نباید تشکلها از دولت حمایت کنند ولی امروز خود به دنبال تاسیس تشکلهایی برای این کار هستند.
وی به بیانیه منتشر شده در رابطه با حمایت از وزیر علوم اشاره کرد و تصریح کرد: اخیرا بیانیهای منتشر شده که در زیر آن نام تشکلهایی برده شده است که جعلی هستند.
درخواست پخش تلویزیونی استیضاح
در پاسخ به اتهام سیاسی بودن
با وجود اینکه نمایندگان طراح استیضاح وزیر علوم، با دلایل و استنادات خود در خصوص توقف رشد علمی کشور و برای کمک به پیشرفت و توسعه جایگاه علمی ایران اقدام به این کار کردند اما برخی قصد دارند این عمل به وظیفه نمایندگی را سیاسی جلوه دهند. در همین رابطه، زهره طبیبزاده عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با رد سیاسی بودن استیضاح با اشاره به پخش زنده تلویزیونی جلسه استیضاح وزیر علوم گفت: با پخش زنده مشخص میشود که آیا نمایندگان سیاسی عمل میکنند یا اینکه انگیزه خدمت به دانشگاهها را دارند. وی پخش کامل جلسه استیضاح را موجب روشن شدن اذهان مردم نسبت به موضوع دانست و افزود: مردم با استماع کامل سخنان استیضاحکنندگان متوجه میشوند که چه کسانی دغدغه امنیت روانی دانشگاهها را دارند و در کل این جلسه محک خوبی برای مشخص شدن خادمان و خائنان به دانشگاه است.
39 طرح کلان متوقف شده است
علیرضا سلیمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در خصوص استیضاح وزیر علوم، اظهار داشت: استیضاح به معنای روشن کردن و شفافسازی است و چیزی نیست که بخواهد عدهای را نگران و دلواپس کند، همان افرادی که به ما گفتند چرا دلواپس هستید، از کلمه استیضاح دلواپس و مضطرب شدهاند؛ استیضاح به معنای این است که وزیر محترم به یکسری از سوالات مطرح شده پاسخ دهند و شفافسازی صورت گیرد که مطمئنا بعد از صحبتهای وزیر محترم تصمیمگیری میشود و اینگونه نیست که تصمیمی از قبل اتخاذ شده باشد.
وی در ادامه افزود: برخی از دوستان یکسری دغدغه دارند بطور مثال رشد علمی کشور ما دو پایه پایین آمده است یعنی از رتبه پانزدهم به رتبه هفدهم رسیدهایم؛ در بحث طرحهای کلان ملی متاسفانه در یکسال اخیر 39 طرح متوقف شده است اما عدهای مایلند این استیضاح را سیاسی جلوه دهند، این استیضاح سیاسی نیست و امر مهمی هم نیست که عدهای بخواهند این همه فضاسازی کنند.
ادعای سیاسی بودن
و مقایسه دو وزارتخانه
همچنین روحالله نجابت عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل با اشاره به اینکه برخی تلاش میکنند استیضاح وزیر علوم را سیاسی جلوه دهند، تصریح کرد: این استیضاح هرگز از سوی مجلس با دیدگاه سیاسی همراه نیست، همانطور که میدانیم وزیر علوم و بهداشت در برخی از حوزهها به یکدیگر نزدیکند در حالی که از وزیر بهداشت گاهاً حمایت میشود، اما این اتفاق در خصوص عملکرد وزارت علوم رخ نداده است و عملکرد وی بعضاً با انتقاداتی همراه بوده است.
نجابت گفت: روند نزدیکان فرجیدانا در استیضاح سیاسی است. شاهد آن مسائلی است که در خصوص بورسیهها مطرح میشود. اگر روند غلطی در زمینه بورسیهها است حتما باید با آن برخورد شود و اگر تخلفی در آن صورت نگرفته بود و سیاسی بود باید پاسخگو باشند که به حق و کاملا قانونی بورسیه شدند و کسانی که اسامی آنها را در رسانهها منتشر کردند، باید در این زمینه پاسخگو باشند.
لابیگری سنگین برای ابقا
همچنین دستگاههای اجرایی مشغول لابیگری سنگین هستند تا بر جریان استیضاح تاثیر بگذارند. در این زمینه، جبار کوچکینژاد نایبرئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی از لابی سنگین معاونین پارلمانی وزارت علوم و دیگر دستگاههای اجرایی با نمایندگان جهت از اکثریت انداختن استیضاح وزیر علوم خبر داد.
وی با بیان اینکه هزینه استیضاح وزیر علوم برای دولت سنگین است، تصریح کرد: معاونین پارلمانی بهشدت با نمایندگان در حال رایزنی و لابی هستند تا نمایندگان را از نظرشان منصرف کنند و در همین جهت فشار به نمایندگان بهشدت تشدید شده است.
عضو فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت در گفتوگو با تسنیم، ادامه داد: بیشتر دستگاههای دولتی اعم از استانی و کشوری به نمایندگان فشار میآورند تا بهشکلی آنها را از استیضاح وزیر منصرف کنند، در حالی که باید اجازه دهند نمایندگان در این زمینه آزادانه تصمیم بگیرند.
کوچکینژاد خاطرنشان کرد: نمایندگان دستگاههای دولتی گزارشهای خلاف واقع و غیرواقعی به نمایندگان ارائه میکنند و قصد دارند در جلسه رأی اعتماد واقعیتها را غیرواقعی جلوه دهند. این نماینده روز قبل نیز از موافقت 150 نفر از وکلای ملت با استیضاح وزیر علوم خبر داده بود.
هماهنگیهای فراکسیونهای مختلف مجلس نیز برای جلسه استیضاح همچنان ادامه دارد و برخی از اعضای فراکسیون اصولگرایان و همچنین فراکسیون رهروان ولایت بر استیضاح وزیر علوم تاکید دارند.
در این خصوص ابوالقاسم جراره عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان مجلس تاکید کرد: اعضای هردو فراکسیون اصولگرایان و رهروان ولایت، طرح استیضاح وزیر علوم را امضا کردهاند.
همچنین صفر نعیمیرز سخنگوی فراکسیون رهروان در خصوص استیضاح وزیر علوم اعلام کرد: موارد استیضاح وزیر علوم منطقی است و«فرجیدانا» در فرصت یک ماهه مجلس به وی موارد استیضاح را برطرف نکرد.
انتقاد دانشگاهیان به عملکرد وزیر علوم
علاوه بر نمایندگان مردم در مجلس، تشکلهای علمی و دانشگاهی نیز نسبت به عملکرد یک ساله وزیر علوم و توقف رشد علمی کشور انتقاداتی را دارند. در خصوص استیضاح وزیر علوم، انجمن اسلامی 50 دانشگاه از سراسر کشور در نامهای خطاب به رئیس مجلس، از وی خواستند که اجازه ندهد مصالح کشور قربانی تمامیتخواهی عدهای شود که اصل پیشرفت علمی و آرامش و امنیت کشور را هدف قرار دادهاند. در این نامه آمده است؛ یک جریان اقلیت حامی دولت که با کمال تأسف، حامی بی چون و چرای تصمیمات و عملکرد دولت هستند و با جانبداری صرف از عملکرد وزارت علوم، سعی در خدشه وارد نمودن به استقلال مجلس نسبت به دولت دارند که البته با توجه به سوابق این اقلیت، توقعی هم جز این از ایشان نیست.
هرچند برخی رسانهها به دنبال فضاسازی و تهیه بیانیههایی در حمایت از فرجی دانا در آستانه جلسه استیضاح هستند اما روحالله نجابت عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل در گفت وگو با تسنیم تاکید کرد که بیانیههایی که در حمایت از فرجیدانا به اسم انجمن اسلامی چند دانشگاه منتشر شده است، «ساختگی» است.
بازگشت 140 متهم امنیتی
به دانشگاه
نفوذ برخی عوامل فتنه و افراد مسئلهدار به دانشگاههای کشور از موارد اصلی طرح استیضاح وزیر علوم است تا جایی که محمد مهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: بیش از 140 نفر از متهمان امنیتی که به خاطر وابستگی به گروهک منافقین، خلق عرب و سایر گروههای معاند نظام، دانشجو رد صلاحیت شده بودند و حتی علیه نظام سلاح به دست گرفته بودند، در حال حاضر به دانشگاه بازگشتهاند.
و در آخر اینکه فرصت بیش از یک ماهه وزیر علوم یک روز دیگر نیز به درخواست دولت تمدید و جلسه استیضاح قرار است فردا برگزار شود؛ این خبر را مجيد نصيرپور معاون نظارت و هماهنگی معاونت پارلمانی رئیس جمهور، رسانهای کرد و بهروز نعمتی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با مهر از تایید درخواست وزیر علوم برای حضور در جلسه روز چهارشنبه مجلس جهت بررسی استیضاح خبر داد.
رای نیاورم میروم!
به گزارش خبرگزاریها، روز گذشته خبری منتشر شد که فرجی دانا در وزارت علوم مطرح کرده است؛ چنانچه مجلس وی را عزل کند به خارج برمیگردد. برخی منابع اعلام کردهاند، وی در زمان تشکیل دولت یازدهم مشغول گذراندن فرصت مطالعاتی خود در کانادا بوده است و با پیشنهاد تصدی وزارت علوم به ایران بازگشته است. در عین حال این خبر با واکنش منفی برخی از نمایندگان مجلس روبرو شد.
بیانیه تامل برانگیز وزارت علوم
همچنین روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری طی اطلاعیهای اسامی بورسیههای منتشره در رسانهها را غیر قابل استناد دانست. در این اطلاعیه آمده است:
«فهرستی که اخیراً در بعضی از رسانهها تحت عنوان فهرست بورسیههای غیرقانونی دولت گذشته منتشر شده است از نظر این وزارت غیر قابل استناد بوده و مراحل پیگرد قانونی انتشاردهندگان آن از جانب دفتر حقوقی وزارت در حال پیگیری است. این وزارت ضمن اعلام مجدد التزام خود به تعهدات قانونی ایجاد شده در این زمینه، بر عزم خود در برخورد قانونی با هرگونه تخلف احتمالی صورت گرفته در فرایند اعطای بورسهای تحصیلی، تأکید و همگان را به تبعیت از قانون و پرهیز از قضاوتهای شتابزده دعوت میکند.»
اطلاعیه وزارت علوم در حالی منتشر میشود که یکی از اصلیترین بهانههای مخالفان استیضاح، بحث ادعایی بورسیههای غیرقانونی بوده است. طی روزهای اخیر لیستی از بورسیهشدگان وزارت علوم در دولت سابق منتشر شد. اطلاعیه وزارت علوم مشخص نکرده است که اساساً آن اسامی را به عنوان بورسیه شده قبول ندارد یا بورسیه این افراد، آنطور که جنجالآفرینان میگویند غیرقانونی نبوده است.
در حالی که فردا وزیر علوم برای پاسخگویی در مورد عملکرد وزارت تحت مدیریت خود به بهارستان میرود، برخی جریانات سعی دارند با برچسب سیاسی و جناحی زدن به استیضاح، افکار عمومی را درباره اقدام مجلس مخدوش کنند.